Εορτολόγιο: Θαλλελαίος, Θαλής Λυδία, Λήδα, Λύδα.
20 Μαΐου: Αγία Λυδία η Φιλιππησία – «Διαβάς εις Μακεδονίαν βοήθησαν ημίν» (Πράξ. 16,9), είναι η έκκληση του Μακεδόνα που βλέπει σε όραμα ο Απόστολος Παύλος ενώ βρίσκεται στην Τρωάδα.
Τη φωνή αυτή τη θεωρεί ως φωνή Θεού και χωρίς αναβολή αποφασίζει να διαπεραιωθεί στο εκλεκτότερο τμήμα της Ευρώπης, τη Μακεδονία. Μαζί του παίρνει και τους εκλεκτούς του συνεργάτες, Τιμόθεο, Σίλα και Λουκά.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Αποβιβάζονται στη Νεάπολη, σημερινή Καβάλα, κι από κει αναχωρούν για τους Φιλίππους. Έξω από την πόλη των Φιλίππων και κοντά στις όχθες του Ζυγάκτου ποταμού είναι ο τόπος προσευχής των Ιουδαίων. Στις συγκεντρωμένες εκεί γυναίκες ο Απόστολος Παύλος κηρύττει, για πρώτη φορά στην Ευρώπη, το λόγο του Θεού.
Οι θεοφοβούμενες γυναίκες ακούν με προσοχή και ευλάβεια τα λόγια του άγνωστου Ιουδαίου. Αλλά εκείνη που περισσότερο απ’ όλες ενθουσιάζεται είναι η Λυδία, η προσήλυτος πορφυρόπωλις από τα Θυάτειρα. Μέσα της γίνεται ένας σεισμός. Η καρδιά της Λυδίας ήταν πάντα ανήσυχη. Δεν μπορούσε να λατρεύει θεούς και θεές που οργίαζαν μεταξύ τους. Έτσι οδηγήθηκε στον κήπο προσευχής των Ιουδαίων. Γνώρισε το νόμο του Ισραήλ κι άναψε μέσα της ή δίψα για την αναζήτηση του Μεσσία. Και τώρα ακούει για πρώτη φορά τον Απόστολο Παύλο να μιλάει για το Λυτρωτή του κόσμου. Η Λυδία αποδέχεται χωρίς καμιά αντίρρηση τη νέα διδασκαλία. Πιστεύει στο Χριστό και δηλώνει κατηγορηματικά πως και αυτή θέλει να γίνει Χριστιανή. Και ο Απόστολος Παύλος ολοκληρώνει το έργο του. Στα γάργαρα νερά του ποταμού Ζυγάκτου βαπτίζει τη Λυδία. Η πρώτη χριστιανή της Μακεδονίας πολιτογραφείται στη βασιλεία των Ουρανών. Τώρα είναι το πρώτο μέλος της πρώτης Εκκλησίας της Ελλάδος. Η καρδιά της πλημμυρίζει από αισθήματα ευγνωμοσύνης προς αυτούς πού άνοιξαν τα μάτια της ψυχής της και ζήτα να τους φιλοξενήσει στο σπίτι της. «Και τις γυνή ονόματι Λυδία, πορφυρόπωλις πόλεως Θυατείρων, σεβόμενη τον Θεόν, ήκουεν, ης ο Κύριος διήνοιξε την καρδίαν προσέχειν τοις λαλουμένοις υπό του Παύλου, ως δε έβαπτίσθη και ο οίκος αυτής, παρεκάλεσε λέγουσα· ει κεκρίκατέ με πιστήν τω Κυρίω είναι, εισελθόντες εις τον οίκον μου μείνατε· και παρεβιάσατο ημάς». (Πράξ. 16,14-15).
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τὸν Θεὸν σεβόμενη διανοίας εὐθύτητι, τὸ τῆς χάριτος φέγγος διὰ Παύλου εἴσδεδεξαι, καὶ πρώτη ἐν Φιλίπποις τῷ Χριστῷ, ἔπιστευσας θεόφρον πανοικεῖ· διὰ τοῦτο σὲ τιμῶμεν ἀσματικῶς, Λυδία Φιλιππησία. Δόξα τῷ εὔδοκησαντι ἐν σοῖ, δόξα τῷ σὲ καταυγάσαντι, δόξα τῷ χορηγούντι διὰ σοῦ, ἠμὶν τὰ κρείττονα.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
325 – Λαμβάνει χώρα η Πρώτη Σύνοδος της Νίκαιας, η πρώτη Οικουμενική Σύνοδος της Χριστιανικής Εκκλησίας.
