Γράφει ο Νίκος Χειλαδάκης,Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
Πολλούς εξέπληξε η αιφνίδια κίνηση του Ερντογάν να στείλει επιστολή στον Ρώσο πρόεδρο ζητώντας συγγνώμη για την κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους και παράλληλα ο Τούρκος πρωθυπουργός, Μπιναλί Γιλντιρίμ, να δηλώσει ότι η Τουρκία είναι πρόθυμη να αποζημιώσει την οικογένεια του Ρώσου πιλότου που βρήκε τον θάνατο δηλαδή και οι δυο όροι που είχε θέσει η Ρωσία για εξομάλυνση των σχέσεων.
Για όσους όμως παρακολουθούν τις εξελίξεις στην Τουρκία, αυτό δεν έγινε εν αιθρία αλλά υπήρξε μια προεργασία και κυρίως κάποιες εξελίξεις που ανάγκασαν τον Ερντογάν να αλλάξει στάση, διακινδυνεύοντας το ίδιο του το γόητρο στο εσωτερικό της χώρας αν και αυτό έπληγα περισσότερο με την επαναπροσέγγιση με το Ισραήλ.
Η ανοιχτή στήριξη των Αμερικανών στους Κούρδους της Συρίας μέχρι του σημείου να τους χορηγούν οπλικά συστήματα, αλλά και η ανάμειξη των Γαλλογερμανών στον εμφύλιο της Συρίας υπέρ των Κούρδων και παράλληλα τον επικείμενο ναυάγιο της χορήγησης βίζας στην Τουρκία από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ήταν οι πρώτοι λόγοι της στροφής του Ερντογάν. Από την άλλη η τεράστια οικονομική ζημιά από το ρωσικό εμπάργκο στα τουρκικά προϊόντα, αλλά και η καθίζηση του τουρισμού ένας από τους βασικούς παράγοντες της τουρκικής οικονομίας, έκαναν τον Τούρκο πρόεδρο να καταλάβει ότι δεν σηκώνει άλλο τα νταηλίκια του, γιατί θα το πληρώσει πολύ ακριβά.
Ο δεύτερος όμως και για πολλούς Τούρκους κυριότερος λόγος για τον οποίο και η Ρωσία «επιζητούσε» την συγγνώμη του Ερντογάν, πέραν των μεγάλων έργων που έχουν αναλάβει ρωσικές εταιρείες, είναι ο αγωγός φυσικού αερίου που θα συνδέει την Ρωσία μέσω Τουρκίας με την Ευρώπη. Ο αγωγός αυτό δίνει στην Ρωσία ένα μεγάλο ατού καθώς μπαίνει ξανά δυναμικά στο ενεργειακό παιχνίδι και κυρίως ο αγωγός είναι εκτός αμερικανικών σχεδίων.
Σίγουρα η διπλή κίνηση τους Ερντογάν προς το Ισραήλ και προς την Ρωσία είναι μέσα στο μεγάλο παιχνίδι των ενεργειακών αγωγών. Η προώθηση των ενεργειακών κοιτασμάτων του Ισραήλ μέσω Τουρκίας προς την Ευρώπη, και από την άλλη ο αγωγός South Stream, ανεβάζει σημαντικά την γεωπολιτική αξία της Τουρκίας.
Εκείνο όμως που δεν γνωρίζουμε ακόμα πως θα επηρεάσει αυτή η διπλή κίνηση είναι το κουρδικό και εδώ υπάρχουν πολλά ερωτήματα. Από την άλλη το προεκλογικό κλίμα στις ΗΠΑ διαμορφώνουν μια αντιτουρκική ατμόσφαιρα και ήδη έχουν εκδοθεί δυο ταξιδιωτικές οδηγίες προς τους Αμερικανούς να αποφεύγουν την Τουρκιά, εξέλιξη που οδηγεί στην περαιτέρω επιδείνωση των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας κάτι που διευκόλυνε τις κινήσεις του Ερντογάν.
Η μεγάλη απουσία σε όλα αυτά είναι κατά πρώτο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά κυρίως της χώρας μας που για άλλη ια φορά σέρνεται από τις εξελίξεις δεμένη στο μνημονιακό της άρμα, είναι για άλλη μια φορά χαρακτηριστική της αδυναμίας να αρθρώσουν λόγο εξωτερικής πολιτικής