KIBΩΤΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ: Η θλίψη, η αγανάκτηση και ο αποτροπιασμός για όσα ζοφερά αποκαλύπτονται τις τελευταίες ημέρες γύρω από το τι πραγματικά συνέβαινε στην «Κιβωτό του Κόσμου» συνοδεύονται από τη διάχυτη αίσθηση ότι η φρίκη έχει μόλις αρχίσει.
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από το tilegrafimanews.gr
Οτι ακόμη δεν έχουμε δει τίποτα, κάτι που αφορά όχι μόνο τις συνθήκες διαβίωσης και μεταχείρισης των παιδιών που φιλοξενούνται στις δομές, αλλά και την περιουσία της οργάνωσης.
Τον πραγματικό όγκο αυτής της περιουσίας, σε ακίνητα και ρευστό, πολύ δύσκολα θα μπορούσε κάποιος να τον φανταστεί. Σε περίπου 25 εκατ. ευρώ ανέρχεται η συνολική αξία των 280 ακινήτων τα οποία περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία της «Κιβωτού του Κόσμου», όπως και 10 εκατ. ευρώ που εντοπίστηκαν στους τραπεζικούς λογαριασμούς της οργάνωσης. Και, μάλιστα, το τεράστιο αυτό χαρτοφυλάκιο real estate αποκτήθηκε τα τελευταία 10 χρόνια. Ωστόσο, εκτός από τα ακίνητα, τάξη μεγέθους των δραστηριοτήτων της «Κιβωτού» αποτυπώνουν τα λογιστικά στοιχεία, όπως τα ανακοίνωνε η διοίκηση του φορέα επί προεδρίας της πρεσβυτέρας, συζύγου του πατρός Αντωνίου, Σταματίας Γεωργαντή.
Συνοπτικά, εμφανίζεται ένα σύνολο εσόδων 27.151.270,16 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί σε πέντε έτη (2016-2019 και 2021). Αυτό σημαίνει ότι κατά μέσο όρο η ΜΚΟ που ίδρυσε ο πατήρ Αντώνιος το 1998, βάσει των -λιγοστών μέχρι στιγμής- διαθέσιμων οικονομικών δεδομένων, φαίνεται πως τα τελευταία χρόνια τουλάχιστον είχε φτάσει να εισπράττει περίπου 5,4 εκατ. ευρώ κατ’ έτος.Οι εισπράξεις αυτές προέρχονταν, σχεδόν αποκλειστικά, από δωρεές.
Προς το παρόν δεν έχει διευκρινιστεί εάν υπό τον κωδικό «δωρεές» η «Κιβωτός» καταχώριζε στα λογιστικά βιβλία της προσφορές σε μετρητά ή αν συμπεριλαμβάνει όλα τα χρήματα που λάμβανε «αντί στεφάνου». Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πώς ακριβώς καταγράφονταν στα έσοδα οι δωρεές χιλιάδων, κυριολεκτικά, πενθούντων, οι οποίοι καθοδηγήθηκαν από τις παρακλήσεις των συγγενών του εκάστοτε τεθνεώτος και κατέληξαν να δώσουν χρήματα στην «Κιβωτό» εις μνήμην, θεωρώντας ότι «θα πιάσουν τόπο». Ακόμη και σε περιπτώσεις θανάτου διακεκριμένων προσωπικοτήτων, όπως της Φώφης Γεννηματά ή του προέδρου του ΕΒΕΑ Κωνσταντίνου Μίχαλου, για τις οποίες οι αντίστοιχες δωρεές υπάρχουν δημοσιευμένες ακόμη και στη Διαύγεια, τα έσοδα «αντί στεφάνου» για την «Κιβωτό» είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστούν, έστω και κατά προσέγγιση.
