Γράφει ο Αθανάσιος Ν. Σαμαράς*
Ένα μικρό σχόλιο σχετικά με τις Αγγλικές εκλογές, την δολοφονία της Cox και το Brexit.
Τραγικό το γεγονός. Ωστόσο, ένας θάνατος, όσο τραγικός, όσο άδικος κι εάν είναι δεν θα έπρεπε να υποκαθιστά μία έλλογη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Την φράση: “οι τάφοι δεν μπορεί να καθορίζουν το μέλλον” την άκουσα σε οικογενειακό τραπέζι, παιδάκι του δημοτικού ακόμα, με αναφορά στην βιωμένη Ελληνική ιστορία. Την εμπέδωσα λίγα χρόνια αργότερα στην δεκαετία του ‘80 όταν οι τάφοι του ‘40 και οι εξορίες του ’50 και του ’60 καθόριζαν την ψήφο. Το περιγράφει τόσο όμορφα ο Μαραντζίδης στο «Γιασασίν Μιλλέτ» στην επίδραση της ιστορικής μνήμης του αντάρτικου στην ψήφο.
Άλλες εποχές, άλλες χώρες, η ίδια κανονιστική αντίληψη για την δημοκρατία που τίθεται υπό αμφισβήτηση. Ως παλιός επικοινωνιολόγος εκστρατειών, γνωρίζω την χειραγωγική δύναμη των συναισθημάτων, των συμβολισμών, των μαρτύρων, την δυναμική αξιοποίησης του κρίσιμου γεγονότος. Ως ακαδημαϊκός δάσκαλος, όμως, με αληθινή αγάπη στην πραγματική δημοκρατία, πιο πολύ με αφορά ο τρόπος με τον οποίο λαμβάνονται οι αποφάσεις παρά οι αποφάσεις οι ίδιες.
Εάν η Αγγλία μείνει, θέλω να μείνει, πρέπει να μείνει όχι επειδή συγκινήθηκε από μία δολοφονία αλλά επειδή με έν-λογες διαδικασίες και μετά λόγου γνώσεως μπορεί να αντιληφθεί ότι το μέλλον της είναι καλλίτερο μέσα παρά έξω.
Εάν φύγει θέλω να φύγει, πρέπει να φύγει, όχι υπό το καθεστώς ψυχολογικής χειραγώγησης από μία εθνοκαπηλευτική ρητορική (βλ BREXIT) αλλά επειδή με έλλογες διαδικασίες και μετά λόγου γνώσεως αποφασίζοντες κρίνουν ότι θα είναι καλλίτερα έξω παρά μέσα.
Οι ψυχολογικοί εκβιασμοί και οι συναισθηματικές παρορμήσεις στρεβλώνουν την δημοκρατία. Α, επίσης, προτιμώ την λάθος απόφαση για τους σωστούς λόγους παρά την σωστή απόφαση για τους λάθους λόγους.
Και ένα δεύτερο σχόλιο, είδα πριν από μέρες (προ της δολοφονίας) στην τηλεόραση μία συζήτηση για το BREXIT.
Διακεκριμένος τεχνοκράτης ο ομιλητής. Θα περίμενα μία συζήτηση επί της ουσίας, μία βαθύτερη λογική ανάλυση στα επιχειρήματα. Εις μάτην, μία ατελείωτη κομπορρημοσύνη.
Αρνητικά ηθοτικά επιχειρήματα, ωμή απαξία για τους πολιτικούς καθοδηγητές του BREXIT, μία στάση οπαδικής φανατίλας την οποία θα ανέμενα από ποδοσφαιρόπληκτο σε οπαδική εκπομπή περιφερειακού σταθμού και όχι από έναν ασπρομάλλη κομψευόμενο αστό.
Ναρκισσιστικό παραλήρημα του στυλ: «πόσο σπουδαίος είμαι και πως τολμούν αυτοί οι άξεστοι εγγλέζοι να έχουν άλλη άποψη από εμένα».
Επίσης, θα περίμενα σε αυτό το πάνελ ή σε κάποιο άλλο, κάποιος να με βοηθήσει να κατανοήσω την βιωματική πραγματικότητα του άγγλου ψηφοφόρου, την πραγματικότητα όπως ο άγγλος ψηφοφόρος την αντιλαμβάνεται όσο ιδιοσυγκρατική κι εάν είναι. Γιατί στην παρούσα φάση αυτή είναι η μόνη πραγματικότητα που μετράει.
Ωστόσο, αυτό που εισπράττω από τον ημεδαπό σχολιασμό, πολιτικό τε και δημοσιογραφικό, είναι μία σκληρά εθνο-κεντρική προοπτική, και ενίοτε μία εγω-κεντρική προοπτική η οποία διηθίζει τα πάντα υπό το πρίσμα του εγχώριου συμφέροντος και των ατομικών πολιτικών επιδιώξεων. Αναγνωρίζω αυτή την στάση, κατανοώ την οντολογίας της (γνωσιακή και άλλη) διδάσκω εθνοκεντρισμό.
Ωστόσο, ως θεατή και ως πολίτη, δεν παύουν να με ενοχλούν οι στρεβλώσεις που παράγει στην αντίληψη και στην κατανόηση. Δεν παύει να με ενοχλεί η πλήρη αδυναμία του εγχώριου δημόσιου λόγου να τις υπερβεί.
Και μία προσωπική αναφορά. Γεννήθηκα στην Αγγλία, έζησα πολλά χρόνια εκεί, έχω πολλούς καλούς φίλους και πολλές όμορφες αναμνήσεις. Θα ήθελα αυτή η χώρα να πάει καλά και βρει τον δρόμο της, όποιος κι εάν είναι αυτός, όπου κι εάν είναι αυτό.
Από την οπτική του Έλληνα προτιμώ την Αγγλία στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως αντίβαρο σε μία Γερμανική Ευρώπη. Απλά κατανοώ ότι στην παρούσα φάση το θέλω μου ούτε έχει ούτε θα έπρεπε να έχει κάποια σημασία.
* Ο Αθανάσιος Ν. Σαμαράς είναι Επίκουρος καθηγητής Διεθνούς και Πολιτικής Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο Πειραιά.
και επέλεξε Το προσθήκη στην αρχική σελίδα Έπειτα άνοιξε την εφαρμογή .