ΣΥΡΙΑ: Μπορεί η διπλωματία να σταματήσει την αιματοχυσία;

Του Χρήστου Καπούτση

Εντείνονται οι διπλωματικές πρωτοβουλίες προκειμένου να τερματιστούν οι στρατιωτικές συγκρούσεις στη Συρία, να σταματήσει η αιματοχυσία αμάχων και το διαρκές δράμα των προσφύγων.

Σημεία σύγκλισης , αλλά και διαφωνίας διαπιστώθηκαν στην τετραμερή συνάντηση της Βιέννης, στην οποία συμμετείχαν οι υπουργοί Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ρωσίας, της Σαουδικής Αραβίας και της Τουρκίας. Οι κρίσιμες διαβουλεύσεις ξεκίνησαν με κατ’ ιδίαν συνάντηση των υπουργών εξωτερικών των Υπερδυνάμεων , του Τζον Κέρι με τον Σεργκέι Λαβρόφ. Στη συνέχεια, εκλήθησαν και πήραν μέρος στη Διάσκεψη και οι Υπουργοί Εξωτερικών της Τουρκίας Φεριντούν Σινιρλίογλου και της Σαουδικής Αραβίας Αντέλ αλ Τζουμπέιρ.

Οι τέσσερις Υπουργοί συμφώνησαν ότι θα πρέπει άμεσα να σταματήσει κάθε στρατιωτική δραστηριότητα στην περιοχή, αφού πρώτα εξουδετερωθούν οι ένοπλες τρομοκρατικές ομάδες που δρουν με το πρόσχημα της Συριακής αντιπολίτευσης σε βάρος του Στρατού της Συρίας. Παράλληλα θα πρέπει η Κυβέρνηση της Συρίας να προχωρήσει στην απελευθέρωση όλων των αντικαθεστωτικών κρατουμένων με εξαίρεση των τρομοκρατών, να ξεκινήσει η προετοιμασία των εκλογών, να χορηγηθεί γενική αμνηστία στους πολιτικούς αντίπαλους του Άσαντ και να σχηματιστεί κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντ. Πούτιν δεσμεύτηκε ότι θα εξασφαλίσει, ότι ο ίδιος ο Άσαντ δεν θα είναι υποψήφιος στις επόμενες εκλογές , αλλά τα μέλη της οικογένειάς του ή του καθεστώτος, μπορούν να το πράξουν. Επίσης να υπάρξει τερματισμός όλων των μορφών αγώνα και της χρηματοδότησης – προμήθειας όπλων προς όλες τις αντιμαχόμενες πλευρές στη Συρία. Στη Διάσκεψη, ο Σ. Λαβρώφ, ενημέρωσε τους ομολόγους του, ότι η Ρωσία θα διατηρήσει την στρατιωτική παρουσία της στη Συρία, για να εγγυηθεί την εκτέλεση του ειρηνευτικού σχεδίου

Το πλέον ακανθώδες σημείο διαφωνίας των τεσσάρων υπουργών (ΗΠΑ, Ρωσίας, Σαουδικής Αραβίας και Τουρκίας) αφορά το μέλλον του Σύρου προέδρου Μπασάρ Αλ Ασαντ, ο οποίος ενίσχυσε τη θέση του στην εξουσία, με τη ρωσική στρατιωτική παρέμβαση, που άρχισε στις 30 Σεπτεμβρίου, αλλά και με το απροσδόκητο ταξίδι του στη Μόσχα.

Ο αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι επιμένει ότι η πολιτική λύση για τη Συρία, δεν θα πρέπει να περιλαμβάνει τον Άσαντ , ούτε άλλο μέλος της οικογένειάς του. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ που δήλωσε από την Αθήνα ότι «ο Μπασάρ Ασαντ δεν είναι η λύση, αλλά το ίδιο το πρόβλημα».

Από την άλλη πλευρά, όμως, ο Ρώσος πρωθυπουργός Ντιμίτρι Μεντβέντεφ ξεκαθάριζε από τη Μόσχα, ότι «η Ρωσία ποτέ δεν άλλαξε τη θέση της για τη Συρία και υποστηρίζει μόνο τη νόμιμη εξουσία στη χώρα που ασκείται από τον Πρόεδρο Άσαντ».

