Ελευθερία ενάντια στην ασφυξία

Η δημιουργία ενός νέου πανεπιστημίου πρέπει πάντα να είναι μια θετική εξέλιξη. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις που και αυτή η εξέλιξη προσφέρει πολύ υλικό για προβληματισμό.

ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΩΡΑΦΑ

Αναφερόμαστε στην περίπτωση του νεοσύστατου Πανεπιστημίου του Όστιν, που ιδρύθηκε με σκοπό να αντιδράσει στις στρεβλώσεις και τις πιέσεις της κουλτούρας της ακύρωσης (Cancel Culture) και της πολιτικής ορθότητας (Politically Correct) που κυριαρχεί πλέον στα περισσότερα αμερικανικά πανεπιστήμια.

Το νέο πανεπιστήμιο θέλει να αντιμετωπίσει την «ανελεύθερη μετατόπιση» που ακολουθούν τα περισσότερα αμερικανικά πανεπιστήμια. Δηλώνει «ανεξάρτητο» και θέλει να υπερασπιστεί την ελευθερία των δασκάλων του από τη λογοκρισία και την ασφυξία του προοδευτισμού και της φιλοσοφίας της αφύπνισης (Woke Philosophy). Θεμελιωτής του νέου πανεπιστημίου είναι ο ελληνικής καταγωγής Παναγιώτης (Πάνος) Κανέλος.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Εικόνες ενός δυστοπικού μέλλοντος

Ερντογάν: Πόλεμος ενάντια στους σκύλους

Το ερώτημα είναι γιατί με τη μεγάλη ακαδημαϊκή προσφορά που υπάρχει στις Ηνωμένες Πολιτείες, αναγκάζονται κάποιοι να ιδρύσουν ένα νέο πανεπιστήμιο για να εκφράζει τις ακαδημαϊκές και ερευνητικές τους θέσεις; Αν από τη μια η αμερικανική αγορά είναι αρκετά ζωντανή για να προσφέρει τη δυνατότητα νέων πειραμάτων, από την άλλη η γέννηση του νέου πανεπιστημίου πιστοποιεί την αδυναμία συμβίωσης με την ορθοδοξία.

Σύμφωνα με τους ιδρυτές του νέου πανεπιστημίου, υπάρχει ένα σχεδόν μονολιθικό μπλοκ που παραμερίζει όχι μόνο συντηρητικούς ή δηλωμένους δημοκρατικούς, αλλά και χριστιανούς, καθολικούς, μη κομφορμιστές φιλελεύθερους, ελευθεριακούς και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και μαρξιστές που δεν ασπάζονται πλήρως τη νέα προοδευτική ηθική. Και που θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο την ελευθερία του λόγου, αλλά και την ελευθερία της διδασκαλίας και της έρευνας.

Η ρητά δηλωμένη ιδεολογική δέσμευση του Πανεπιστημίου του Όστιν αφορά μια πλουραλιστική, κλασικά φιλελεύθερη, ελευθερία έκφρασης. Όμως, όπως έχουν κάποιοι επισημάνει, το έργο του πανεπιστημίου όπως προσπαθεί να συγκροτηθεί μέχρι σήμερα βασίζεται σε μια εγγενώς πολιτική κριτική των υπαρχόντων πανεπιστημίων. Και για ένα πνευματικό όχημα τόσο αφοσιωμένο στην ποικιλομορφία της σκέψης που δεν μπορεί καν να υπάρξει στο υπάρχον ακαδημαϊκό τοπίο, οι συνεργάτες του ακαδημαϊκοί δάσκαλοι και στοχαστές αποτελούν από μόνοι τους την άλλη πλευρά της αντιπαράθεσης, τον μη «προοδευτικό» φιλελεύθερο ορθολογισμό.

Η ίδρυση του πανεπιστημίου του Όστιν και η θορυβώδης αντίδραση που έχει ξεσηκώσει, χρησιμεύουν ήδη ως μια προειδοποίηση για την έννοια της αντικειμενικότητας στη σύγχρονη αμερικανική ζωή ─ πόσο σαγηνευτική μπορεί να είναι η αξίωση για ουδετερότητα και πόσο ισχυρό, αλλά επικίνδυνο εργαλείο μπορεί να γίνει στην εργαλειοθήκη του πολιτισμικού πολέμου.

Ωστόσο, υπάρχει ένας παραλληλισμός που προκύπτει από την αμερικανική ιστορία. Το 1860 ξέσπασε ο Εμφύλιος ακριβώς επειδή δύο μέρη της χώρας που ήταν διαφορετικά σε πολιτιστικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο δεν μπορούσαν πλέον να συνυπάρχουν μεταξύ τους.

