16 Νοεμβρίου 1973: Οι πρώτοι πυροβολισμοί στο Πολυτεχνείο

Στις 16 Νοεμβρίου του 1973, η Συντονιστική Επιτροπή των φοιτητών ανακοινώνει στους δημοσιογράφους το επαναστατικό μανιφέστο της εξέγερσης: «Αρχίζοντας πολιτικό αγώνα οι φοιτητές και οι Έλληνες εργαζόμενοι που κλείστηκαν στο Πολυτεχνείο, ξεκαθαρίζουν τις θέσεις τους και καλούν τον Ελληνικό Λαό να συσπειρωθεί γύρω τους, να αγωνιστεί μαζί τους ως την τελική νίκη. Όλοι ενωμένοι στον αγώνα για τη δημοκρατία και την εθνική ανεξαρτησία…».

Από τις πρωινές ώρες ο κόσμος αρχίζει να συγκεντρώνεται πάλι, μέσα και έξω από το Πολυτεχνείο. Η ηγεσία της χούντας εξοργίζεται. Η αστυνομία αγχώνεται και γίνεται πιο βίαιη.

Οι συγκρούσεις με τους φοιτητές και τους διαδηλωτές γίνονται σφοδρότερες. Οι συμπλοκές πλέον δεν περιορίζονται γύρω από το Ίδρυμα αλλά σε όλο το κέντρο της Αθήνας.

Χαυτεία, Μακρυγιάννη, Σταδίου, Κλαυθμώνος, πλατεία Ταχυδρομείου, Πανεπιστημίου, μετατρέπονται σε πεδία μάχης. Η αστυνομία απαντάει με αμέτρητα δακρυγόνα και καπνογόνα.

Πολλοί τραυματίζονται από ξύλα και πέτρες. Στις 7 το απόγευμα το Πολυτεχνείο έχει μετατραπεί σε νοσοκομείο. Στον πρόχειρο Σταθμό πρώτων Βοηθειών περιθάλπουν τους δεκάδες τραυματίες των συμπλοκών.

Από το ραδιοφωνικό σταθμό μεταδίδονται συνέχεια εκκλήσεις για φάρμακα, ιατρικά εργαλεία, γιατρούς και ασθενοφόρα. Οι διαδηλωτές δεν υποχωρούν. Ο φόβος δεν τους σταματά , η τρομοκρατία αυτή τη φορά δεν πιάνει.

Τα συνθήματα από τους πολίτες, ακούγονται όλο και πιο δυνατά. «Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία», «Όλοι ενωμένοι», «Ελλάς Ελλήνων Φυλακισμένων». Οικοδόμοι, μαθητές, εργάτες στήνουν οδοφράγματα με αυτοκίνητα, τρόλεϊ και λεωφορεία, για να κρατήσουν μακριά την αστυνομία. Σε πολλούς δρόμους κοντά στο Πολυτεχνείο ανάβουν φωτιές.

Στις 10 το βράδυ ακούγονται πυροβολισμοί. Οι αστυνομικοί σκληραίνουν τη στάση τους και ρίχνουν στο «ψαχνό». Ο Διευθυντής της Αστυνομίας Πόλεως ζητάει εγγράφως τη συνδρομή του στρατού «προς καταστολήν των ταραχών».

Έως τα μεσάνυχτα οι μάχες συνεχίζονται και οι τραυματίες πολλαπλασιάζονται. Ο εκφωνητής εκλιπαρεί για βοήθεια. Το κέντρο ερημώνει. Από τους στρατώνες του Γουδή και του Διονύσου ακούγεται ένας οξύς θόρυβος.

Είναι ο ήχος της ερπύστριας. Τα τανκς με πλήρωμα απλούς φαντάρους βγαίνουν στους δρόμους. Προορισμός, το Πολυτεχνείο.

Σε λίγο ξημερώνει η 17η Νοεμβρίου…