Ψυχοσάββατο πριν την Κυριακή της Απόκρεω

Του Επισκόπου Μεσαορίας Γρηγορίου

Σήμερα, Σάββατο πριν την Κυριακή της Απόκρεω. Είναι το πρώτο από τα δύο ψυχοσάββατα της Εκκλησίας μας.

Όπως συμβαίνει με όλα τα Σάββατα του εκκλησιαστικού έτους, η σημερινή ημέρα είναι αφιερωμένη στους κεκοιμημένους. Όμως, ειδικά αυτό το Σάββατο, που προηγείται της Κυριακής της Απόκρεω, όπως και αυτό πριν από την Πεντηκοστή, ονομάζονται ψυχοσάββατα και συνδυάζονται με τέλεση μνημοσύνων για τις ψυχές όλων των χριστιανών, από τον προπάτορα Αδάμ έως και σήμερα.

Η αναγκαιότητα μνημόνευσης όλων των κεκοιμημένων είναι προφανής αφού, πολλοί απ΄ αυτούς χάθηκαν κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες και δεν υπήρξε η δυνατότητα να κηδευτούν σύμφωνα με το εκκλησιαστικό τυπικό. Πολλοί επίσης κοιμήθηκαν, χωρίς να έχουν απογόνους ή άλλους συγγενείς και συνεπώς δεν τελούνται ειδικά μνημόσυνα για την ανάπαυση των ψυχών τους.

Τα ψυχοσάββατα, λοιπόν, έκριναν οι Πατέρες της Εκκλησίας μας ως την κατάλληλη ημέρα για μνημόνευση όλων των κεκοιμημένων αδελφών μας, αφού η αυριανή Κυριακή είναι αφιερωμένη στη μέλλουσα κρίση και διαβάζεται, κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας, το σχετικό ευαγγελικό ανάγνωσμα. Οι πιστοί, αισθάνονται την ανάγκη να παρακαλέσουν τον Δίκαιο Κριτή να απαλλάξει τους ίδιους αλλά και τα προσφιλή τους πρόσωπα, ζώντες ή κεκοιμημένους, από την αιώνια κόλαση, δηλ. την απόσταση από την ευλογία του Θεού. Παράλληλα, δημιουργούν για τον εαυτό τους ευνοϊκές προϋποθέσεις για τον αγώνα της επερχόμενης νηστείας, αφού η μνήμη του θανάτου και της μέλλουσας κρίσης αποτελούν τροχοπέδη των παθών και επομένως αφορμή εγκρατείας και μετανοίας.