ΜΙΑ ΠΟΛΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΗ ΤΟΥΡΚΙΑ
Του Ιωάννη Σ. Θεοδωράτου Δημοσιογράφου-Αμυντικού αναλυτή
Η νίκη του προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας κατά των κινηματιών της 15ης Ιουλίου προκαλεί μια αλυσίδα τιμωρητικών γεγονότων, τα οποία φέρουν έντονα τα σημεία της αντεκδικήσεως.
Η κήρυξη καταστάσεως έκτακτης ανάγκης στην χώρα και για περίοδο τριών μηνών σε συνδυασμό ότι η ΜΙΤ δεν έχει κατορθώσει να χαρτογραφήσει και προσδιορίσει επακριβώς και πλήρως όλες τις απειλές, επιτείνει την κατάσταση αβεβαιότητος αναφορικώς με το εάν και πότε θα εκδηλωθεί νέα ενέργεια κατά του καθεστώτος.
Την ίδια στιγμή αυξάνεται ακόμη περισσότερο ο κίνδυνος για την ασφάλεια του Τούρκου προέδρου, καθώς εκτιμάται πως εάν έχει διασωθεί και διαφύγει της συλλήψεως ένας ολιγάριθμος αλλά πλήρως αποφασισμένος, εκπαιδευμένος και καταλλήλως οπλισμένος πυρήνας στελεχών των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΤΕΔ) πιθανόν θα προσπαθήσει εκ νέου να υλοποιήσει τον αρχικό αντικειμενικό στόχο της Επιχειρήσεως «Yildirim»: Τη δολοφονία του Ερντογάν χρησιμοποιώντας μεθόδους ανορθοδόξου πολέμου, με σοβαρή πιθανότητα ο δράστης ή και η ομάδα πέριξ αυτού να έχουν αποδειχθεί ακόμη και την αυτοθυσία προκειμένου να επιτύχει ο σκοπός τους.
Η απηνής καταδίωξη και η σε πολλές περιπτώσεις καταγραφείσα εκδικητική και βάρβαρη συμπεριφορά των τουρκικών αρχών έναντι των πραξικοπηματιών, κορυφώνεται τα τελευταία εικοσιτετράωρα, ξεπερνώντας ακόμη και ορισμένα γενικώς αποδεκτά όρια, τα οποία θυμίζουν έντονα την αρχαιοελληνική ύβρι. Οι ηττημένοι της 15ης Ιουλίου προπηλακίζονται, βασανίζονται και κακοποιούνται, ενώ οι νεκροί με απόφαση της Διευθύνσεως Θρησκευτικών Υποθέσεων απαγορεύεται να ταφούν συμφώνως των παραδοσιακών ισλαμικών κανόνων.
Οι εικόνες ομαδικών και ατομικών διασυρμών εμπείρων στελεχών, ορισμένα εκ των οποίων θεωρούνται «ήρωες» λόγω της μακροχρόνιας δράσεώς τους κατά του ΡΚΚ, ικανοποιούν το αίσθημα των πιστών ισλαμιστών λεγεωναρίων του ΑΚΡ καθώς εντάσσονται στο πλαίσιο σχεδίου ψυχολογικών επιχειρήσεων με σκοπό την κάμψη του ηθικού των κινηματιών και κυρίως των υποστηρικτών τους εντός και εκτός στρατεύματος.
Όμως, εκτιμάται ότι θα προκαλέσουν την αντίδραση ιδιαιτέρως μεταξύ των μη συλληφθέντων (σ.σ. αγνώστου αριθμού διαφυγόντων μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και οι ασύλληπτοι μέχρι σήμερα άνδρες της ειδικής ομάδος, η οποία επιχείρησε να δολοφονήσει τον πρόεδρο Ερντογάν στο ξενοδοχείο) αλλά και μεταξύ εκείνων, οι οποίοι είτε δίστασαν να συμμετάσχουν, είτε ετάχθησαν με την πλευρά των κυβερνητικών δυνάμεων ελλείψει άλλης επιλογής (σ.σ. όπως π.χ. διοικητής Α’ Στρατιάς).
Ωστόσο, πέραν των πάσης φύσεως συναισθηματικών κινήτρων – τα οποία ουδόλως σχετίζονται με τους επιχειρησιακούς σχεδιασμούς των κινηματιών – η εξέγερση του 1/3 περίπου των ΤΕΔ απέτυχε όταν δεν κατέστη δυνατή η εξουδετέρωση του Τούρκου προέδρου.
Συνεπώς, εάν και εφόσον συνεχίζει να υπάρχει και να παραμένει ασύλληπτος πυρήνας ή πυρήνες στασιαστών, θα πρέπει να έχουν εγκαταλείψει τους αρχικούς πολυσύνθετους σχεδιασμούς και πιθανόν να επικεντρωθούν σε μια και μόνη απλή αποστολή, αυτήν δηλαδή που έπρεπε να ολοκληρώσουν την 15η Ιουλίου και αφορά την δολοφονία του Ερντογάν. Η παραμονή του Τούρκου προέδρου στην Κων/πόλη για λόγους ασφαλείας αποδεικνύει ότι το επιτελείο του λαμβάνει πλέον πολύ σοβαρά υπόψη την πιθανότητα εκδηλώσεως μιας απόπειρας από έναν ή περισσότερους μετέχοντες.