«Πρόθυμη να συντονίσει τις προσπάθειες από κοινού με τις ΗΠΑ προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η τρομοκρατία του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία είναι η Ρωσία», δήλωσε ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, σε συνέντευξη που παραχώρησε στον τηλεοπτικό σταθμό Rossiya-1. Ο επικεφαλής της Ρωσικής Διπλωματίας επανέλαβε την πρόθεση της Μόσχας να συνεργαστεί ουσιαστικά με την Ουάσινγκτον στο θέμα της τρομοκρατίας. «Δεν έχουμε κανένα πρόβλημα να παράσχουμε στήριξη από αέρος στον αγώνα της Συρίας κατά της τρομοκρατίας. Αν και ζητήσαμε πληροφορίες από τις ΗΠΑ για το που εδράζει η πατριωτική αντιπολίτευση της Συρίας και που η τρομοκρατία, ώστε να διαχωριστούν οι στρατηγικές θέσεις από αυτές του Ισλαμικού Κράτους, εν τούτοις δεν λάβαμε απάντηση… Σε κάθε περίπτωση δεν νιώθουμε προσβεβλημένοι και δεν κλείνουμε καμία πόρτα συνεργασίας. Ποτέ δεν αποφύγαμε τον διάλογο με τις ΗΠΑ για την αντιμετώπιση της Τρομοκρατίας».

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Διοίκησης των Ρωσικών Δυνάμεων που βρίσκονται στην Συρία, οι Ρώσοι έχουν με τα αεροσκάφη και τα drones εντοπίσει πολλά από τα κρησφύγετα και αποθήκες όπλων των τζιχαντιστών στη Συρία, και ετοιμάζονται για γενικευμένες επιθέσεις προκειμένου να καταφέρουν ένα δυνατό πλήγμα στον ISIS.
Επίσης, σύμφωνα με ρωσικές πηγές, ο Αμπού Σουλεϊμάν αλ-Μάσρι είναι νεκρός. Ο Αμπού Σουλεϊμάν αλ-Μάσρι, είναι ο αρχηγός του παραρτήματος της Αλ Κάιντα στη Συρία, της οργάνωσης Αλ Νούσρα, και σκοτώθηκε κατά τους βομβαρδισμούς στο Χαλέπι, σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδονται από την εμπόλεμη ζώνη. Αν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες θα πρόκειται για ένα σημαντικό πλήγμα κατά της τρομοκρατίας.

Πάντως, οι διπλωματικές πρωτοβουλίες θα συνεχιστούν με πιο εντατικούς ρυθμούς , ώστε να επιβληθεί ένα ειρηνευτικό σχέδιο στη Συρία. Η τετραμερής Διάσκεψη της Βιέννης ήταν μια ενθαρρυντική αφετηρία, παρά τις διφωνίες.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι χαρακτήρισε τη συνάντηση της Βιέννης «εποικοδομητική» και «παραγωγική», ενώ σημείωσε ότι αξιωματούχοι από τις τέσσερις χώρες μπορεί να συναντηθούν ξανά την Παρασκευή 30 Οκτωβρίου.

Στο ίδιο μήκος κύματος, ο επικεφαλής της σαουδαραβικής διπλωματίας Αντέλ Αλ Τζουμπέιρ, ανακοίνωσε πως οι τέσσερις χώρες θα συνεχίσουν να διαβουλεύονται προκειμένου να επιτύχουν μια ειρηνευτική λύση στην Συρία. Από την πλευρά του, ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ κάλεσε περισσότερες χώρες να συμμετέχουν στις συζητήσεις, αναφέροντας ότι η Μόσχα επιθυμεί τη συμμετοχή του Ιράν και της Αιγύπτου.
Και μια τελευταία επισήμανση. Η απουσία της Ε.Ε. από τις Διεθνείς Διασκέψεις και πρωτοβουλίες για τη Συρία, είναι σημείο «προβληματισμού» για την πολιτική επιρροή της Ε.Ε στις Διεθνείς γεωστρατηγικές εξελίξεις που την αφορούν άμεσα, αφού συμβαίνουν «εκείθεν» των ευρωπαϊκών συνόρων, με σοβαρές επιπτώσεις όμως στα κράτη –μέλη της Ε.Ε. , όπως η ανεξέλεγκτη είσοδος μεταναστών και προσφύγων σε ευρωπαϊκό έδαφος.