491 – Η αυτοκράτειρα Αριάδνη παντρεύεται τον Αναστάσιο Α΄. Η χήρα αυγούστα ήταν σε θέση να επιλέξει τον διάδοχό της για το βυζαντινό θρόνο μετά το θάνατο του Ζήνωνα που ήταν ο προηγούμενος αυτοκράτορας.
526 – Σεισμός στην Αντιόχεια σκοτώνει περίπου 250.000 κατοίκους.
685 – Ο στρατός των Πίκτων νικά στη μάχη του Νέχτανσμερ τους εισβολείς Νορθουμβριανούς του βασιλιά Έγκφριθ.
1217 – Διεξάγεται η δεύτερη μάχη του Λίνκολν, κοντά στο Λίνκολν της Αγγλίας, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την ήττα του πρίγκιπα Λουδοβίκου της Γαλλίας.
1497 – Ο Τζοβάννι Καμπότο σαλπάρει από το Μπρίστολ της Αγγλίας με το πλοίο Ματθαίος (Matthew) κατευθυνόμενος προς τα δυτικά (άλλα έγγραφα δίνουν ως ημερομηνία τη 2α Μαΐου).
1498 – Ο Πορτογάλος εξερευνητής Βάσκο ντα Γκάμα ανακαλύπτει το θαλάσσιο δρόμο για την Ινδία όταν φτάνει στο Κοζικόντε (παλαιότερα γνωστό ως Καλικούτ).
1520 – Λαμβάνει χώρα η σφαγή στο Μεγάλο Ναό της Τενοτστιτλάν, με αποτέλεσμα να στραφούν οι Αζτέκοι ενάντια στους Ισπανούς.
1521 – Ο Ιγνάτιος Λογιόλα τραυματίζεται σοβαρά στη μάχη της Παμπλόνα.
1570 – Ο χαρτογράφος Αβραάμ Ορτέλιους εκδίδει τον Theatrum Orbis Terrarum, τον πρώτο σύγχρονα άτλαντα.
1631 – Η πόλη του Μαγδεβούργου στη Γερμανία καταλαμβάνεται από τις δυνάμεις της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και οι περισσότεροι από τους κατοίκους της σφαγιάζονται, σε ένα από τα πιο αιματηρά συμβάντα του Τριακονταετούς Πολέμου.
1802 – Με το Νόμο της 20ης Μαΐου του 1802, ο Ναπολέων Α΄ της Γαλλίας επαναφέρει τη δουλεία στις γαλλικές αποικίες, ανακαλώντας την κατάργησή της κατά τη Γαλλική Επανάσταση.
1813 – Ο Ναπολέων Α΄ της Γαλλίας ηγείται των γαλλικών στρατευμάτων στη μάχη του Μπάουτζεν, στη Σαξονία της Γερμανίας, εναντίον των συμμαχικών στρατών της Ρωσίας και της Πρωσίας. Η μάχη λήγει την επόμενη ημέρα με νίκη των Γάλλων.
1825 – Μάχη στο Μανιάκι: ο Παπαφλέσσας με λιγοστούς άνδρες πέφτουν μαχόμενοι κατά των υπεράριθμων Αιγυπτίων του Ιμπραήμ Πασά.
1882 – Σχηματίζεται η Τριπλή Συμμαχία μεταξύ της Γερμανίας, της Αυστροουγγαρίας και του Βασιλείου της Ιταλίας.
1891 – Ιστορία του κινηματογράφου: Πραγματοποιείται η πρώτη δημόσια παρουσίαση του κινητοσκοπίου του Τόμας Έντισον.
1896 – Ο 6 τόνων πολυέλαιος του Παλέ Γκαρνιέ πέφτει πάνω στο πλήθος, σκοτώνοντας ένα άτομο και τραυματίζοντας πολλά άλλα.
1902 – Η Κούβα αποκτά την ανεξαρτησία της από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Ο Τομάς Εστράδα Πάλμα γίνεται ο πρώτος πρόεδρος της χώρας.