Μέχρι πρότινος, οι δωρητές συνέρρεαν στις πύλες της «Κιβωτού». Ανάμεσα σε χιλιάδες απλούς ανθρώπους ή όσους επέλεξαν να παρασιωπήσουν τις συνεισφορές τους στην οργάνωση, εντελώς ενδεικτικά αναφέρονται εδώ ορισμένες επιφανείς προσωπικότητες, από τον επιχειρηματικό και καλλιτεχνικό κλάδο, καθώς και ορισμένες από τις εταιρείες που εμπιστεύτηκαν μέρος των κονδυλίων για την κοινωνική πολιτική τους στην «Κιβωτό του Κόσμου».
Επανειλημμένες και γενναίες δωρεές απευθείας σε χρήμα, χορηγίες προϊόντων και υπηρεσιών ή συνδυασμοί όλων των προηγουμένων έχουν γίνει από το Ιδρυμα Νιάρχου, την Aegean Airlines, τη Hellenic Seaways, την Blue Star Ferries και τη Celestyal Cruises. Κτίρια και οικόπεδα μεγάλης αξίας έχουν δωρίσει στην οργάνωση ο αλευροβιομήχανος Κωνσταντίνος Λούλης, η κυρία Μίνα Σπυροπούλου-Καρέλια και η κόρη της Ιωάννα, της οικογενείας του ιδιοκτήτη της φερώνυμης καπνοβιομηχανίας. Παρόμοιες δωρεές έχει κάνει η κυρία Πόλυ Γιώτη (της πασίγνωστης βιομηχανίας ζαχαρωδών κ.λπ.), καθώς και στενοί συγγενείς της πρόωρα χαμένης από καρκίνο Δέσποινας Κοντοπούλου.
Η Ρούλα Κορομηλά πλήρωνε μέρος των ενοικίων για τις πρώτες εγκαταστάσεις της δομής στον Κολωνό. Πέραν αυτών, επιχειρήσεις όπως η αλυσίδα χρωματοπωλείων Τρακαδάς, οι βιομηχανίες Πίνδος, Δωδώνη και Πτηνοτροφική Ιωαννίνων, ο Μπάρμπα Στάθης, η Pizza Fan, ο Βίκος στήριξαν την «Κιβωτό». Ακόμη και η Panik Records έθεσε σε κυκλοφορία το 2018 ένα ειδικό εορταστικό single για την οικονομική ενίσχυση της οργάνωσης. Και από τους αδελφούς Αντετοκούνμπο, ο Γιάννης και Θανάσης δημιούργησαν την πρωτοβουλία Antetokounbros 5K Run, αφιερωμένη ειδικά στην «Κιβωτό του Κόσμου».
Οι δύο τοιχογραφίες που βρίσκονται στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου της δομής (της «Κιβωτού») στον Κολωνό και απεικονίζουν τον πατέρα Αντώνιο… σαν άλλο Νώε με την κιβωτό που σώζει παιδιά και ζώα του κόσμου. Σε ρόλο… προστάτη των παιδιών και η πρεσβυτέρα Σταματία Γεωργαντή.
Πλεονάσματα
Ιδιαιτέρως αξιοπρόσεκτο είναι ότι το ταμείο της «Κιβωτού» είναι πάντοτε γεμάτο τα τελευταία χρόνια. Βάσει των απολογισμών που έχουν περιέλθει εις γνώσιν του «ΘΕΜΑτος», μόνο το 2016 εμφανίστηκε παθητικό. Μάλιστα, το πλεόνασμα της οργάνωσης έφτασε τα 2,7 εκατ. το 2018 και τα 2,4 εκατ. ευρώ το 2021. Το 2016 η λειτουργία αποδείχθηκε λογιστικά ζημιογόνος (-41.087,33 ευρώ), αλλά την αμέσως επόμενη χρονιά ανέκαμψε θεαματικά, με ενεργητικό που άγγιξε τα 700.000 ευρώ. Και μετά το επόμενο άλμα του 2018 στα 2,7 εκατ., το 2019 ακολούθησε υστέρηση με ενεργητικό 1,6 εκατ. ευρώ περίπου, πριν από την τελευταία απογείωση της περσινής χρονιάς, με πλεόνασμα ύψους 2.441.518,42 ευρώ.
