Εορτολόγιο: Βησσαρίων, Βησσαρίωνας, Βησσαρία. Νικήτας, Νικήτη, Νικήτα.
15 Σεπτεμβρίου: Άγιος Νικήτας ο Γότθος ο Μεγαλομάρτυρας – Ο Άγιος Νικήτας κατάγοταν από το έθνος των Γότθων, που είχαν εγκατασταθεί πέραν του Ίστρου ποταμού (Ίστρος, κατά τον Γεωγράφο Mελέτιο,…
καλείται ο ποταμός Δούναβις από το σημείο που ενώνεται με τον ποταμό Σαύο μέχρι την Μαύρη Θάλασσα ή κατ’ άλλους από την Aξιούπολη και κάτω, μέχρι τις εκβολές του.), στα χρόνια του Μεγάλου Κωνσταντίνου.
Από παιδί ο Νικήτας διδάχθηκε την αγία πίστη από το Γότθο επίσκοπο Θεόφιλο, ο οποίος συχνά υπενθύμιζε στο Νικήτα τα λόγια του Απ. Παύλου: «ένε ἐν οἲς ἔμαθες… ἀπὸ βρέφους τὰ ἱερὰ γράμματα οἶδᾳς, τὰ δυνάμενα σὲ σοφίσαι εἰς σωτηρίαν διὰ πίστεως τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Β’πρόςΤιμόθεον, γ’ 14-15). Δηλαδή, μένε ακλόνητος σ’ εκείνα που έμαθες. Από μικρό παιδί γνωρίζεις τις Άγιες Γραφές, που μπορούν να σου μεταδώσουν την αληθινή σοφία, που οδηγεί στη σωτηρία δια μέσου της πίστεως στον Ιησού Χριστό. Και έτσι έγινε.
Όταν ο ηγεμόνας Αθανάριχος συνέλαβε το Νικήτα και τον απείλησε για να αρνηθεί το Χριστό, αυτός έμεινε αμετακίνητος σ’ αυτά που έμαθε από παιδί. Ομολόγησε με θάρρος το Χριστό μπροστά στον ηγεμόνα, ο όποιος όταν τον άκουσε εξαγριώθηκε πολύ. Διέταξε αμέσως και του έσπασαν τα κόκαλα με τον πιο φρικτό τρόπο. Άλλα το μίσος των Βαρβάρων ήταν τόσο, ώστε μετά τον έριξαν στη φωτιά, όπου βρήκε το θάνατο. Η φωτιά, όμως, με τη θεία θέληση σεβάστηκε το λείψανο του. Το πήρε κάποιος ευσεβής χριστιανός και το διαφύλαξε σε θήκη.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Νίκην ἔστησας, κατὰ τῆς πλάνης, νίκης εἴληφας, ἄφθαρτον γέρας, ἐπαξίως Νικήτα φερώνυμε, σὺ γὰρ νικήσας ἐχθρῶν τὴν παράταξιν, διὰ πυρὸς τὸν ἀγῶνα ἐτέλεσας. Μάρτυς ἔνδοξε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.
Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Τῆς πλάνης τεμών, τὸ κράτος τῇ ἐνστάσει σου, καὶ νίκης λαβών, τὸ στέφος τῇ ἀθλήσει σου, τοῖς Ἀγγέλοις ἔνδοξε, συναγάλλῃ Νικήτα φερώνυμε, σὺν αὐτοῖς Χριστῷ τῷ Θεῷ, πρεσβεύων ἀπαύστως ὑπὲρ πάντων ἡμῶν.
Ὁ Οἶκος
Γνῶσιν ἐνθεὶς τὴ ψυχή μου, κάθαρόν μου τὴν φρένα καὶ τῶν σῶν ἐντολῶν ἐργάτην Σῶτερ ἀνάδειξον, ἵνα ἰσχύσω καταπαλαῖσαι τὰς ποικίλας τῶν παθῶν μου ἐπαναστάσεις, νικητικὸν ἀφθαρσίας βραβεῖόν τε δέξασθαι, πρεσβείαις τοῦ σοῦ γενναίου ἀθλοφόρου Νικήτα, φιλάνθρωπε∙ καὶ γὰρ αὐτὸς ἡμᾶς ἐν τῇ μνήμῃ αὐτοῦ συνεκαλέσατο, πρεσβεύων ἀπαύστως ὑπὲρ πάντων ἡμῶν.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
668 – Ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Κώνστας Β΄ δολοφονείται στο λουτρό του στις Συρακούσες.
994 – Οι Φατιμίδες νικούν τους Βυζαντινούς στη μάχη του Ορόντη.
1556 – Ο πρώην αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Κάρολος Κουίντος επιστρέφει στην Ισπανία.
1812 – Ο γαλλικός στρατός του Ναπολέοντα φτάνει στο Κρεμλίνο της Μόσχας.
1821 – Η Γουατεμάλα, το Ελ Σαλβαδόρ, η Ονδούρα, η Νικαράγουα και η Κόστα Ρίκα ανακηρύσσουν από κοινού την ανεξαρτησία τους από την Ισπανία.