Στο σημείο αυτό πρέπει να θεωρήσουμε, ότι εάν οι οργανωτές και σχεδιαστές του πραξικοπήματος διαφεύγουν της συλλήψεως, ή εάν ίσως κάποιοι εξ αυτών θα συνεχίζουν να το πράττουν με επιτυχία για κάποιο ακόμη χρονικό διάστημα – καθώς θα εντείνεται το δίκτυο ανιχνεύσεως και εντοπισμού τους – το χρονικό περιθώριο εκδηλώσεως μιας τέτοιας πιθανής ενέργειας θα στενεύει.
Συνεπώς ότι είναι να συμβεί θα πρέπει να αναμένεται συντόμως. Η ΜΙΤ εκτιμάται ότι θα έχει επικεντρώσει και εντείνει τις προσπάθειές της με την βοήθεια και άλλων κυβερνητικών υπηρεσιών και δυνάμεων με σκοπό την αποκάλυψη και εξουδετέρωση των ύστατων αυτών θυλάκων.
Υπάρχει όμως και ένα άλλο ενδεχόμενο, αυτό της χρησιμοποιήσεως στο εγγύς μέλλον ανδρών των Ειδικών Δυνάμεων και συγκεκριμένως ελευθέρων σκοπευτών, οι οποίοι θα παραμένουν «εν υπνώσει» μέχρις ότου ενεργοποιηθούν την κατάλληλη στιγμή.
Τουρκικά μέσα ανέφεραν ότι κατά τη διάρκεια ερευνών από τις αρχές μετά από την εκπνοή του κινήματος βρέθηκαν κάλυκες από σφαίρες σε περιοχές όπου σημειώθηκαν ανθρώπινες απώλειες, οι οποίες στη συνέχεια ταυτοποιήθηκαν ότι προέρχονταν από τυφέκια ελευθέρων σκοπευτών. Σε όλα τα προαναφερόμενα δυνητικά σενάρια, η όποια πιθανή ενέργεια εκτελεστεί με στόχο τον Τούρκο πρόεδρο ή ενδεχομένως και κατά επιφανών μελών της κυβερνήσεως, θα ενέχει χαρακτηριστικά τρομοκρατικού πλήγματος.
Εάν όντως συνεχίζουν να διαφεύγουν στελέχη των ΤΕΔ – όπως οι άνδρες της δυνάμεως που επιχείρησε να δολοφονήσει τον Ερντογάν στη Μαρμαρίδα – και με δεδομένο της υψηλότατης εμπλοκής των διοικήσεων των ταξιαρχιών καταδρομών/πεζοναυτών και άλλων ειδικών τμημάτων, ο κίνδυνος εκτελέσεως μιας τέτοιας ενέργειας (σ.σ. η οποία θα μπορούσε και να στηριχθεί ακόμη και σε προσωπικά κίνητρα αντεκδικήσεως) από επίλεκτα μέλη των Ειδικών Δυνάμεων, παραμένει αρκετά υψηλός.
Μια πιθανή επιτυχής επιχείρηση κατά του Ερντογάν θα προκαλούσε ακόμη μεγαλύτερη σύγχυση στο εσωτερικό της Τουρκίας και θα οδηγούσε στην επαναχαρτογράφηση των διαφόρων εσωτερικών μετώπων και πολιτικών συμμαχιών. Σε μια τέτοια περίπτωση ο ρόλος των ΤΕΔ θα αναβαθμιζόταν καθέτως, καθώς σε αντίθετη περίπτωση το ακέφαλο ΑΚΡ εκτιμάται ότι δεν θα μπορούσε να διαχειριστεί ευκόλως μια ρευστή κατάσταση, η οποία θα οδηγούσε στην ταχεία πολιτική αποσύνθεσή του ελλείψει του φυσικού και απόλυτου ηγέτου.
Η αντίδραση του κουρδικού στοιχείου και οι αμερικανικοί χειρισμοί στη Συρία θα συνέτειναν στην επαναφορά των ΤΕΔ στον κλασσικό ρόλο του εγγυητού της εσωτερικής ειρήνης και ασφάλειας της Τουρκικής Δημοκρατίας.
Συνεπώς, εκτιμάται ότι θα πρέπει να αναμένουμε ακόμη λίγες εβδομάδες, προτού θέσουμε οριστικώς τέλος στην επιχείρηση «Yildirim», καθώς όπως κατέδειξαν οι πρόσφατες επιχειρήσεις στην περιοχή της Σύμης στα Δωδεκάνησα, οι αρχές ασφαλείας έχουν δώσει απόλυτη προτεραιότητα στην εξάρθρωση των τελευταίων θυλάκων και την πλήρη εξουδετέρωση των επιχειρησιακών τους δυνατοτήτων.