1927 – Συνθήκη της Τζέντα: Το Ηνωμένο Βασίλειο αναγνωρίζει την κυριαρχία του βασιλιά Ιμπν Σαούντ στα βασίλεια της Χετζάζ και της Νατζντ, τα οποία αργότερα θα συγχωνευτούν για να αποτελέσουν το βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας.
1927 – Ο Τσαρλς Λίντμπεργκ απογειώνεται από το Λονγκ Άιλαντ της Νέας Υόρκης για την πρώτη υπερατλαντική σόλο πτήση χωρίς ενδιάμεση στάση. Την επόμενη μέρα προσγειώθηκε στο Παρίσι.
1932 – Η Αμέλια Έρχαρτ απογειώνεται από τη Νέα Γη για την πρώτη υπερατλαντική σόλο πτήση από γυναίκα πιλότο χωρίς ενδιάμεση στάση. Την επόμενη μέρα προσγειώθηκε στην Ιρλανδία.
1940 – Ολοκαύτωμα: Οι πρώτοι κρατούμενοι φτάνουν σε νέο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Άουσβιτς.
1941 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Μάχη της Κρήτης. Γερμανοί αλεξιπτωτιστές εισβάλλουν στην Κρήτη.
1944 – Ολοκληρώνεται το Συνέδριο του Λιβάνου όπου και συνομολογείται το «Εθνικό Συμβόλαιο» μεταξύ των ελληνικών πολιτικών παρατάξεων.
1965 – Μπόινγκ 720-040Β των Πακιστανικών Αερογραμμών συντρίβεται καθώς πλησιάζει το Διεθνές Αεροδρόμιο του Καΐρου, σκοτώνοντας τους 121 από τους 127 επιβαίνοντες.
2002 – Αναγνωρίζεται από την Πορτογαλία η ανεξαρτησία του Ανατολικού Τιμόρ, τερματίζοντας τυπικά 23 χρόνια ινδονησιακής κυριαρχίας και τρία χρόνια προσωρινής διοίκησης του Ο.Η.Ε. (το Ανατολικό Τιμόρ ήταν αποικία της Πορτογαλίας μέχρι το 1976).
Γεννήσεις
1315 – Μπόννη του Λουξεμβούργου, δούκισσα της Νορμανδίας
1470 – Πιέτρο Μπέμπο, Ιταλός καρδινάλιος
1734 – Anton Janša, Σλοβένος μελιττολόγος
1769 – Ανδρέας Μιαούλης, Έλληνας ναύαρχος και πολιτικός
1799 – Ονορέ ντε Μπαλζάκ, Γάλλος συγγραφέας
1806 – Τζον Στιούαρτ Μιλ, Άγγλος φιλόσοφος
1822 – Φρεντερίκ Πασσύ, Γάλλος οικονομολόγος
1830 – Εκτόρ Μαλό, Γάλλος συγγραφέας
1861 – Χένρι Γκαντ, Αμερικανός μηχανικός
1869 – Γιόχαν Γιάκομπς, Γερμανός επιχειρηματίας
1882 – Σίγκριντ Ούντσετ, Νορβηγίδα συγγραφέας
1883 – Φαϊζάλ Α΄, βασιλιάς του Ιράκ
1885 – Αλεξάντερ Λερ, Αυστριακός πτέραρχος
1901 – Μαξ Όυβε, Ολλανδός σκακιστής
1908 – Τζέιμς Στιούαρτ, Αμερικανός ηθοποιός
1915 – Μοσέ Νταγιάν, Ισραηλινός στρατηγός
1916 – Τρεμπιζόντα Βάλα, Ιταλίδα αθλήτρια
1921 – Βόλφγκανγκ Μπόρχερτ, Γερμανός συγγραφέας
1926 – Αμπντούλ Ραχίμ Χατίφ, Αφγανός πολιτικός
1931 – Γιώργος Βασιλείου, Κύπριος πολιτικός
1931 – Λούις Σμιθ, Αμερικανός μουσικός