Εξυπακούεται, φυσικά, ότι εντελώς άγνωστο θα παραμείνει το ακριβές περιεχόμενο της ή των θυρίδων που διατηρούσε η οργάνωση για την ασφαλή φύλαξη οποιουδήποτε περιουσια κού στοιχείου θεωρούνταν πολύτιμο. Τις θυρίδες αυτές η πρεσβυτέρα φέρεται πως έσπευσε να τις αδειάσει αμέσως μετά τη θύελλα των καταγγελιών για κακοποιητικές και ασελγείς πράξεις εις βάρος των παιδιών που υποτίθεται πως περιέθαλπε, διέσωζε, αποκαθιστούσε κ.λπ.
Ομολογουμένως, ελάχιστα σαφή συμπεράσματα είναι δυνατόν να εξαχθούν από τους ταμειακούς απολογισμούς. Διότι πρόκειται για έγγραφα τα οποία είναι εξαιρετικά συνοπτικά, τίποτα περισσότερο από κατάλογοι, απλώς με ποσά και κωδικούς εσόδων-εξόδων, χωρίς περαιτέρω ανάλυση ή επεξηγήσεις. Παρ’ όλα αυτά, μια πρώτη παρατήρηση αφορά ενδεχόμενα μισθώματα που κανονικά θα λάμβανε η «Κιβωτός» ως ιδιοκτήτρια πολλών ακινήτων. Αναλογικά με τον όγκο των διαθέσιμων διαμερισμάτων, οικιών κ.ο.κ, φαίνεται πως εισέπρατε από ελάχιστα έως μηδενικά ενοίκια. Βεβαίως, προς διασκέδαση οποιασδήποτε καχυποψίας περί ενδεχόμενων παράτυπων συναλλαγών, φοροδιαφυγής κ.λπ. πριν από το πόρισμα των ερευνών, η πλέον εύλογη εξήγηση για τη σχεδόν καθολική απουσία ταμειακών εισροών από μισθώματα είναι ότι η «Κιβωτός» διαθέτει τα περισσότερα από τα 280 ακίνητά της για τη φιλοξενία απόρων οικογενειών εντελώς δωρεάν.
«Αγορές παγίων»
Από τα ποσά που περιλαμβάνονται στις καταστάσεις ταμειακών απολογισμών της οργάνωσης, εντύπωση προκαλεί το ύψος των ποσών που η οργάνωση διέθετε ετησίως για «αγορά παγίων»: Για τον σκοπό αυτό δαπανήθηκαν 2.673.752,46 ευρώ το 2016, 2.816.856,83 το 2017, μόλις 72.020,65 το 2018, 249.787,42 το 2019, ενώ το 2021 η επένδυση που έκανε σε πάγια ανήλθε σε 1.046.163,80 ευρώ. Το τι ακριβώς ήταν αυτά τα πάγια, η απόκτηση των οποίων κρίθηκε τόσο απαραίτητη ώστε να δικαιολογούνται επενδύσεις ακόμη και επταψήφιων ποσών, ενώ την ίδια στιγμή ο πατήρ Αντώνιος δεν σταματούσε να καλεί δημοσίως σε βοήθεια και οικονομική ενίσχυση της οργάνωσής του για την κάλυψη των ζωτικών αναγκών, πιθανότατα θα διευκρινιστεί από τους εν εξελίξει ελέγχους.
