Οι αμερικάνοι πίσω από την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία;

ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ ΣΤΗ ΤΟΥΡΚΙΑ

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι δήλωσε στον Tούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου ότι οι υπαινιγμοί, που έγιναν δημόσια περί εμπλοκής της Ουάσινγκτον στην αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία ζημιώνουν τις σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες, συμμάχους στο NATO.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Βόμβα Μητσοτάκη! Η Ελλάδα μπορεί να επεκτείνει τα χωρικά ύδατα και στην Κρήτη και αλλού

test settings

Ο Τσαβούσογλου επισήμανε ότι στρατιώτες στην αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ στη νότια Τουρκία, που χρησιμοποιούν οι ΗΠΑ για τις επιχειρήσεις τους εναντίον του «Ισλαμικού Κράτους» στη Συρία, είχαν εμπλοκή στην απόπειρα πραξικοπήματος και ότι υπήρξαν συλλήψεις.

«Όσο κρατάνε εκεί τον Φετουλάχ Γκιουλέν οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι αυτές που βρίσκονται πίσω από το πραξικόπημα αυτό», δήλωσε ο υπουργός Εργασίας της Τουρκίας, Σουλεϊμάν Σοϊλού, μιλώντας στο τουρκικό τηλεοπτικό δίκτυο «Χαμπέρουρκ».

Από τη μεριά του ο Κέρι πίεσε την τουρκική κυβέρνηση να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να τηρήσει το κράτος του δικαίου στις έρευνες που διεξάγει για την απόπειρα πραξικοπήματος, ανέφερε ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Τζον Κίρμπι.

Παράλληλα, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας «κατέστησε σαφές ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες προτίθενται να προσφέρουν βοήθεια στις τουρκικές αρχές οι οποίες διεξάγουν αυτή την έρευνα, αλλά ότι οι δημόσιοι υπαινιγμοί ή οι ισχυρισμοί περί οιουδήποτε ρόλου των ΗΠΑ στην αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος είναι εντελώς ψευδείς και ζημιώνουν τις διμερείς μας σχέσεις», ανέφερε ο Κίρμπι σε ανακοίνωση που εξέδωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα δεδομένα στην υπόθεση της απόπειρας πραξικοπήματος στην Τουρκία που δεν μπορεί κανείς να παραβλέψει:

Πρώτον ότι η απόπειρα αυτή καθοδηγήθηκε από υψηλόβαθμα στρατιωτικά στελέχη και, προφανώς, ήταν μία κίνηση που δεν μπορεί παρά να απηχεί και τις βλέψεις μερίδων της τουρκικής αστικής τάξης και να στηρίζεται από αυτές.

Μερίδες που έχουν ήδη εκφραστεί στο πολιτικό επίπεδο ενάντια στις προσπάθειες Ερντογάν για συνταγματική αναθεώρηση και τη συγκέντρωση αυξημένων εξουσιών στο πρόσωπό του.

Με λίγα λόγια, η εκδήλωση του πραξικοπήματος εκφράζει το διχασμό των κυρίαρχων δυνάμεων της Τουρκίας, τα αδιέξοδα και την ολόπλευρη κρίση του καθεστώτος, μπροστά στα άλυτα, συσσωρευμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει τόσο στο εσωτερικό του, όσο και στην ευρύτερη περιοχή με τους πολέμους στη Συρία, στο Ιράκ, στα εδάφη των Κούρδων και τις σχέσεις του με τις μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις ΗΠΑ, ΕΕ, Ρωσία.

Δεύτερον ότι κινήσεις σαν κι αυτή και σε χώρες σαν την Τουρκία, με έντονη την παρέμβαση των μεγάλων δυνάμεων, και κυρίως των ΗΠΑ, δεν μπορούν να αποδίδονται σε ενδοαστικές αντιπαραθέσεις και μόνο. Είναι σαφές ότι η εμπλοκή των ιμπεριαλιστών -άμεση ή έμμεση, λιγότερο ή περισσότερο φανερή, έστω και σε επίπεδο «κλείσιμο του ματιού»- είναι καθοριστικός παράγοντας για κινήσεις τέτοιας βαρύτητας.

Κινήσεις οι οποίες, από την πλευρά των ιμπεριαλιστών, μπορεί να έχουν και το χαρακτήρα της εκτίμησης δυνάμεων και δυνατοτήτων. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το καθεστώς Ερντογάν και οι μερίδες της τουρκικής άρχουσας τάξης που τον στηρίζουν, στην προσπάθειά τους να αναδειχτεί η Τουρκία σε ρυθμιστικό παράγοντα της περιοχής της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, έχουν προκαλέσει αρκετές φορές τη δυσαρέσκεια των ΗΠΑ.

Να θυμίσουμε, επίσης, ότι στις 9 Ιουλίου, μια μόλις εβδομάδα πριν από την απόπειρα πραξικοπήματος, οι τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας προχώρησαν σε εκτεταμένες συλλήψεις ανώτατων Τούρκων αξιωματικών, όπως δύο ναυάρχων την Σμύρνη, με την κατηγορία της κατασκοπείας και της σύστασης συνομωσίας κατά της Τουρκικής Δημοκρατίας με αμερικανικό «δάχτυλο» ενώ συνολικά συνελήφθησαν 357 στελέχη των τουρκικών ΕΔ!

Στον τουρκικό Τύπο αναφέρθηκε τότε ότι οι ύποπτοι είχαν έντονες επαφές στις ΗΠΑ, υπονοώντας ισχυρή διασύνδεση με τον Φετουλάχ Γκιουλέν αλλά και παρασκηνιακή αμερικανική δράση προς ανατροπή του Ταγίπ Ερντογάν.

Ο διευθυντής Ασφαλείας της Σμύρνης, Ali Bilkay, όχι μόνο επιβεβαίωσε τις συλλήψεις αλλά προχώρησε στην αποκάλυψη ότι πρόκειται για μεγάλη υπόθεση κατασκοπείας υπέρ ξένης χώρας. Ίσως έτσι εξηγείται και η πρόσφατη στροφή του Ερντογάν προς τη Ρωσία.

Εξάλλου ίσως δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι η Αίγυπτος (μια χώρα άμεσα εξαρτημένη από τις ΗΠΑ) «μπλόκαρε» την ανακοίνωση του ΟΗΕ η οποία καλούσε όλες τις πλευρές να «σεβαστούν την δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση της Τουρκίας» ενώ τα πρωτοσέλιδα αιγυπτιακών εφημερίδων μιλούσαν για «ανατροπή Ερντογάν».

«Αυτό που συνέβη στην Τουρκία δεν είναι ένα πραξικόπημα. Απολύτως όχι! Είναι μια επανάσταση (που πραγματοποιεί) ο τουρκικός στρατός. Κι όταν οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις κάνουν μια επανάσταση, κερδίζουν πάντα!» είπε για παράδειγμα ο Άχμεντ Μούσα, παρουσιαστής μιας φιλοκυβερνητικής εκπομπής στο ιδιωτικό τηλεοπτικό δίκτυο Sada el-Balad.