Του Παναγή Γαλιατσάτου
Με ανησυχία παρακολουθεί το ελληνικό ΥΠΕΞ τις δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου που αμφισβητούν το καθεστώς της συνθήκης της Λωζάννης.
Το λάθος του ΑΠΕ δεν καθησύχασε την ελληνική διπλωματία. Μπορεί ο ίδιος ο Ερντογάν να μη μίλησε για δημοψήφισμα στη Θράκη, ωστόσο στην ομιλία του αναφέρθηκε στη Θράκη, την Κύπρο και τη Θεσσαλονίκη ως περιοχές στις οποίες η Τουρκία διατηρεί ιστορικά ερείσματα.
Πηγές του Υπουργείου Εξωτερικών έλεγαν χθες, ότι η ανακοίνωση που εξεδόθη αμέσως όταν έγινε γνωστή η ομιλία του Ερντογάν ισχύει στο ακέραιο. «Η Θράκη είναι ελληνική, δημοκρατική και ευρωπαϊκή. Οποιαδήποτε άλλη σκέψη είναι αδιανόητη και επικίνδυνη».
Για την ελληνική διπλωματία, τα προβλήματα με τον Τούρκο Πρόεδρο εντοπίζονται σε μια «δημόσια ανακίνηση ιστορικών και ειδικά συνοριακών ζητημάτων που η Συνθήκη της Λωζάννης έχει ρυθμίσει οριστικά και αμετάκλητα» κάτι που συνιστά αναθεωρητισμό και απειλεί την περιφερειακή σταθερότητα.
Στο ΥΠΕΞ αντιλαμβάνονται, ότι ο Ερντογάν βρίσκεται σε δύσκολη θέση και δέχεται κριτική από την αντιπολίτευση, γιατί η Τουρκία επισήμως έμεινε έξω από την μεγάλη επιχείρηση για την ανακατάληψη της Μοσούλης – η επίθεση στην άτυπη πρωτεύουσα του ISIS θα γίνει από τους Ιρακινούς και τους Κούρδους.
Η κριτική στη συνθήκη της Λωζάννης, η οποία εκχωρούσε τη Μοσούλη στο Ιράκ δεν είναι άσχετη με την αποτυχία της τουρκικής διπλωματίας στο μέτωπο αυτό και αποτελεί μια καλή ευκαιρία για τον Ερντογάν να βάλει στο στόχαστρό του τους κεμαλιστές. Ωστόσο οι αναφορές του στα ελληνικά εδάφη είναι πολλές και πυκνές και δημιουργούν ανησυχία.
Το νέο πρόσχημα το οποίο χρησιμοποιεί ο Ερντογάν είναι ότι η Τουρκία απλώς ενδιαφέρεται για αυτά που συμβαίνουν στην περιοχή της, όπως είπε στην ομιλία του «η Τουρκία εκτός από τα 79 εκατομμύρια των πολιτών της, φέρει ευθύνη και απέναντι στα εκατοντάδες εκατομμύρια αδέλφια μας στη γεωγραφική περιοχή με την οποία μας συνδέουν ιστορικοί και πολιτισμικοί δεσμοί».
Και δεν είναι ανώδυνη η αναφορά του στον όρο του «εθνικού συμβολαίου», του Εθνικού Όρκου που υιοθέτησε στις 28 Ιανουαρίου του 1920 η τότε οθωμανική Βουλή λίγο πριν από τη διάλυσή της και αποτέλεσε την πολιτική παρακαταθήκη για την Εθνοσυνέλευση της Άγκυρας από τους εθνικιστές του Κεμάλ.
[irp posts=”75052″ name=”Στο μυαλό του Ερντογάν: Tι θέλει από την Ελλάδα;”]
Ο εθνικός όρκος προέβλεπε την αποκατάσταση των συνόρων της Τουρκίας στην οριογραμμή που βρισκόταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία την ημέρα της υπογραφής της Ανακωχής του Μούδρου το 1918, της συνθηκολόγησης δηλαδή στο τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Μάλιστα ο Ερντογάν είπε, πως αν τίθεται για την Τουρκία θέμα «Εθνικού Όρκου» τότε «δεν μπορούμε απλά να αναρωτιόμαστε μεταξύ μας, αλλά υπάρχουν ευθύνες που μας αναλογούν».
Ο κ. Ερντογάν ανέφερε στην ομιλία αυτή ότι κανείς δεν μπορεί να ζητήσει εξηγήσεις από την Τουρκία γιατί αναμειγνύεται σε όσα διαδραματίζονται στις περιοχές αυτές. «Δεν είναι ξένα σε εμάς κανένα από τα μέρη για τα οποία μας ρωτούν τι δουλειά έχουμε εμείς εκεί.
Πώς είναι δυνατόν να ξεχωρίσεις τη Ριζούντα από το Βατούμι; Πώς μπορούμε να σκεφτούμε διαφορετικά την Αδριανούπολη από τη Θεσσαλονίκη; Πώς μπορούν να μην έχουν σχέση μεταξύ τους η Αντεπ με το Χαλέπι, η Μάρντιν με το Χασεκί, η Σίιρτ με τη Μοσούλη; Φεύγοντας από την Αλεξανδρέττα και μέχρι το Μαρόκο, στη Μέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική, παντού θα συναντήσετε τα ίχνη μας» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Θέλησε πάντως να καθησυχάσει και τους γείτονες λέγοντας ότι τα «τα φυσικά όρια διαφέρουν από τα όρια της καρδιάς μας. Φυσικά σεβόμαστε τα φυσικά όρια, αλλά δε μπορούμε να βάλουμε όρια στην καρδιά μας και δεν πρέπει να το επιτρέψουμε.
Ο Τούρκος πρόεδρος πρόσθεσε ότι «η Τουρκία δεν μπορεί να γυρίσει την πλάτη της στο Χαλέπι. Δε μπορεί να αγνοήσει τους ομοεθνείς της στη Δυτική Θράκη, την Κύπρο, την Κριμαία και οπουδήποτε αλλού».
Η Αθήνα παίρνει αυτές τις δηλώσεις πολύ στα σοβαρά και έχει αποφασίσει να μην τις αφήνει πλέον αναπάντητες. Αξίζει να σημειωθεί ότι για το θέμα της αμφισβήτησης της συνθήκης της Λωζάννης, δεν έχει τοποθετηθεί μόνο το ΥΠΕΞ, αλλά και ο Πρωθυπουργός και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.