Εορτολόγιο: Αχιλλέας, Αχιλλεύς, Αχίλλιος, Αχίλλειος Δούκας, Δούκισσα, Δουκίτσα Βαλεντίνη, Βαλεντίνα, Ντίνα Ελισάβετ, Ελίζα, Λίζα, Ζέτα, Ζέττα, Έλλη, Βέτα, Μπέττυ, Ελισσάβετ Θαυμαστός, Θαυμαστή.
24 Απριλίου: Οσία Ελισάβετ η Θαυματουργή – Η Οσία Ελισάβετ καταγόταν από την Ηράκλεια της Θράκης και έζησε τον 5ο αιώνα μ.Χ.
Οι γονείς της, Ευνομιανός και Ευφημία, ήταν ξακουστοί και ονομαστοί, φημισμένοι για τα πλούτη τους και περίφημοι για την αρετή τους. Κατοικούσαν κοντά στην Ηράκλεια, στον τόπο που από παλιά ονομαζόταν Θρακοκρήνη και αργότερα Αβυδηνοί. Ζούσαν με ευσέβεια έχοντας ως πρότυπο τον Ιώβ. Ποθώντας δε με πάθος να μιμηθούν την φιλοξενία του Αβραάμ, απλόχερα βοηθούσαν όλους, όσοι είχαν ανάγκες υλικές.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Όμως είχαν περάσει δεκαέξι χρόνια από τότε που νυμφεύθηκαν και ήταν ακόμη άτεκνοι. Γι’ αυτό παρακαλούσαν αδιάκοπα τον Θεό να τους χαρίσει ένα παιδί, διάδοχο του γένους τους και κληρονόμο του πλούτου τους. Ο Κύριος, που ικανοποιεί τα αιτήματα των πιστών Του, άκουσε με ευμένεια τη δέησή τους και δεν παρέβλεψε την προσευχή τους.
Υπήρχε στον τόπο εκείνο ένα παλαιό έθιμο να συγκεντρώνονται οι Χριστιανοί στην μνήμη της Αγίας Μάρτυρος Γλυκερίας (τιμάται 13 Μαΐου) και να εορτάζουν μια ολόκληρη εβδομάδα. Τότε λοιπόν, βρέθηκαν εκεί μαζί με τους άλλους Χριστιανούς και οι γονείς της Οσίας. Έκαναν λιτανείες και ολονύκτιες δοξολογίες και επισκέπτονταν τους ναούς της πόλεως, που σε αυτούς φυλάσσονταν τα ιερά λείψανα των σαράντα Αγίων Γυναικών, του διακόνου Αμώς (βλέπε 1 Σεπτεμβρίου) και πολλών άλλων Αγίων. Λιτάνευαν τότε και την πολυσέβαστη κάρα της Αγίας Γλυκερίας. Όμως κατά την διάρκεια της Θείας Λειτουργίας, την οποία τελούσε ο Επίσκοπος της πόλεως Λέων, ο πατέρας της Ελισάβετ, Ευνομιανός, έβλεπε την αγία κάρα πότε να χαμογελά και πότε να λυπάται. Αυτό το θεώρησε ως σημείο της πίστεώς του στη Μάρτυρα και η ψυχή του γέμισε με χαρά και λύπη μαζί. Μαζί με την σύζυγό του ικέτευσαν την αθληφόρο Αγία, να λύσει τα δεσμά της στειρώσεώς τους και να τους χαρίσει ένα παιδί. Έτσι, όταν τους πήρε για λίγο ο ύπνος, ο Ευνομιανός είδε σε όνειρο την Αγία Γλυκερία, η οποία του είπε: «Γι’ αυτό μου δημιουργείς κόπους, άνθρωπέ μου, και μου ζητάς αυτό που μόνο ο Θεός μπορεί να σου δώσει; Όμως, εάν στ’ αλήθεια δίνεις τον λόγο σου πως θ’ αποκτήσετε καρδιά και πνεύμα ταπεινό και πως ποτέ δεν θα καυχιέσαι σε βάρος των άλλων, ευχή κάνω να σου δώσει με τις πρεσβείες μου ο μεγαλόδωρος Κύριος, το γρηγορότερο, ένα κορίτσι. Αυτό θα το ονομάσεις Ελισάβετ, γιατί θα αναδειχθεί όμοια στην ψυχή με την μητέρα του Ιωάννου του Προδρόμου και Βαπτισθού».