1934 – Αλκέτας Παναγούλιας, Έλληνας ποδοσφαιριστής και προπονητής
1935 – Χοσέ Μουχίκα, Ουρουγουανός πολιτικός
1938 – Μαρινέλλα, Ελληνίδα τραγουδίστρια
1942 – Κάρλος Χάθκοκ, Αμερικάνος στρατιωτικός
1944 – Τζο Κόκερ, Άγγλος τραγουδιστής
1946 – Σερ, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
1947 – Μάργκαρετ Γουίλσον, Νεοζηλανδή πολιτικός
1955 – Ζμπίγκνιεφ Πράισνερ, Πολωνός συνθέτης
1957 – Γιοσιχίκο Νόντα, Ιάπωνας πολιτικός
1959 – Ισραήλ Καμακαγουιγουόλε, Αμερικανός τραγουδιστής
1959 – Μιχάλης Ρέππας, Έλληνας ηθοποιός και σεναριογράφος
1967 – Παύλος, πρώην Διάδοχος της Ελλάδας
1969 – Μπράιαν Τζέραρντ Τζέιμς, Αμερικανός παλαιστής
1972 – Busta Rhymes, Αμερικανός ράπερ
1978 – Χριστόδουλος Μπανίκας, Έλληνας σκακιστής
1981 – Ίκερ Κασίγιας, Ισπανός ποδοσφαιριστής
1982 – Πετρ Τσεχ, Τσέχος ποδοσφαιριστής
Θάνατοι
685 – Έκγκφριθ, βασιλιάς της Νορθουμβρίας
1277 – Πάπας Ιωάννης ΚΑ΄
1285 – Ιωάννης Α΄, βασιλιάς της Κύπρου
1449 – Πέτρος, δούκας της Κοΐμπρα
1503 – Λαυρέντιος των Μεδίκων ο νεότερος, Ιταλός πολιτικός
1506 – Χριστόφορος Κολόμβος, Ιταλός εξερευνητής
1622 – Οσμάν Β΄, Οθωμανός σουλτάνος
1648 – Βλαδίσλαος Δ΄, βασιλιάς της Πολωνίας
1772 – Παλαιών Πατρών Γεράσιμος ο Θηραίος, Έλληνας μητροπολίτης
1825 – Παπαφλέσσας, Έλληνας κληρικός και αγωνιστής
1834 – Ζιλμπέρ ντυ Μοτιέ ντε Λα Φαγιέτ, Γάλλος στρατηγός
1837 – Φρειδερίκος, πρίγκιπας της Έσσης-Κάσσελ
1845 – Φιλίπ Σιρίς Μπριντέλ, Γαλλόφωνος Ελβετός συγγραφέας και ποιητής
1875 – Αμαλία, βασίλισσα της Ελλάδας
1887 – Αλέξανδρος Ουλιάνοφ, Ρώσος επαναστάτης
1896 – Κλάρα Σούμαν, Γερμανίδα πιανίστρια και συνθέτρια
1940 – Καρλ Γκούσταφ Βέρνερ φον Χάιντενσταμ, Σουηδός συγγραφέας
1942 – Εκτόρ Γκιμάρ, Γάλλος αρχιτέκτονας
1947 – Φίλιπ Λέναρντ, Αυστριακός φυσικός
1947 – Γιώργης Σιάντος, Έλληνας πολιτικός
1949 – Δαμασκηνός, αρχιεπίσκοπος Αθηνών
1960 – Ηλίας Παπαηλιού, Έλληνας νομικός
1971 – Αναστάσιος Αστεριάδης, Έλληνας γιατρός
1974 – Σόλων Βέρας, Έλληνας γιατρός
1975 – Φιάμε Ματαάφα Μουλινούου Β΄, πρωθυπουργός των Σαμόα
1977 – Δημήτριος Χατζηγάκης, Έλληνας πολιτικός
1985 – Δημήτριος Παπαπαναγιώτου, Έλλ«»ηνας πολιτικός
1988 – Σταύρος Κατράκης, Έλληνας μεταλλειολόγος και πανεπιστημιακός
2011 – Ράντυ Σάβατζ, Αμερικανός παλαιστής
2013 – Ρέι Μάνζαρεκ, Αμερικανός μουσικός (The Doors)
2014 – Πρίγκιπας Ρούπερτ Λεβενστάιν, Γερμανός επιχειρηματίας
2019 – Νίκι Λάουντα, Αυστριακός οδηγός της F1