1821 – Ξεκινά η Μάχη των Πέντε Πηγαδιών στην περιοχή των Ιωαννίνων κατά την περίοδο της Ελληνικής Επάνάστασης του 1821.
1894 – Α΄ Σινοϊαπωνικός Πόλεμος: η Ιαπωνία νικά τη δυναστεία Τσινγκ στη μάχη της Πιονγιάνγκ.
1916 – Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: στη μάχη του Σομμ χρησιμοποιούνται για πρώτη φορά σε πόλεμο άρματα μάχης.
1919 – Κυκλοφορεί το πρώτο φύλλο της εφημερίδας Η Καθημερινή.
1935 – Ψηφίζονται οι Νόμοι της Νυρεμβέργης, σύμφωνα με τους οποίους οι Γερμανοί Εβραίοι στερούνται την ιθαγένειά τους.
1935 – Η Ναζιστική Γερμανία υιοθετεί νέα εθνική σημαία που φέρει τη σβάστικα.
1940 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: κορυφώνεται η μάχη της Αγγλίας, όταν η Βρετανική Βασιλική Αεροπορία καταρρίπτει μεγάλο αριθμό αεροσκαφών της Luftwaffe.
1944 – Λήγει η μάχη του Μελιγαλά. Ακολουθεί εισβολή αμάχων στο Μελιγαλά και σφαγή ταγματασφαλιτών.
1951 – Ο Εμίλ Ζάτοπεκ κάνει παγκόσμιο ρεκόρ στα 20.000 μέτρα με 1:01.15.8.
1952 – Ο ΟΗΕ παραχωρεί την Ερυθραία στην Αιθιοπία.
1958 – Σιδηροδρομική τραγωδία λαμβάνει χώρα στο Νιου Τζέρσι των ΗΠΑ, με 48 νεκρούς από πρόσκρουση τρένου σε γέφυρα.
1959 – Ο Νικήτα Χρουστσόφ είναι ο πρώτος ηγέτης της ΕΣΣΔ που επισκέπτεται τις ΗΠΑ. Η επίσκεψη αυτή διήρκεσε από 15 μέχρι 27 Σεπτεμβρίου.
1963 – Τέσσερα παιδιά σκοτώνονται όταν εκρήγνυται βόμβα σε αφροαμερικανική εκκλησία στο Μπέρμιγχαμ (Αλαμπάμα) των Η.Π.Α.
1967 – Ο ακαδημαϊκός Σπυρίδων Μαρινάτος ανακαλύπτει στη Σαντορίνη ανάκτορο της Μινωικής εποχής με σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα.
1972 – Αρχίζει στους γαλλικούς κινηματογράφους η προβολή της σουρεαλιστικής σάτιρας Η Κρυφή Γοητεία της Μπουρζουαζίας.
1975 – Διχοτομείται η Κορσική σε Βόρεια και Νότια.
1981 – Το Βανουάτου γίνεται μέλος του ΟΗΕ.
1982 – Εκδίδεται το πρώτο φύλλο της εφημερίδας USA TODAY.
1982 – Αεροσκάφος F-84F Thunderstreak της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας συνετρίβεται σε κατοικιμένη περιοχή της Λάρισας, σκοτώνοντας τρεις πολίτες στο έδαφος από τα συντρίμμια.
1983 – Κατάρριψη νοτιοκορεατικού τζάμπο από την ΕΣΣΔ, με 269 νεκρούς, πάνω από τη Σαχαλίνη. Η αμερικανική Γερουσία καταδικάζει την κατάρριψη του νοτιοκορεάτικου τζάμπο.
1983 – Παραιτείται ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μεναχέμ Μπέγκιν.
1993 – Ο Ιωάννης Αδάμ Β΄ του Λίχτενσταϊν διαλύει το Κοινοβούλιο.
1995 – Βόμβα εκρήγνυται στο γήπεδο της Σαχτιόρ στο Ντόνετσκ της Ουκρανίας στα πρώτα λεπτά ποδοσφαιρικής συνάντησης με απολογισμό 6 νεκρούς ανάμεσά τους και τον πρόεδρο της Σαχτιόρ.
1999 – Αναλαμβάνει Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ο Ιταλός Ρομάνο Πρόντι.
1999 – Ο τυφώνας «Φλόιντ» πλήττει τις ΗΠΑ, αφήνοντας 8 νεκρούς.
2000 – Ξεκινούν οι 27οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας. Μετέχουν 10.200 αθλητές και αθλήτριες από 200 χώρες σε 28 αθλήματα. Την Ολυμπιακή Φλόγα ανάβει η εκπρόσωπος των αυτοχθόνων της Αυστραλίας, Κάθι Φρίμαν.
2001 – Ενθρονίζεται ο νέος Πατριάρχης Ιεροσολύμων Ειρηναίος.
