Εορτολόγιο: Γρηγόρης, Γρηγόριος, Γόλης, Γρηγορία. Μαργαρίτης, Μαργαρίτα.
25 Ιανουαρίου: Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος – Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος γεννήθηκε το 329 μ.Χ. στην Αριανζό, κωμόπολη της Καππαδοκίας, από τον Γρηγόριο, επίσκοπο Ναζιανζού (1η Ιανουαρίου) και την Νόννα (5 Αυγούστου).
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Έχει δύο αδέρφια: τον Καισάρειο (βλέπε 9 Μαρτίου) και τη πασίγνωστη για την ευσέβειά της αδερφή Γοργονία (βλέπε 23 Φεβρουαρίου).
Στη Ναζιανζό, διδάσκεται τη στοιχειώδη εκπαίδευση, ενώ τη μέση στη Καισάρεια, όπου γνωρίζεται με το συμμαθητή του Μέγα Βασίλειο (βλέπε 1 Ιανουαρίου). Έπειτα, πηγαίνει κοντά σε περίφημους διδασκάλους της ρητορικής στη Παλαιστίνη και στην Αλεξάνδρεια και, τέλος, στα Πανεπιστήμια της Αθήνας. Οι σπουδές του διήρκεσαν 13 ολόκληρα χρόνια (από 17 έως 30 ετών).
Μετά τις σπουδές στην Αθήνα ο Γρηγόριος επιστρέφει στη πατρίδα του μονολότι του πρόσφεραν έδρα Καθηγητή Πανεπιστημίου. Εκεί, ο πατέρας του, επίσκοπος Ναζιανζού, τον χειροτονεί πρεσβύτερο. Αλλά ο Άγιος Γρηγόριος προτιμά την ησυχία του αναχωρητηρίου στο Πόντο, κοντά στο φίλο του Βασίλειο, για περισσότερη άσκηση στη πνευματική ζωή.
Μετά, όμως, από θερμές παρακλήσεις των δικών του, επιστρέφει στην πατρίδα του και μπαίνει στην ενεργό δράση της Εκκλησίας. Στα 43 του χρόνια ο Θεός τον ανύψωσε στο επισκοπικό αξίωμα. Έδρα του ορίστηκε η περιοχή των Σασίμων την οποία ποτέ δεν ποίμανε λόγω των Αρειανών κατοίκων της.
Όμως, ο θάνατος έρχεται να πληγώσει τη ψυχή του, με αλλεπάλληλους θανάτους συγγενικών προσώπων. Πρώτα του αδερφού του Καισαρείου, έπειτα της αδερφής του Γοργονίας, μετά του πατέρα του και, τέλος, της μητέρας του Νόννας. Μετά απ’ αυτές τις θλίψεις, η θεία Πρόνοια τον φέρνει στην Κωνσταντινούπολη (378 μ.Χ.), όπου υπερασπίζεται με καταπληκτικό τρόπο την Ορθοδοξία και χτυπά καίρια τους Αρειανούς, που είχαν πλημμυρίσει την Κωνσταντινούπολη.
Η κατάσταση ήταν πολύ δύσκολη. Όλοι οι ναοί της Βασιλεύουσας ήταν στα χέρια των αιρετικών. Όμως ο Άγιος δεν απελπίζεται. Μετατρέπει ένα δωμάτιο στο σπίτι που τον φιλοξενούσαν σε ναό και του δίνει συμβολικό όνομα. Ονομάζει το ναό Αγία Αναστασία δείγμα ότι πίστευε στην ανάσταση της Ορθόδοξης Πίστης.
Οι αγώνες είναι επικίνδυνοι. Οι αιρετικοί ανεβασμένοι πάνω στις σκεπές των σπιτιών του πετούν πέτρες και έτσι ο Άγιος Γρηγόριος δοκιμάζεται πολύ. Στο ναό της Αγίας Αναστασίας εκφωνεί τους περίφημους πέντε θεολογικούς λόγους που του έδωσαν δίκαια τον τίτλο του Θεολόγου.
Μετά το σκληρό αυτό αγώνα, ο Μέγας Θεοδόσιος τον αναδεικνύει Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως (381 μ.Χ.). Η Β’ Οικουμενική Σύνοδος τον αναγνώρισε ως Πρόεδρό της. Όμως μια μερίδα επισκόπων τον αντιπολιτεύεται για ευτελή λόγο. Τότε ο Γρηγόριος, αηδιασμένος, δηλώνει τη παραίτησή του, αναχωρεί στη γενέτειρά του Αριανζό και τελειώνει με ειρήνη τη ζωή του, το 390 μ.Χ.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος άφησε μεγάλο συγγραφικό έργο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα φιλοσοφημένα 408 ποιήματά του 18.000 περίπου στίχων. Είναι από τα μεγαλύτερα πνεύματα του Χριστιανισμού και από τους λαμπρότερους αθλητές της ορθόδοξης πίστης.