Ο πατέρας της Οσίας συμφώνησε ότι θα κάνε αυτό που ζήτησε η Αγία Γλυκερία. Τότε εκείνη τον σφράγισε με το σημείο του Σταυρού και έφυγε. Η γυναίκα του συνέλαβε αμέσως και μετά από τη συμπλήρωση εννέα μηνών γέννησε κορίτσι.
Όταν η Ελισάβετ έγινε δώδεκα ετών, η μητέρα της έφυγε από την πρόσκαιρη ζωή. Μετά από τρία χρόνια έφυγε από την ζωή και ο πατέρας της. Η μακαρία Ελισάβετ απέμεινε ορφανή. Όμως αμέσως εμπιστεύθηκε τον εαυτό της στον Θεό και διακρίθηκε στη διακονία των φτωχών και των ελαχίστων αδελφών της. Χάρισε την περιουσία της στους φτωχούς και έτσι με τα χέρια τους την κατέθεσε στον Θεό, ενώ στους δούλους χάρισε την ελευθερία τους.
Έπειτα αναχώρησε για την Κωνσταντινούπολη. Έφθασε στη μονή του Μεγαλομάρτυρα Γεωργίου, που είχε το όνομα «Μικρός Λόφος» και που ηγουμένη εκεί ήταν κάποια θεία από τον πατέρα της. Στη μονή αυτή απαρνήθηκε τα εγκόσμια και τις βιοτικές μέριμνες και εκάρη μοναχή. Ζούσε με σκληραγωγία, νηστεία και άσκηση και περπατούσε ανυπόδητη. Το σώμα της ποτέ δεν δέχθηκε να το πλύνει με νερό. Το διατηρούσε όμως καθαρό λούζοντάς το καθημερινά με τις αστείρευτες πηγές των δακρύων της. Έτσι έφθασε στα ύψη της αγιότητας και ο Άγιος Θεός την αξίωσε του προορατικού χαρίσματος και αυτού της θαυματουργίας.
Δύο χρόνια αργότερα η ηγουμένη της μονής έφυγε από την παρούσα ζωή, αφού όρισε διάδοχό της την Οσία Ελισάβετ, την οποία εγκατέστησε ο Πατριάρχης Γεννάδιος Α’ (458 – 471 μ.Χ.).
Η Οσία γέμιζε με φως αυτούς που με πίστη την πλησίαζαν. Κάποτε, την ώρα που ετελείτο η Θεία Λειτουργία στο ναό, είδε να αστράφτει ένα απερίγραπτο φως και το Πανάγιο Πνεύμα να κατέρχεται μετά τον Χερουβικό ύμνο μέσα στο Θυσιαστήριο και να καλύπτει τον ιερέα που στεκόταν μπροστά στην Αγία Τράπεζα. Η Οσία πλημμύρισε από θάμβος και έκπληξη. Όμως αυτό δεν το είπε σε κανένα, μέχρι που έφθασε ο καιρός της εκδημίας της στον Θεό. Όσο πλησίαζε η ώρα της, ο πόθος της – όπως έλεγε – να δει την πατρίδα της, περίσσευε. Ήλθε λοιπόν στην Ηράκλεια και προσκύνησε τους εκεί σεπτούς ναούς των Αγίων. Και εκεί, στο ναό της Θεοτόκου, είδε σε όραμα την Παναγία, που την υποδέχθηκε. Το πρόσωπο της Θεοτόκου το αναγνώρισε σε εικόνα, όταν έφθασε στο ναό του Ιερομάρτυρα Ρωμανού. Η φωνή της Παναχράντου την κάλεσε να επιστρέψει στο μοναστήρι της, γιατί ο καιρός της κοιμήσεώς της ήταν κοντά. Έτσι η Οσία Ελισάβετ, αφού επέστρεψε πίσω, κοιμήθηκε με ειρήνη. Το Ιερό Λείψανό της ενταφιάσθηκε στο ναό του Αγίου Γεωργίου, μένοντας ακέραιο και ανέπαφο.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Μητρικῶν ἐκ λαγόνων Χριστὸν ἠγάπησας, ὥσπερ βλαστὸς Ἐλισάβετ δικαιοσύνης τερπνός, καὶ τοὶς ἴχνεσιν αὐτοῦ ἀκολουθήσασα, τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν, γεωργεῖς τᾶς ἀπαρχᾶς, ἀμέμπτω σου πολιτεία, θαυματουργοῦσα θεόφρον, πρὸς σωτηρίαν τῶν ψυχῶν ἠμῶν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. δ’.