2004 – Κηδεύεται με τιμές ο Ορθόδοξος Πατριάρχης Αλεξανδρείας, Πέτρος Ζ΄.
Γεννήσεις
1254 – Μάρκο Πόλο, Ιταλός εξερευνητής
1613 – Φρανσουά ντε Λα Ροσφουκώ, Γάλλος συγγραφέας
1649 – Τίτος Όουτς, Άγγλος κληρικός
1736 – Ζαν Σιλβέν Μπεγί, Γάλλος αστρονόμος
1789 – Τζέιμς Φένιμορ Κούπερ, Αμερικανός συγγραφέας
1890 – Αγκάθα Κρίστι, Αγγλίδα συγγραφέας
1894 – Ζαν Ρενουάρ, Γάλλος σκηνοθέτης
1904 – Ουμβέρτος Β΄, βασιλιάς της Ιταλίας
1909 – Τζιν Μπάτεν, Νεοζηλανδή αεροπόρος
1909 – Δήμος Σταρένιος, Έλληνας ηθοποιός
1929 – Μάρεϋ Γκελ-Μαν, Αμερικανός φυσικός
1932 – Νηλ Μπάρτλετ, Άγγλος χημικός
1941 – Βίκτορ Ζουμπκόφ, Ρώσος πολιτικός
1942 – Ουέν Ζιαμπάο, Κινέζος πολιτικός
1944 – Γιουέρι Μουσέβενι, πρόεδρος της Ουγκάντας
1946 – Όλιβερ Στόουν, Αμερικανός σκηνοθέτης και σεναριογράφος
1946 – Τόμι Λι Τζόουνς, Αμερικανός ηθοποιός και σκηνοθέτης
1947 – Θίοντορ Λονγκ, Αμερικανός μάνατζερ και διαιτητής πάλης
1948 – Σταύρος Τζιωρτζής, Κύπριος αθλητής
1954 – Χραντ Ντινκ, Τούρκος δημοσιογράφος
1956 – Ναταλία Τσαλίκη, Ελληνίδα ηθοποιός
1964 – Ρόμπερτ Φίτσο, Σλοβάκος πολιτικός
1965 – Μπριλιάντ Νταντάσοβα, Αζέρα τραγουδίστρια
1972 – Βασίλισσα Λετίθια της Ισπανίας
1977 – Τομ Χάρντι, Άγγλος ηθοποιός
1978 – Εϊντούρ Γκούντγιονσεν, Ισλανδός ποδοσφαιριστής
1978 – Μάρκο Πάντελιτς, Σέρβος ποδοσφαιριστής
1984 – Χάρι, Άγγλος πρίγκιπας
1987 – Αλί Σισοκό, Γάλλος ποδοσφαιριστής
Θάνατοι
668 – Κώνστας Β΄, Βυζαντινός αυτοκράτορας
1054 – Γκαρθία Σάντσεθ Γ΄, βασιλιάς της Παμπλόνα
1415 – Μανουήλ Χρυσολωράς, Βυζαντινός λόγιος
1510 – Αγία Αικατερίνη (Γένουας)
1574 – Μαργαρίτα της Γαλλίας (1523-1574)
1688 – Ότο Βίλχελμ φον Κένιξμαρκ, Σουηδός στρατιωτικός
1700 – Αντρέ Λε Νοτρ, Γάλλος αρχιτέκτονας τοπίου
1885 – Τζάμπο, Αφρικανικός ελέφαντας
1921 – Ρομάν φον Ούνγκερν-Στέρνμπεργκ, Αυστριακός στρατιωτικός
1926 – Ρούντολφ Όικεν, Γερμανός φιλόσοφος
1936 – Αλέξανδρος Ζαΐμης, Έλληνας πολιτικός
1938 – Γιαννούλης Χαλεπάς, Έλληνας γλύπτης
1945 – Άντον Βέμπερν, Αυστριακός συνθέτης και διευθυντής ορχήστρας
1953 – Έριχ Μέντελσον, Γερμανός αρχιτέκτονας
1973 – Γουσταύος ΣΤ’ Αδόλφος, βασιλιάς της Σουηδίας
1978 – Βίλλυ Μέσσερσμιτ, Γερμανός μηχανικός και εφευρέτης
1993 – Αλέξανδρος Καλλιδόπουλος, Έλληνας πολιτικός
2004 – Νταούντα Μαλάμ Γουανκέ, στρατιωτικός του Νίγηρα
2006 – Πάμπλο Σάντος, Μεξικανός ηθοποιός
2006 – Οριάνα Φαλάτσι, Ιταλίδα δημοσιογράφος
2007 – Κόλιν Μακ Ρέι, Σκωτσέζος οδηγός αγώνων
2008 – Σταύρος Παράβας, Έλληνας ηθοποιός
2008 – Ρίτσαρντ Ράιτ, Άγγλος μουσικός (Pink Floyd)
2008 – Γιάννης Σκουλαρίκης, Έλληνας πολιτικός
2017 – Χάρι Ντιν Στάντον, Αμερικανός ηθοποιός