Εορτολόγιο: Ζωγραφιά Λοΐζος, Λουίζα Φωκάς, Φώκιος, Φώκης, Φωκία, Φωκίνα.
22 Σεπτεμβρίου: Άγιος Φωκάς Ιερομάρτυρας ο Θαυματουργός – Πατρίδα του Αγίου Φωκά ήταν η Σινώπη του Ευξείνου Πόντου.
Οι γονείς του Πάμφυλος (ναυπηγός στο επάγγελμα) και Μαρία μεταλαμπάδευσαν στο Φωκά από την παιδική του ηλικία τη φλόγα της αγνής πίστης τους και τη θερμή ευσέβεια τους. Ο Φωκάς από μικρό παιδί εντρυφούσε στην ανάγνωση των Γραφών, και εκείνο που ιδιαίτερα τον διέκρινε ήταν η θερμή και ειλικρινής αγάπη που είχε προς το Θεό, αλλά και προς τους συνανθρώπους του.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Διότι οδηγό στην αγάπη του αυτή είχε πάντα τα θεόπνευστα λόγια της Αγίας Γραφής: «Ὁ ἀγαπῶν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἐν τῷ φωτὶ μένει,… ὁ δὲ μισῶν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἐν τὴ σκοτία ἐστι» (Α’ επιστολή Ιωάννου, Β’ 10-11). Εκείνος, δηλαδή, που αγαπά τον αδελφόν του, μένει μέσα στο πνευματικό και ηθικό φως. Ενώ αντίθετα, εκείνος που μισεί τον αδελφό του, μένει μέσα στο πνευματικό και ηθικό σκοτάδι.
Αναδείχθηκε Επίσκοπος Σινώπης και ευτύχησε να έχει το χάρισμα της επιτέλεσης θαυμάτων στο όνομα του Τριαδικού Θεού. Ανέπτυξε έντονη ιεραποστολική δραστηριότητα στην περιοχή της Επισκοπής του, γεγονός που δεν πέρασε απαρατήρητο σε κάποιους φανατικούς ειδωλολάτρες. Πράγματι, ο Έπαρχος Αφρικανός, διέταξε την σύλληψή του και τον έριξαν σε καυτό λουτρό, όπου και παρέδωσε το πνεύμα του, επί των χρόνων του αυτοκράτορος Τραϊανού (98 – 117 μ.Χ.).
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ἐκ βρέφους τοῦ Πνεύματος, ὀφθεῖς δοχεῖον λαμπρόν, θαυμάτων ἐπλούτησας, τὴν παρ’ αὐτοῦ δωρεάν, Φωκὰ Ἱερώτατε, ὅθεν ἱερουργήσας, τῷ Σωτήρι ὁσίως, ἔπιες ἐν ἀθλήσει, τὸ ποτήριον τούτου, ὦ πρέσβευε δεόμεθα, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἠμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τὴν πλουσιόδωρον χάριν, ὡς πηγὴν θεόβρυτον, ἐν τῇ ψυχῇ κεκτημένος, ἔσβεσας, πόνων ἱδρῶσι πλάνης τὴν φλόγα, βρύεις δὲ, θαυμάτων ῥεῖθρα τοῖς ἐκβοῶσι· χαίροις κλέος Ἱερέων, καὶ τῶν Μαρτύρων Φωκᾶ μακάριε.
Μεγαλυνάριον
Τοῦ Εὐαγγελίου μυσταγωγός, ἱερῶν θαυμάτων, θεοδόξαστος αὐτουργός, Ἐκκλησίας στῦλος, Φωκᾶ Ἱερομάρτυς, ἐδείχθης διασώζων, τοὺς προσιόντας σοι.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
480 π.Χ. – Ο ελληνικός στόλος με επιφαλής τον Ευρυβιάδη και τον Θεμιστοκλή νικά τον περσικό στόλο του Ξέρξη Α΄ στη ναυμαχία της Σαλαμίνας.
1236 – Οι Σαμογιτιανοί νικούν το Τάγμα των Αδελφών του Ξίφους στη μάχη του Σιαουλάι.
1598 – Ο Άγγλος δραματουργός Μπεν Τζόνσον σκοτώνει έναν ηθοποιό σε μονομαχία και του απαγγέλονται κατηγορίες για ανθρωποκτονία.