Τους οποίους, παρεμπιπτόντως, διεξάγει όχι μόνο η Οικονομική Αστυνομία για την αποκάλυψη πιθανών ατασθαλιών, αλλά εκ παραλλήλου και μια κορυφαία ιδιωτική εταιρεία ορκωτών λογιστών, παγκόσμιας εμβέλειας. Το ελληνικό παράρτημα του εν λόγω πολυεθνικού οργανισμού εργάζεται πλέον για λογαριασμό της νέας διοίκησης της «Κιβωτού», όπως αυτή ορίστηκε κατεπειγόντως από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Μια ιδιαιτερότητα της «Κιβωτού», σχετικά αποκλίνουσα από τη συνήθη λογιστική εικόνα των ΜΚΟ κοινωφελούς/προνοιακού χαρακτήρα, εντοπίζεται στην απορρόφηση των διαθέσιμων πόρων από τις ανάγκες μισθοδοσίας, τις αμοιβές μόνιμου και έκτακτου προσωπικού κ.λπ. Το μερίδιο που αντιστοιχεί σε αυτή την κατηγορία δαπανών στην πραγματικότητα κρίνει το πόσο βιώσιμη ή μη είναι η εκάστοτε οργάνωση, δεδομένου ότι οι πρωτοβουλίες προστασίας ευάλωτων ατόμων και ομάδων εξ ορισμού προϋποθέτουν την εμπλοκή αυξημένου αριθμού συνεργατών. Οι οποίοι, για τους αυτονόητους αντικειμενικούς λόγους, δεν μπορούν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους αποκλειστικά ως εθελοντές. Ενώ, λοιπόν, κατά κανόνα οι ΜΚΟ του είδους διαθέτουν πάνω από 70% των εσόδων τους για την κάλυψη αναγκών μισθοδοσίας, η «Κιβωτός» κατορθώνει, άγνωστο πώς, να κρατά σχετικά χαμηλά τη συγκεκριμένη κατηγορία εξόδων.
Ετσι, το 2016 στους εργαζόμενους του φορέα διατέθηκαν 1.094.907,71 ευρώ ή το 22,83% επί του συνόλου των εξόδων. Τα επόμενα χρόνια, οι δαπάνες μισθοδοσίας θα αυξάνονταν σταθερά, με αποκορύφωμα το 2021, όταν και δόθηκαν 2.248.920,45 ευρώ. Και πάλι, όμως, η αναλογία προς τα συνολικά έξοδα διατηρήθηκε αρκετά χαμηλά (46,96%), λαμβανομένης υπ’ όψιν της ταυτόχρονης διόγκωσης των δωρεών.
Ωστόσο, σαν συναφής προς τη μισθοδοσία θα μπορούσε να εκληφθεί η κατηγορία των δαπανών προς «τρίτους». Μάλιστα, οι «τρίτοι» που αμείβονταν από την «Κιβωτό» εμφανίζονται στους ταμειακούς απολογισμούς σε 2-3 διαφορετικούς κωδικούς εξόδων. Συνολικά, πάντως, οι αμοιβές/παροχές προς τρίτους στα βιβλία εμφανίζονται σε αυξητική τροχιά, από μισό εκατ. ευρώ το 2016 έως 1,1 εκατ. ευρώ το 2019 και 829.822,92 ευρώ, βάσει των τελευταίων συγκεντρωτικών στοιχείων, για το 2021. Η κατάταξη των εξόδων στην κατηγορία των «τρίτων», γενικώς και αορίστως, επιτρέπει μια κάποια ελευθερία κινήσεων. Και πάλι, όμως, αυτό δεν συνεπάγεται απαραιτήτως «δημιουργική λογιστική», ήτοι κατά το κοινώς λεγόμενο «μαγείρεμα».
Δουλειές σε άνθηση
Επιστρέφοντας στα λογιστικά στοιχεία, η οργάνωση εμφανίζεται να έχει αυξήσει τα συνολικά έσοδά της κατά 52,07% στο διάστημα μεταξύ 2016 και 2021 (από 4.754.068,53 σε 7.229.919,45 ευρώ). Οι επιμέρους διαφοροποιήσεις από χρονιά σε χρονιά ήταν -16,5% για το 2016-2017, +44,86% για το 2017-2018, -5,2% το 2018-2019 και +32,71% ανάμεσα στο 2019 και το 2021.