Ἐν σοί Μῆτερ ἀκριβῶς διεσώθη τό κατ᾽ εἰκόνα· λαβοῦσα γάρ τόν σταυρόν, ἠκολούθησας τῷ Χριστῷ, καί πράττουσα ἐδίδασκες, ὑπερορᾷν μέν σαρκός, παρέρχεται γάρ· ἐπιμελεῖσθαι δέ ψυχῆς, πράγματος ἀθανάτoυ· διό καί μετά Ἀγγέλων συναγάλλεται, Ὁσία Ἐλισάβετ τό πνεῦμά σου.
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ’. Ὡς ἀπαρχὰς τῆς φύσεως.
Ὡς παρθενίας τέμενος, καὶ ἀρετῶν θησαύρισμα, τὴν τῶν θαυμάτων βλυσταίνεις χρηστότητα, ὥσπερ πηγὴ ἀκένωτος, καὶ ψυχῶν καὶ σωμάτων, Ἐλισάβετ καθαίρεις τὰ ἀρρωστήματα, τῶν εὐλαβῶς ψαλλόντων, τῷ Κτίσαντι· Ἀλληλούϊα.
Μεγαλυνάριον
Ὡς ἐπαγγελίας δῶρον σεμνόν, τῶν ἐπηγγελμένων, κατηξίωσαι ἀγαθῶν, βίῳ καταλλήλῳ, Ὁσία Ἐλισάβετ, ὧν καὶ ἡμᾶς λιταῖς σου, Μῆτερ ἀξίωσον.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. γ’. Θείας πίστεως.
Πόνους ἤνεγκας, τῆς ἐγκρατείας, χάριν εἴληφας, τῆς ἀπαθείας, καὶ ἰαμάτων Ἐλισάβετ θεόπνευστε, τοῦ θεραπεύειν παντοῖα νοσήματα, καὶ ἀπελαύνειν δαιμόνων ἐνέργειαν· Ἀξιάγαστε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
1558 – Η Μαρία Α΄ της Σκωτίας παντρεύεται τον δελφίνο της Γαλλίας, Φραγκίσκο, στην Παναγία των Παρισίων.
1704 – Εκδίδεται η Boston News-Letter, η πρώτη τακτική εφημερίδα της βρετανικής αποικιακής Αμερικής.
1800 – Ιδρύεται η αμερικανική Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου όταν ο πρόεδρος Τζον Άνταμς υπογράφει νομοθεσία για να διαθέσει το ποσό των 5.000$ ώστε να αγοραστούν «βιβλία που μπορεί να είναι αναγκαία για χρήση από το Κογκρέσο».
1877 – Ρωσοτουρκικός πόλεμος: Η Ρωσική Αυτοκρατορία κηρύσσει τον πόλεμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
1915 – Η σύλληψη 250 Αρμενίων διανοουμένων και ηγετών της αρμενικής κοινότητας στην Κωνσταντινούπολη σηματοδοτεί την έναρξη της Γενοκτονίας των Αρμενίων.