1692 – Απαγχονίζονται οι τελευταίοι από τους καταδικασθέντες για μαγεία στις δίκες του Σάλεμ. Οι υπόλοιποι καταδικασθέντες τελικά απαλλάσσονται.
1761 – Ο Γεώργιος Γ΄ και η Καρλόττα του Μεκλεμβούργου-Στρέλιτς στέφονται βασιλιάς και βασίλισσα, αντίστοιχα, του Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας.
1789 – Λαμβάνει χώρα η μάχη του Ρίμνικ, η οποία καθιερώνει τον Αλεξάντερ Βασίλιεβιτς Σουβόροφ ως Ρώσο στρατιωτικό διοικητή αφού ο στρατός του νικά τις ανώτερες οθωμανικές δυνάμεις.
1792 – Αρχίζει ο μήνας Βαντεμιαίρ του πρώτου έτους του Γαλλικού Δημοκρατικού Ημερολογίου.
1862 – Δουλεία στις ΗΠΑ: Δημοσιεύεται μία προκαταρκτική εκδοχή της Διακήρυξης Χειραφέτησης.
1888 – Εκδίδεται το πρώτο τεύχος του περιοδικού National Geographic.
1914 – Το γερμανικό υποβρύχιο SM U-9 τορπιλλίζει και βυθίζει 3 βρετανικά καταδρομικά ανοικτά των ολλανδικών ακτών, με απολογισμό πάνω από 1.400 νεκρούς.
1939 – Πραγματοποιείται κοινή παρέλαση της Βέρμαχτ και του Κόκκινου Στρατού στο Μπρεστ μετά το τέλος της εισβολής στην Πολωνία.
1957 – Ο Φρανσουά Ντιβαλιέ εκλέγεται πρόεδρος της Αϊτής.
1960 – Η Δημοκρατία του Σουδάν μετονομάζεται σε Μάλι μετά την αποχώρηση της Σενεγάλης από την Ομοσπονδία του Μάλι.
1980 – Το Ιράκ εισβάλλει στο Ιράν.
1996 – Βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα: Το ΠΑΣΟΚ, με αρχηγό τον Κωνσταντίνο Σημίτη, παραμένει στην εξουσία με 41,49% και 162 έδρες, έναντι 38,12% και 108 έδρες της Νέας Δημοκρατίας.
Γεννήσεις
1515 – Άννα της Κλέβης, βασίλισσα της Αγγλίας
1523 – Κάρολος των Βουρβόνων, Αρχιεπίσκοπος της Ρουέν
1601 – Άννα της Αυστρίας, βασίλισσα της Γαλλίας
1763 – Κλοντ Αντουάν, Γάλλος μηχανικός και πολιτικός
1791 – Μάικλ Φαραντέι, Άγγλος επιστήμονας
1819 – Βίλχελμ Βάττενμπαχ, Γερμανός ιστορικός
1820 – Μάθιου Πίερς Βατ Μπούλτον, Άγγλος επιστήμονας και εφευρέτης
1832 – Γεώργιος Γρηγόριος Καντακουζηνός, Ρουμάνος πολιτικός
1842 – Αμπντούλ Χαμίτ Β΄, Οθωμανός σουλτάνος
1874 – Φέιζι Αλιζότι, Αλβανός πολιτικός
1882 – Βίλχελμ Κάιτελ, Γερμανός στρατάρχης
1885 – Έρικ Γκούναρ Ασπλούντ, Σουηδός αρχιτέκτονας
1891 – Χανς Άλμπερς, Γερμανός ηθοποιός
1895 – Πολ Μιούνι, Αμερικανός ηθοποιός
1899 – Δημητρός Καραμπάτης, Έλληνας αθλητής
1899 – Φάιτ Χάρλαν, Γερμανός σκηνοθέτης
1901 – Τσαρλς Μπρέντον Χάγκινς, Καναδός ιατρός
1923 – Ιπποκράτης Γιατζίδης, Έλληνας ιατρός
1940 – Άννα Καρίνα, Δανή ηθοποιός
1948 – Γιώργος Σαρρής, Έλληνας τραγουδιστής
