Πεποίθηση λαιμητόμος

του Ανδρέα Καραγιάννη

Την κοινωνική καθημερινή ζωή μας απαρτίζει ενα σύνολο κανόνων που μας επιβάλλονται είτε άμεσα(νόμοι, κώδικες) είτε έμμεσα (κοινωνικη ηθική).

Τα δυο αυτά είδη, εφευρεθηκαν απο τον ίδιο τον άνθρωπο έτσι ώστε να δύναται αρμονικά να συναναστρεφεται με τους συμπολίτες του, την οικογενεια , το φιλικό – εργασιακό περιβάλλον. Η κοινωνικη ηθική επιβάλλεται περισσοτερο άμεσα και διαδραστικα.

Παραβίαση σχετικών κανόνων εξοβελιζουν το άτομο απο μια η περισσότερες κοινωνικές ομάδες. Η αμεσότητα του μέτρου αυτού έγκειται στο γεγονός ότι διδάσκεται απευθείας ο παραβάτης τις συνέπειες των αντικοινωνικων πράξεων ,όμως καταφέρνει να αντιληφθεί και τις αιτίες. Επι παραδειγμασι: στην περίπτωση που κάποιος ειναι εσωστρεφής, χωρις απαραίτητα να διαγεται απο κακές προθέσεις δεν εχει τόσο ευρυ φιλικό περιβάλλον. Το γεγονός αυτο απο μόνο του “σωφρονιζει” τον παθοντα και συνάμα τον βοηθά σε επανεξέταση της στάσης του.

Στην πρώτη αναφερθεισα περίπτωση επιβολής κανόνων δια νομου, μέσω συλλογικής κρατικής παρεμβασης, ο παραβάτης έρχεται αντιμέτωπος με μια ορισμένη ποινή η οποία αρμόζει κατα τη συνέχεια κάποιων άρθρων ενος κώδικα και η συνήθης τιμωρία ειναι η φυλάκιση , κράτηση , απομάκρυνση απο το κοινωνικο σύνολο. Το ερώτημα που τίθεται ειναι, ποιον προφυλάσσει ουσιαστικά ο νόμος απο ποιον. Τον παραβάτη η το κοινωνικο σύνολο. Ο παραβάτης με τη μέθοδο αυτή θεωρείται πως θα σωφρονιστει. Μα, αυτος ο ανθρωπος γεννήθηκε με παραβατικές τάσεις ; Υπαρχει γονιδιακο αρχεγονο ιστορικό; Σαφώς και οχι. Ο ανθρωπος που τελεί ενα έγκλημα το πράττει εξαιτίας είτε συνθηκών περιρεουσας ατμόσφαιρας , είτε διότι εξαιτίας ελλειπους κουλτούρας και καθοδήγησης αρέσκεται στην αντικοινωνική εγκληματική συμπεριφορά. Ο σοφρωνισμος που εχει προβλεφθεί σε καμία περίπτωση δεν βελτιώνει τον άνθρωπο αυτο σε αντίθεση με τους εθιμικους κανόνες που αναφέραμε παραπάνω.

Πλην της ήδη υπάρχουσας εγκληματικής ροπης η φυλάκιση προσθέτει στο άτομο συναισθήματα απόγνωσης απομόνωσης, μειονεκτικης θέσης και φόβου . Ο φόβος μηπως οδηγηθεί ξανά στην δύσκολη κατάσταση της απομόνωσης καθοδηγεί το άτομο αυτο στο να μην παραβεί άλλους νομούς η τουλάχιστον να ειναι πιο προσεκτικός. Ο φόβος οχι η κουλτούρα. Συνάμα το γεγονός ότι αυτος ο ανθρωπος κρίνεται αποδιοπομπαιος εχει διφυη χρηστικοτητα. Αποτελεί παράδειγμα φόβου και προς κάθε αλλο άτομο που τυχόν ρεπει σε παρόμοια συμπεριφορά στο να μην ακολουθήσει τα χνάρια του. Προσέξτε. Μπορεί κάποιος να επιθυμει την αποκλινουσα συμπεριφορά και αντί να υπαρχει ηθικος φραγμός , όμορφα παραδείγματα υφίσταται μονάχα ο φόβος ως ασπίδα. Ιδεατο σύστημα θα υπήρχε εφόσον η κοινωνικη πρόνοια που ασκεί κάθε κράτος κοινωνικης πολιτικης εμφυσησει σε κάθε οικογενεια και ουσιαστικά σε κάθε άτομο την αξία της ζωής της εντιμοτητος, του σεβασμού της αγάπης . Βεβαίως η γενική απαξίωση θεσμών και κεκτημένων δεν αποτελεί τον καλύτερο σύμβουλο για προοπτικές εξέλιξης των κοινωνιών. Το πρόβλημα εχει ως ακρογωνιαίο λίθο την ελλειπη κουλτούρα , την προβολή εσφαλμενων προτύπων και τρόπων ζωής που προάγουν το εξατομικευμενο συμφέρον σε αντίθεση με το συνολικό καλό. Αυτές οι αδυναμίες ειναι χαραγμένες διαμέσου της λεγόμενης “κοινωνικης μόδας” σε κάθε άνθρωπο που δεν φιλτραρει την πληροφορία , δεν επαναπροσδιοριζει τα “θελω” και τα “μπορώ” του. Δυστυχώς οι περισσότεροι θελουμε να μπορούμε δεν μπορούμε να θελουμε.

Τάσσομαι ανοικτά υπέρ της επιβολής κυρώσεων μέσω του κανόνα ηθικής. Κατα αυτόν τον τροπο θεωρώ ότι διαπλαθεται μια κοινωνικη συμπεριφορά και αμιγώς φιλανθρωπα συναισθήματα. Δυστυχώς όμως τείνει να εκλείψει αυτή η μέθοδος . Αιτία ; Η κατακρεουργηση του στυλοβάτη του κανόνα ηθικής . Της παράδοσης . Η παράδοση με την τεχνολογική πρόοδο της παγκοσμιοποίησης και με την αντιγραφή συμπεριφορών απο διαφορετικά κράτη ελαστικοποιει συνειδήσεις , καλλιεργεί τάσης μιμητικες με κάθε τι καινούριο και απόσχιση απο τις ρίζες κάθε λαου κάθε ανθρώπου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι κοινωνικές συναθροισεις πριν και τώρα . Παλαιότερα σε χωριά όταν απεβιωνε κάποιος , είτε τον συμπαθουσε κανείς είτε οχι, θα τον ήξερε , θα είχε μιλήσει έστω μια φορά μαζί του, θα γνώριζε της παραξενιές του. Σημερα στην μαζικότητα των πόλεων θα αναφερθεί κάποιος ότι απεβίωσε “η κυρια του 401 διαμερίσματος” στην οδό 32. Απρόσωπα, ανεκφραστα.

Ολα όμως ειναι κύκλος σε αυτή τη ζωη. Αρκεί να μη χάσουμε τον άνθρωπο μεσα μας.