Ενδεικτικά, γι’ αυτή την τελευταία χρονιά, το 2021, η ταμειακή εικόνα κάπως πιο αναλυτικά έχει ως εξής: Το σύνολο των εσόδων ήταν 7.229.919,45 ευρώ. Από αυτά, τα 7.069.278,58 ευρώ (97,8%) προήλθαν από δωρεές. Τα υπόλοιπα ήταν ενοίκια (64.067,72 ευρώ), επιχορηγήσεις (92.160,00 ευρώ), τόκοι και άλλα έσοδα. Το σύνολο των εξόδων για το ίδιο έτος ήταν 4.788.401,03 ευρώ (3.742.237,23 τα γενικά έξοδα και 1.046.163,80 ευρώ οι αγορές παγίων), άρα ο ταμειακός απολογισμός του έτους ήταν πλεονασματικός, με υπόλοιπο 2.441.518,42 ευρώ. Το μεγαλύτερο μερίδιο των εξόδων (46,96%) αφορά αμοιβές και έξοδα προσωπικού.
Συγκεκριμένα, η «Κιβωτός» κατέβαλε 2.248.920,45 ευρώ σε δαπάνες μισθοδοσίας. Αλλα αξιοσημείωτου ύψους έξοδα για το έτος 2021 αφορούν «παροχές τρίτων» 591.254,00 ευρώ, «αμοιβές και έξοδα τρίτων» 238.568,92 ευρώ (δηλαδή συνολικά 829.822,92 ευρώ προς τρίτους), «ηλεκτρισμός και φυσικό αέριο» 222.744,29 ευρώ, «δαπάνες επισκευής και συντήρησης κτιρίων» 208.503,14 ευρώ, 157.298,35 συνολικά για «υλικά άμεσης ανάλωσης και τρόφιμα» καταχωρισμένα σε δύο διαφορετικούς κωδικούς εξόδων (115.173,92 συν επιπλέον 42.124,43 ευρώ σαν «λοιπά υλικά άμεσης ανάλωσης-τρόφιμα»), «έξοδα μεταφορών-κίνησης» 150.952,42 ευρώ, «επιδόματα-βοηθήματα» 145.847,16 ευρώ, «αμοιβές και έξοδα δικηγόρων-λογιστών» 114.893,62 ευρώ, «διάφορα έξοδα» 84.464,49 ευρώ και «φόροι-τέλη» 82.870,53 ευρώ.
Η «Κιβωτός του Κόσμου» λογίζεται ως Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία (ΑΜΚΕ) – Εθελοντική Μη Κυβερνητική Οργάνωση (ΜΚΟ) και τυπικά υπάγεται στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών, ενώ οι πράξεις, μεταβολές κ.λπ. διοικητικού χαρακτήρα καταχωρίζονται στο φάκελό της τον οποίο τηρεί το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ). Για παράδειγμα, η τελευταία δημοσιευμένη πράξη τέτοιου είδους φέρει ημερομηνία καταχώρισης 1/9/2022 και αφορά την εκλογή Διοικητικού Συμβουλίου. Σύμφωνα με τις αρχαιρεσίες εντός «Κιβωτού», το νέο Δ.Σ. με διετή θητεία είχε την εξής σύνθεση: πρόεδρος η Σταματία Γεωργαντή, μέλη οι Πανιπάλ Σαλλίτα, Πέτερ Μούσια, Φίλιππος Σωτηρόπουλος και η κάτοικος Πωγωνιανής Ιωαννίνων Ανδριανή Θεοδωρακοπούλου.