Εξελίξεις υπήρξαν τον Νοέμβριο και στον γειτονικό Καναδά. Ένα σωματείο δασκάλων στο νότιο Οντάριο αποφάσισε ότι εάν δεν υπάρχουν αρκετά μέλη της μειοψηφίας του διοικητικού συμβουλίου, οι ψήφοι θα σταθμιστούν για την περαιτέρω εκπροσώπηση των μελών της μειοψηφίας. Εδώ η πλειοψηφία και η μειοψηφία δεν καθορίζονται με βάση συνδικαλιστικές παρατάξεις ή κάτι ανάλογο, αλλά με φυλετικά κριτήρια.

Το νέο σύστημα, που στοχεύει στη βελτίωση της εκπροσώπησης των ιθαγενών, των μαύρων και των φυλετικά μη λευκών δασκάλων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων του σωματείου, θα διασφαλίσει ότι θα αντιπροσωπεύουν πάντα το 50 τοις εκατό των ψήφων. Σημαίνει ότι εάν 15 άτομα που ψηφίζουν έχουν αυτοπροσδιοριστεί ως φυλετικά λευκοί και πέντε έχουν αυτοπροσδιοριστεί ως μη λευκοί, και οι δύο ομάδες θα σταθμιστούν ώστε η καθεμία να αντιπροσωπεύει το 50 τοις εκατό της συνολικής ψήφου.

Το σύστημα εφαρμόζεται σε μια τοπική μονάδα, που βρίσκεται στην περιοχή Halton, της μεγαλύτερης Ομοσπονδίας Εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Οντάριο (OSSTF). Η τοπική μονάδα αντιπροσωπεύει περίπου 1.400 δασκάλους και προσωπικό. Αυτή η πρόταση εμφανίστηκε στην ετήσια γενική συνέλευση του σωματείου τον Ιούνιο 2021 και πέρασε με την υποστήριξη του 68 τοις εκατό των αντιπροσώπων.

Αυτή η σταθμισμένη ψηφοφορία θα ισχύει για αποφάσεις που λαμβάνονται από το συμβούλιο των τοπικών προέδρων, οι οποίοι εκπροσωπούν τους δασκάλους σε κάθε σχολείο όταν έρχεται η ώρα να ληφθούν αποφάσεις.

Μέχρι αυτή την εξέλιξη, τα συνδικάτα τουλάχιστον υποστήριζαν ότι ήταν δημοκρατικοί θεσμοί. Λειτουργούσαν με βάση την αρχή: ένα μέλος.

Ο ίδιος ο λόγος ύπαρξής τους υποτίθεται ότι είναι η εξισορρόπηση της έλλειψης δημοκρατικής εξουσίας που έχουν οι εργαζόμενοι σε σχέση τους με τους εργοδότες.

Αλλά ο τοπικός OSSTF που εκπροσωπούσε 1.400 μέλη ψήφισε με συντριπτική πλειοψηφία να δώσει το 50 τοις εκατό όλων των ψήφων στους ψηφοφόρους της ορατής μειοψηφίας τους. Εάν, για παράδειγμα, οι ορατοί ψήφοι μειοψηφίας είναι το ένα έκτο του συνόλου ψηφοφόρων, κάθε ψηφοφόρος, φυλετικά προσδιοριζόμενος, Μαύρος, Ινδός, Ασιάτης ή Αβορίγινας λαμβάνει πέντε φορές την ψήφο ενός λευκού ψηφοφόρου. Στην πραγματικότητα είναι ακόμη πιο σύνθετο από αυτό, καθώς ισχύει για τους προέδρους των τοπικών σχολείων, έτσι ώστε οι ψήφοι των μεμονωμένων μελών να μετρούν περισσότερο ή λιγότερο ανάλογα με το αν ο συγκεκριμένος εκπρόσωπος τους είναι φυλετικός.

Φυσικά, αυτό με τη σειρά του θα διασφαλίσει ότι οι ψηφοφόροι θα υποχρεωθούν να εκλέξουν έγχρωμα άτομα, ώστε να έχουν μεγαλύτερη μόχλευση.

Το αν αυτή η σταθμισμένη ψήφος αντιμετωπίζει προβλήματα συνταγματικής νομιμότητας, δεν έχει γίνει γνωστό. Αλλά η παράκαμψη της αρχής, ένα μέλος, μία ψήφος, μπορεί να λέει πολλά για το μέλλον των συνδικάτων.