1916 – Εξέγερση του Πάσχα. Εξεγείρεται στην Ιρλανδία η Ιρλανδική Δημοκρατική Αδελφότητα.
1918 – Στο Βιλλέρ Μπρετοναί της Γαλλίας, γίνεται η πρώτη μάχη αρμάτων εναντίον αρμάτων, όταν τρία βρετανικά Mark IV συναντούν τρία γερμανικά A7V.
1923 – Εκδίδεται στη Βιέννη το σύγγραμμα του Σίγκμουντ Φρόυντ Das Ich und das Es (Το Εγώ και το Εκείνο), το οποίο περιγράφει τις θεωρίες του Φρόυντ για το Εκείνο, το Εγώ και το Υπερεγώ.
1941 – Το ελληνικό καταδιωκτικό πλοίο Α4 βυθίζεται μετά από αεροπορική επίθεση στους Παξούς.
1963 – Η πριγκίπισσα Αλεξάνδρα του Κεντ παντρεύεται τον Άνγκους Ογκίλβι στο Αββαείο του Ουέστμινστερ στο Λονδίνο.
1965 – Εμφύλιος πόλεμος ξεσπά στη Δομινικανή Δημοκρατία μετά από πραξικόπημα που ανέτρεψε την τριανδρία που ήταν στην εξουσία.
1967 – Ο κοσμοναύτης Βλαντίμιρ Κομαρόφ σκοτώνεται στο Σογιούζ 1 όταν το αλεξίπτωτό του αποτυγχάνει να ανοίξει. Αυτός είναι ο πρώτος άνθρωπος που χάνει τη ζωή του κατά τη διάρκεια διαστημικής αποστολής.
1970 – Η Γκάμπια γίνεται δημοκρατία εντός της Κοινοπολιτείας των Εθνών, με τον Ντάουντα Τζαγουάρα ως τον πρώτο της πρόεδρο.
1980 – Οκτώ αμερικανοί στρατιώτες σκοτώνονται στην Επιχείρηση Νύχι του Αετού, καθώς προσπαθούν να δώσουν τέλος στην κρίση των ομήρων στο Ιράν.
1981 – Κυκλοφορεί ο πρώτος προσωπικός υπολογιστής από την IBM.
1990 – Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble μεταφέρεται στο διάστημα από το Discovery.
1997 – Ο Ολυμπιακός αναδεικνύεται πρωταθλητής Ευρώπης στο μπάσκετ. Στον τελικό του φάιναλ-φορ, που έγινε στη Ρώμη, επικράτησε της Μπαρτσελόνα με 73-58.
2004 – Το Σχέδιο Ανάν για λύση του Κυπριακού απορρίπτεται από τους Ελληνοκύπριους με 76%.