Παρ’ όλα αυτά, η κείμενη νομοθεσία δεν υποχρεώνει την «Κιβωτό του Κόσμου», ως ΑΜΚΕ, να δημοσιοποιεί τους οικονομικούς απολογισμούς της. Γεγονός το οποίο, προφανώς, πρακτικά αποκλείει τη λογοδοσία και τον έλεγχο των πεπραγμένων της, πόσο μάλλον όταν πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου ήταν, σταθερά και ανελλιπώς από την ιδρύσεώς της, η σύζυγος του ανθρώπου που τη δημιούργησε και επί της ουσίας τη διοικούσε, ο πατήρ Αντώνιος. Για τον οποίον, μάλιστα, προς το παρόν ισχύει το εξής παράδοξο: Η εισαγγελία δεν έχει παραγγείλει ακόμη την απομάκρυνσή του από την «Κιβωτό», έστω και μόνο υπό τύπον προσωρινής «διαθεσιμότητας», έως ότου εξακριβωθεί εάν ευσταθούν ή όχι οι καταγγελίες που διατυπώνονται σωρηδόν καθημερινά και αφορούν πράξεις συνεργατών της «Κιβωτού», αλλά και εμπλέκουν προσωπικά τον ίδιο τον πατέρα Αντώνιο Παπανικολάου.
Αντώνιος & πρεσβυτέρα
Τυπικά, ο πατήρ Αντώνιος δεν εμφανίζεται στο οργανόγραμμα της «Κιβωτού» υπό οποιονδήποτε τίτλο που να παραπέμπει σε εκτελεστικό ρόλο. Ως ιδρυτής της οργάνωσης και πλέον αναγνωρίσιμο στέλεχός της, ο Αντώνιος αναφέρεται ως «επίτιμος πρόεδρος». Στην πράξη, ωστόσο, η «Κιβωτός του Κόσμου» είναι απολύτως ταυτισμένη με τη δική του μορφή. Γι’ αυτό και οποιαδήποτε σκιά στο ηθικό ποιόν του -πόσο μάλλον ενδεχόμενη δίωξη, παραπομπή στην τακτική Δικαιοσύνη κ.ο.κ.- μοιραία συμπαρασύρει και τραυματίζει θανάσιμα την ίδια την «Κιβωτό».
Είναι πολύ πιθανόν ότι ακόμη και μετά την «καθαίρεση» του Αντωνίου, η οργάνωση θα δυσκολευτεί να αποκαταστήσει την υπόληψή της ως κοινωφελή φορέα, ο οποίος μπορεί να παράσχει εγγυήσεις ότι οι δωρεές που δέχεται θα αξιοποιούνται εξ ολοκλήρου για τη μέριμνα και προστασία αναξιοπαθούντων παιδιών.
Η συμβολική αποσύνδεσή της από τον άνθρωπο που τη δημιούργησε προβλέπεται ως δύσκολη και επώδυνη διαδικασία – ένας κανονικός άθλος, τον οποίο πρέπει να πετύχει το νέο, διορισμένο από την πολιτεία, διοικητικό συμβούλιο.
Οπως επαναλάμβανε ο πατήρ Αντώνιος σε κάθε ευκαιρία στις συχνές τηλεοπτικές εμφανίσεις του, ακόμη και μετά το τσουνάμι των πρόσφατων καταγγελιών, «έχουμε δώσει την ψυχή μας, τη ζωή μας στην Κιβωτό, εδώ και 25 χρόνια» – εννοώντας τον εαυτό του και τη σύζυγό του Σταματία Γεωργαντή.
Ο πατήρ Αντώνιος Παπανικολάου είναι σήμερα 51 και η πρεσβυτέρα 52 ετών. Εκτός από την ευρύτερη «οικογένεια» των εκατοντάδων παιδιών που έχουν περάσει από την «Κιβωτό του Κόσμου», ως ζεύγος ο πατήρ και η πρεσβυτέρα του έχουν αποκτήσει ένα βιολογικό τέκνο, ενώ έχουν υιοθετήσει δίδυμα. Τουλάχιστον, σύμφωνα με αυτά που έχουν οι ίδιοι ισχυριστεί στις παλαιότερες από τηλεοράσεως αυτοβιογραφικές εξομολογήσεις τους, η σχέση τους ήταν εξαρχής προορισμένη να τους οδηγήσει στη φιλανθρωπία και τη διασπορά της αγάπης εν ονόματι Κυρίου.