1950 – Κίρκα, Φινλανδός τραγουδιστής
1951 – Ντέιβιντ Κόβερντεϊλ, Άγγλος τραγουδιστής (Whitesnake και Deep Purple)
1953 – Σεγκολέν Ρουαγιάλ, Γαλλίδα πολιτικός
1957 – Νικ Κέιβ, Αυστραλός τραγουδοποιός
1958 – Αντρέα Μποτσέλι, Ιταλός τενόρος
1958 – Τζόαν Τζετ, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
1967 – Φέλιξ Σαβόν, Κουβανός πυγμάχος
1969 – Χρήστος Καρκαμάνης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1974 – Κώστας Καϊάφας, Κύπριος ποδοσφαιριστής
1974 – Χουάν Μαρτίν Παρόδι, Ουρουγουανός ποδοσφαιριστής
1976 – Ρονάλντο, Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής
1987 – Τομ Φέλτον, Άγγλος ηθοποιός
1989 – Μιχάλης Παυλής, Έλληνας ποδοσφαιριστής
Θάνατοι
530 – Πάπας Φήλιξ Δ΄
717 – Σουλεϊμάν ιμπν Αμπντ αλ-Μαλίκ, Άραβας χαλίφης
852 – Αμπντ αρ-Ραχμάν Β΄, εμίρης της Κόρδοβας
880 – Καρλομάγνος, βασιλιάς της Βαυαρίας
1093 – Όλαφ Γ΄, βασιλιάς της Νορβηγίας
1345 – Ερρίκος, 3ος κόμης του Λάνκαστερ, Άγγλος πολιτικός
1408 – Ιωάννης Ζ´ Παλαιολόγος, Βυζαντινός αυτοκράτορας
1411 – Άννα Μόρτιμερ, κόμισσα του Κέιμπριτζ
1457 – Πέτρος Β΄, δούκας της Βρετάνης
1482 – Φιλιβέρτος Α΄, δούκας της Σαβοΐας
1520 – Σελίμ Α΄, Οθωμανός σουλτάνος
1539 – Γκουρού Νάνακ Ντεβ, ιδρυτής του Σιχισμού
1612 – Βασίλειος Δ΄, τσάρος της Ρωσίας
1630 – Γιουάν Τσονγκχουάν, Κινέζος στρατηγός
1774 – Πάπας Κλήμης ΙΔ΄
1821 – Γεωργάκης Ολύμπιος, Έλληνας αγωνιστής
1828 – Σάκα Ζούλου, ηγέτης των Ζουλού
1897 – Σαρλ Ντενί Μπουρμπακί, Γάλλος στρατιωτικός
1914 – Αλαίν-Φουρνιέ, Γάλλος συγγραφέας
1921 – Ιβάν Βάζοφ, Βούλγαρος ποιητής
1949 – Σαμ Γουντ, Αμερικανός σκηνοθέτης
1952 – Τίμος Μωραϊτίνης, Έλληνας δημοσιογράφος και συγγραφέας
1956 – Φρέντερικ Σόντυ, Άγγλος χημικός
1979 – Αμπούλ Αλά Μαουντούντι, Πακιστανός δημοσιογράφος και φιλόσοφος
1991 – Γιάννης Νεγρεπόντης, Έλληνας ποιητής και συγγραφέας
1993 – Μωρίς Αμπραβανέλ, Έλληνας διευθυντής ορχήστρας
1994 – Ευάγγελος Μαυρόπουλος, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1994 – Μπαντ Σέιτζεντορφ, Αμερικανός καρτουνίστας
1996 – Μοχάμεντ Μπεν Αχμέντ Αμπντελγκανί, Αλγερινός πολιτικός
1999 – Τζορτζ Σι Σκοτ, Αμερικανός ηθοποιός
2004 – Ουίνστον Σίνακ, πρωθυπουργός της Αγίας Λουκίας
2006 – Ενρίκε Γκοριαράν Μέρλο, Αργεντινός αντιστασιακός
2007 – Αντρέ Γκορζ, Αυστριακός φιλόσοφος
2007 – Μαρσέλ Μαρσώ, Γάλλος ηθοποιός
2011 – Αριστίντες Περέιρα, πρόεδρος του Πράσινου Ακρωτηρίου
2013 – Κλεομένης Οικονομόπουλος, Έλληνας πολιτικός