Μεταρρυθμίζοντας την Παιδεία

Ανδρέας Μ. Καραγιάννης

Ακούγονται πολλά τελευταία για τις επερχόμενες αλλαγές στο χώρο της παιδείας.

Δυστυχώς έχει γίνει συνήθεια πλέον κάθε πολιτική κυβερνητική κομματική αλλαγή στη χώρα μας ,να ακολουθείται και να συμπαρασύρει σε αλλαγή θεσμούς όπως αυτόν του εκπαιδευτικού συστήματος.

Η παιδεία, το πρωταρχικό κεφάλαιο κάθε δημοκρατικής κοινωνίας, στις γενικές κατευθύνσεις επιβάλλεται να είναι υπερκομματική. Στη χώρα μας, τα τελευταία 30 χρόνια, κάθε αλλαγή κυβερνητική, συμπαρασύρει και την παιδεία. Οι αλλαγές τα τελευταία χρόνια, ήτο απλά αλλαγές ονομάτων εξωφύλλων βιβλίων ή και κάποιας προσθήκης 2-3 κειμένων. (Βλέπε έκθεση- έκφραση γ λυκείου) . Οι πανελλήνιες έγιναν πανελλαδικές, οι δέσμες πανελλήνιες. Κρυφτούλι πίσω από τις λέξεις, καμιά αλλαγή ουσίας, περιεχομένου βιβλίων, στόχευσης. Καμιά αλλαγή που να εκσυγχρονίζει και να εντάξει την παιδεία μας στα πλαίσια της απαιτητικής πλέον παγκοσμιοποιημενης ανταγωνιστικής κοινωνίας.

Τί περιμένουμε από τη νέα αριστερή κυβέρνηση ; Να μην βιαστεί! Να μελετήσει σε βάθος την υπόθεση της παιδείας, να στοχεύει μακροπρόθεσμα, να μην ακούσει τις σειρήνες της αλλαγής, να προσπεράσει τις συμπληγάδες ατενίζοντας στο μέλλον που θα δώσει σε κάθε παιδί τη δυνατότητα μόρφωσης, ;ανεξάρτητα από το οικονομικό- κοινωνικό του επίπεδο.
Βιάστηκε Το Ποτάμι σαν έφηβος, κάνοντας αμφισβήτηση για την αμφισβήτηση. Εναντιώθηκε στην κατάργηση της Τράπεζας Θεμάτων αναφέροντας οτι θα φέρει χαλαρότητα στα σχολεία. Η Τράπεζα Θεμάτων αποτελεί εκπαιδευτικό ή αστυνομικό μέτρο; Δηλαδή να υπάρχει ο μπαμπούλας δια να σέβονται οι μαθητές το θεσμό των σχολείων ;

Η τράπεζα θεμάτων είναι μέτρο αντιπαιδαγωγικο, που ωθεί γονείς και παιδιά στα φροντιστήρια και ιδιαίτερα από την τρίτη γυμνασίου. Αναλώνονται σε έναν αγώνα εκμάθησης όλων των θεμάτων ώστε να αποτελεί γνωστή ύλη και να διεκπεραιώνεται εύκολα.

Πριν την τράπεζα θεμάτων η προετοιμασία άρχιζε στη β λυκείου. Παιδιά λοιπόν στρατιώτες, χωρίς ελεύθερο χρόνο για παιχνίδι χαρά ενασχόληση και χόμπι, χωρίς κριτική σκέψη, χωρίς επιλεκτική ικανότητα, που καταπίνουν τα έτοιμα και έχοντας μπουχτίσει από τον αγώνα ρίχνονται σε μορφές νοθης διασκέδασης και ουχί ψυχαγωγίας για να εκτονωθούν. Αυτά τα παιδιά θέλουμε ;
Από την άλλη, η τράπεζα θεμάτων ως λειτουργία, ενέχει στους κόλπους ανισότητα και αυτό διότι κληρώνονται διαφορετικά θέματα σε διαφορετικά σχολεία, διαφορετικής δυσκολίας. Σε κάποιο σχολείο μπορεί να κληρωθούν θέματα εύκολα ενώ σε άλλο δύσκολα. Πού βρίσκεται λοιπόν η αντίληψη της πανελλήνιας ισότητας ;

Ακόμα την πρώτη χρόνια εφαρμογής της, ιδιωτικό σχολείο είχε δώσει ψεύτικο πρόγραμμα εξετάσεων έτσι ώστε να κληρώνονται τα θέματα από την προηγούμενη και να δίνουν την επομένη έτοιμες τις απαντήσεις στους μαθητές τους. Παράλληλα σε άλλα σχολεία, έγραφαν τις απαντήσεις θεμάτων στον πίνακα. Απόλυτη σήψη. Τι διδάσκουν αυτοί οι δάσκαλοι στους μαθητές ; Την ασυνέπεια και την απάτη ; Η τράπεζα θεμάτων απέτυχε παταγωδώς και είναι άξιο απορίας πως βρίσκει όψιμους υποστηρικτές.

Το σχολείο δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι κέντρο εξεταστικό, είναι χώρος διεύρυνσης πνεύματος, κοινωνικοποίησης, καλλιέργειας κριτικής θέασης. Εάν επιθυμούμε υγιείς πολίτες στο μέλλον, σωστούς, ώριμους, με συγκροτημένες προσωπικότητες πρέπει τα σχολεία να γίνουν χώροι Γνώσης και όχι μόνο γνώσεων, χώροι πρωτοβουλίας, εργασίας, ανάπτυξης, σχολεία που θα αγαπούν οι μαθητές και δεν θα τα θεωρούν κάτεργα.Η παγκοσμιοποίηση και η διαρκώς διευρυνόμενη γνώση καραδοκεί. Εξανθρωπιστε τα σχολεία, έτσι ώστε να μην ματαδουμε σε σχολικό τοίχο το αμίμητο “<το σχολείο που φωτίζει είναι αυτό που καίγεται >”. Δώστε γνώση στους μαθητές που θα κάψει τις αγκυλώσεις, την αδράνεια, την προκατάληψη.

Γνώση που θα φωτίσει τα μονοπάτια του ατομικού και εθνικού μέλλοντος. Γνώση που θα μετατρέψει τους πολίτες σε σκεπτόμενους, αυτοβουλους και ενεργούς και όχι σε παραγωγικές μηχανές, πιόνια στην παγκόσμια καπιταλιστική μηχανή.

Εκεί πρέπει να εστιάσει η νέα αριστερή κυβέρνηση. Στην απελευθέρωση της σκέψης, στη διεύρυνση και όχι στον απομονωτισμό του πνεύματος. Σε μια παιδεία αρχών, αξιών, ιδανικών, σε άμεση σχέση με τα ζωντανά στοιχεία της παράδοσης του έθνους μας, όχι στη στείρα απομνημόνευση άχρηστων γνώσεων που σκοτώνουν το πνεύμα και καλλιεργούν το φόβο και την ηττοπάθεια στο νέο.
Παιδεία ζωής, αξιοπρέπεια, παιδεία Όρθιων και όχι ορθουμενων προσωπικοτήτων.