Τόσο ο Αντώνιος όσο και η Σταματία είχαν από μικροί τάση προς τον εκκλησιαστικό βίο και τη χριστιανική ευλάβεια, ενώ οι δυο τους μοιράζονται κοινή καταγωγή από τη Χίο – μολονότι η οικογένεια του Αντώνιου μετακινούνταν συχνά μεταξύ Χίου και Δραπετσώνας. Το σπίτι των Παπανικολάου στο νησί συνάδει με τις διηγήσεις του πατρός Αντωνίου για την οικονομική δυσπραγία της οικογένειάς του. Ο πατέρας του ήταν έμπορος και η μητέρα του νοικοκυρά. Παρά τη φτώχεια τους, απέκτησαν πέντε γιους, με τον Αντώνιο να είναι ο προτελευταίος. Ο αμέσως μεγαλύτερος αδελφός του ακολούθησε το κάλεσμα του Κυρίου και έγινε ιερωμένος, ο οποίος σήμερα κηρύττει τον θείο λόγο ως εφημέριος στη Νέα Μονή Χίου.
Ο Αντώνιος είναι εγγονός προσφύγων, από το Αϊβαλί και τη Σαμσούντα, ενώ συνήθιζε να επιδεικνύει με υπερηφάνεια την ανατροφή του υπό δύσκολες μεν υλικές συνθήκες στην εργατική συνοικία της Δραπετσώνας – αλλά «με αρχές και αξίες». Αντιστοίχως και η πρεσβυτέρα.
Η Σταματία Γεωργαντή μεγάλωσε στη Χίο, με κατηχητικό και ενεργή ανάμειξη σε ποικίλες δραστηριότητες περί την εκκλησία (κατασκηνώσεις, ραδιοφωνικός σταθμός κ.λπ).
Με τον Αντώνιο ένωσαν τις ζωές τους προτού εκείνος γίνει κληρικός, αλλά από την άνοιξη του 1998 το ανδρόγυνο κατέληξε να μοιράζεται επίσης τις πρωτοβουλίες που άρχισε να αναπτύσσει ο πατήρ Αντώνιος στην Αθήνα. Του ανατέθηκε η διακονία στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου στην Ακαδημία Πλάτωνος και παράλληλα η ευθύνη για τη λειτουργία του οικείου Κέντρου Νεότητας. Εχοντας ασχοληθεί αρκετά με το μπάσκετ και αφού είχε διατελέσει μέλος ιεραποστολής στην Αφρική και τη Νότια Αμερική, ο πατήρ Αντώνιος θέλησε να ανοίξει την εκκλησία στους νέους του «αθηναϊκού γκέτο», όπως ήταν τότε ο Κολωνός και οι συνοικίες τριγύρω.
Χρησιμοποίησε ως πρόσχημα το μπάσκετ, κάτι που απέδωσε, καθώς ο Αντώνιος κατάφερε να διεισδύσει στον κύκλο των εφήβων, οι περισσότεροι από τους οποίους είχαν εγκαταλείψει το σχολείο και βρίσκονταν εκτεθειμένοι σε διάφορες μορφές παραβατικότητας. Η προσέλκυση των παιδιών, η προσπάθεια να πειστούν πως θα πρέπει να επιστρέψουν στο σχολείο γρήγορα κατέστησαν άμεση την ανάγκη δημιουργίας ενός φορέα φιλοξενίας και προστασίας.
Κι έτσι, καθώς εξέπνεε η δεκαετία του ’90, σε ένα ταπεινό καφενείο του Κολωνού γεννήθηκε η «Κιβωτός του Κόσμου». Μια οργάνωση που επί ένα τέταρτο του αιώνα θα θεωρούνταν πρότυπο αγαθοεργίας, μια εικόνα που γκρεμίστηκε μέσα στα δυο-τρία 24ωρα που ακολούθησαν την πρώτη καταγγελία εις βάρος της οργάνωσης και ευθέως κατά του πατρός Αντωνίου για κακοποιητικές, ταπεινωτικές συμπεριφορές, αλλά και σεξουαλική παρενόχληση.