2017 – Σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών στη Γαλλία, τα τελικά αποτελέσματα του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών διαμορφώθηκαν ως εξής: Εμανουέλ Μακρόν 23,75%, Μαρίν Λε Πεν 21,53%, Φρανσουά Φιγιόν 19,91%, Ζαν Λικ Μελανσόν 19,64% και Μπενουά Αμόν 6,35%
Γεννήσεις
1086 – Ραμίρο Β΄, βασιλιάς της Αραγωνίας
1533 – Γουλιέλμος Α΄, πρίγκιπας της Οράγγης
1608 – Γκαστόν, δούκας της Ορλεάνης
1815 – Άντονι Τρόλοπ, Άγγλος συγγραφέας
1845 – Καρλ Σπίτελερ, Ελβετός ποιητής
1846 – Γεώργιος Παπαβασιλείου, Έλληνας φιλόλογος
1856 – Φιλίπ Πεταίν, Γάλλος στρατιωτικός και πολιτικός
1876 – Έριχ Ραίντερ, Γερμανός ναύαρχος
1880 – Γκίντεον Σούντμπαικ Σουηδός μηχανικός και επιχειρηματίας
1882 – Χιου Ντάουντινγκ, Βρετανός στρατιωτικός
1889 – Στάφορντ Κριπς, Άγγλος πολιτικός
1903 – Χοσέ Αντόνιο Πρίμο ντε Ριβέρα, Ισπανός πολιτικός
1916 – Λου Θεζ, Αμερικανός παλαιστής
1918 – Ρομπέρ Εσκαρπίτ, Γάλλος συγγραφέας και δημοσιογράφος
1919 – Γλαύκος Κληρίδης, Κύπριος πολιτικός
1925 – Ευγένιος Ουέμπερ, Αμερικανός ιστορικός
1927 – Πασκουαλίνο Ντε Σάντις, Ιταλός κινηματογραφιστής
1934 – Σίρλεϊ Μακ Λέιν, Αμερικανίδα ηθοποιός
1941 – Κένεθ Χολ, Τζαμαϊκανός πολιτικός
1942 – Μπάρμπρα Στράιζαντ, Αμερικανίδα τραγουδίστρια και ηθοποιός
1943 – Ντέιβιντ Μορέλ, Καναδός συγγραφέας
1949 – Πασχάλης Τερζής, Έλληνας τραγουδιστής
1951 – Έντα Κένι, Ιρλανδός πολιτικός
1952 – Ζαν-Πολ Γκοτιέ, Γάλλος σχεδιαστής μόδας
1957 – Μπαμίρ Τόπι, Αλβανός πολιτικός
1967 – Ντίνο Ράτζα, Κροάτης καλαθοσφαιριστής
1968 – Χασίμ Θάτσι, πρωθυπουργός του Κοσσυφοπεδίου
1969 – Ηλίας Ατματζίδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1971 – Αλεχάντρο Φερνάντες, Μεξικανός τραγουδιστής
1973 – Σατσίν Τεντουλκάρ, Ινδός αθλητής του κρίκετ
1982 – Κέλλυ Κλάρκσον, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
Θάνατοι
1383 – Ερρίκος Γ΄, δούκας του Μεκλεμβούργου
1731 – Ντάνιελ Ντεφόε, Άγγλος συγγραφέας
1803 – Αντελαΐντ Λαμπίλ-Γκιαρντ, Γαλλίδα ζωγράφος
1821 – Αθανάσιος Διάκος, Έλληνας στρατηγός
1852 – Βασίλι Ζουκόφσκι, Ρώσος ποιητής
1891 – Χέλμουτ Καρλ φον Μόλτκε, Πρώσος στρατάρχης
1933 – Αντώνιος Χρηστομάνος, Έλληνας πανεπιστημιακός και πολιτικός
1935 – Μιλτιάδης Κοιμήσης, Έλληνας στρατιωτικός
1935 – Αναστάσιος Παπούλας, Έλληνας στρατιωτικός
1960 – Μαξ φον Λάουε, Γερμανός φυσικός
1967 – Βλαντίμιρ Κομαρόφ, Ρώσος κοσμοναύτης
1970 – Καίσαρ Εμμανουήλ, Έλληνας ποιητής
1974 – Μπαντ Άμποτ, Αμερικανός κωμικός
1980 – Αλέχο Καρπεντιέ, Κουβανός συγγραφέας
1986 – Γουάλις Σίμπσον, δούκισσα του Ουίνδσορ
2004 – Εστέ Λόντερ, Αμερικανίδα επιχειρηματίας
2005 – Φέι Ξιάο-τονγκ, Κινέζος κοινωνιολόγος
2006 – Γιάννης Μαγκλής, Έλληνας συγγραφέας
2006 – Γιώργος Τσιτσόπουλος, Έλληνας ηθοποιός
2010 – Δημήτρης Θ. Τσάτσος Έλληνας νομικός
2011 – Σάθια Σάι Μπάμπα, Ινδός γκουρού
2020 – Έλλη Βοζικιάδου, Ελληνίδα ηθοποιός