Σωρεία καταγγελιών
Η αρχική μαρτυρία σήμανε απλώς την έναρξη του πυρός κατά της «Κιβωτού», καθώς ο βομβαρδισμός των καταγγελιών είναι πολύπλευρος και συνεχής. Αφορά επαναλαμβανόμενα κρούσματα βίας και κακοποίησης – σωματικής και φραστικής, εκφοβισμού και αδιανόητης κακομεταχείρισης εις βάρος απροστάτευτων, κατά το πλείστον κατατρεγμένων παιδιών, εφήβων κ.λπ.
Αναφέρονται, μεταξύ άλλων, περιστατικά εγκλεισμού σε κλουβιά για ζώα. Εκμετάλλευση και καταναγκαστική εργασία, σε δομές της «Κιβωτού» ανά την Ελλάδα, τις οποίες η οργάνωση, κυρίως διά του ηγετικού ζεύγους, ήτοι του πατρός Αντωνίου Παπανικολάου και της πρεσβυτέρας του, προβάλλονταν δημοσίως ως πρότυπες μονάδες, σαν νησίδες αγαθότητας και ανιδιοτελούς μέριμνας των αδυνάτων – και ιδιαίτερα των παιδιών.
Κι όμως, προς τραγική απογοήτευση όλων όσοι πίστεψαν και είχαν ανάγκη να πιστέψουν ότι υπάρχουν ακόμη μοναχικοί, ρομαντικοί, ηρωικοί «Δον Κιχώτες» που πασχίζουν να κάνουν τον κόσμο καλύτερο, όπως ο πατήρ Αντώνιος και οι συν αυτώ, τώρα κατακλύζονται από φρικιαστικές περιγραφές πρώην τροφίμων ή και συνεργατών της «Κιβωτού». Στις οποίες εξαπολύονται ξεκάθαρες αιχμές, ακόμη και προς τα κορυφαία στελέχη της οργάνωσης, για σεξουαλική παρενόχληση ανηλίκων, για ακραία προσβλητική συμπεριφορά εις βάρος παιδιών που αντιμετωπίζονταν σαν άβουλα αντικείμενα, ακόμη και σαν δούλοι.
Οι σφοδρές καταγγελίες κατά της «Κιβωτού του Κόσμου» έχουν μοιραστεί σχηματικά σε δύο άξονες. Ο πρώτος αφορά τη μεταχείριση των τροφίμων, στις υπηρεσίες που υποτίθεται πως προσέφερε η οργάνωση στα άτομα που έθετε υπό την προστασία της. Αλλά ο δεύτερος τομέας ενδιαφέροντος για τις αρμόδιες αρχές και το κοινό είναι -και θα πρέπει να είναι εξίσου- ο οικονομικός. Οχι μόνο για τις προσωπικές επιλογές του πατρός Αντωνίου (βλ. Porsche Cayenne, συνοδοί ασφαλείας κ.λπ.) ή το εάν η πρεσβυτέρα «γείωνε» τους χορηγούς, απαξίωνε να τους μιλήσει καν απευθείας, παραπέμποντάς τους στον σοφέρ της.
Ζήτημα που χρήζει άμεσης διαλεύκανσης, για λόγους στοιχειώδους ηθικής και δικαιοσύνης, είναι το πραγματικό οικονομικό προφίλ της «Κιβωτού του Κόσμου». Ενός οργανισμού που ξεκίνησε από ένα έρημο καφενείο στον Κολωνό και κατέληξε να γιγαντωθεί, απλώνοντας παρακλάδια σε όλη την Ελλάδα, με 280 ακίνητα στην κατοχή του, με έσοδα, έξοδα και αποθεματικά δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ.
protothema.gr/Βασίλης Τσακίρογλου
και επέλεξε Το προσθήκη στην αρχική σελίδα Έπειτα άνοιξε την εφαρμογή .