Η τίμια κάρα του φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Βατοπεδίου, στο Άγιο Όρος ενώ το ιερό σκήνωμα του φυλάσσετε στον ομώνυμο Ναό του στην Νέα Καρβάλη.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’.
Ὁ ποιμενικός αὐλός τῆς θεολογίας σου, τάς τῶν ῥητόρων ἐνίκησε σάλπιγγας· ὡς γάρ τά βάθη τοῦ Πνεύματος ἐκζητήσαντι, καί τά κάλλη τοῦ φθέγματος προσετέθη σοι. Ἀλλά πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, Πάτερ Γρηγόριε, σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον
Θεολόγῳ γλώττῃ σου, τάς συμπλοκάς τῶν ῥητόρων, διαλύσας ἔνδοξε, ὀρθοδοξίας χιτῶνα, ἄνωθεν, ἐξυφανθέντα τῇ Ἐκκλησίᾳ, ἐστόλισας, ὅν καί φοροῦσα, σύν ἡμῖν κράζει, τοῖς σοῖς τέκνοις· Χαίροις Πάτερ, θεολογίας ὁ νοῦς ὁ ἀκρότατος.
Σαν σήμερα
41 Μετά από ολονύχτιες διαπραγματεύσεις, η Ρωμαϊκή Σύγκλητος αποδέχεται τον Κλαύδιο ως το νέο Ρωμαίο αυτοκράτορα.
389 Πέθανε ο θεολόγος και πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός, ένας από τους Τρεις Ιεράρχες
1204 Η συνεχιζόμενη οικονομική εξάντληση του πληθυσμού για την εξασφάλιση των χρημάτων που ο Αυτοκράτορας Αλέξιος Δ’ έχει υποσχεθεί στους Σταυροφόρους, οδηγούν λαό και μοναχούς σε εξέγερση.
1533 Ο βασιλιάς της Αγγλίας Ερρίκος ο 8ος παντρεύεται την Άννα Μπολέιν, τη δεύτερη από τις έξι συζύγους του.
1554 Ιδρύεται από Ιησουίτες ιεραπόστολους η πόλη του Σάο Πάολο στη Βραζιλία.
1627 Γεννήθηκε ο Αγγλος χημικός και φιλόσοφος, Ρόμπερτ Μπόιλ
1783 Γεννήθηκε ο Αγγλος επιχειρηματίας, Γουίλιαμ Κολγκέιτ, ιδρυτής της γνωστής εταιρίας ειδών ατομικής υγιεινής
1815 Ο Μπετόβεν συνοδεύει στο πιάνο την τενόρο Φραντς Βιλντ σε εκδήλωση για τα γενέθλια της Τσαρίνας, κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου της Βιέννης. Είναι η τελευταία δημόσια εμφάνιση του Μπετόβεν ως πιανίστα.
1822 Απεσταλμένοι της Υψηλής Πύλης δολοφονούν τον Αλή Πασά στη Μονή Αγίου Παντελεήμονα, στη νησίδα της λίμνης των Ιωαννίνων. Το πτώμα του αποκεφαλίζεται και το κεφάλι του στέλνεται ταριχευμένο στην Κωνσταντινούπολη.
1833 Αποβιβάζεται στο Ναύπλιο από τη βρετανική φρεγάτα “Μαδαγασκάρη”, ο πρώτος βασιλιάς της Ελλάδας, Όθων, σε ηλικία 17 ετών εν μέσω λαϊκών επευφημιών, συνοδευόμενος από τριμελή Αντιβασιλεία Βαυαρών (που θα κυβερνήσει μέχρι την ενηλικίωσή του το 1835) και πολυμελή βαυαρικό τακτικό στρατό (3.850 στρατιώτες).
1833 Ο Σπυρίδων Τρικούπης διορίζεται πρωθυπουργός (ως Πρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου) και υπουργός Εξωτερικών του Βασιλείου της Ελλάδος. Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος διορίζεται υπουργός Οικονομικών.
1835 Αρχίζει η ισχύς του Οργανισμού των Δικαστηρίων. Είχε εκδοθεί ως νόμος το 1834.
1836 Θεμελιώνεται το κτίριο των Ανακτόρων στο λόφο της Mπουμπουνίστρας, σε σχέδια του Βαυαρού αρχιτέκτονα, Φρίντριχ φον Γκέρτνερ. Πρόκειται για το σημερινό κτίριο της Βουλής.
1837 Δημοσιεύεται διάταγμα του Όθωνα “Περί συστάσεως επιτροπής επί της εμψυχώσεως της εθνικής βιομηχανίας”, που αποτελεί την πρώτη επίσημη προσπάθεια ανάπτυξης βιομηχανίας στο ελεύθερο ελληνικό κράτος. Πρώτος πρόεδρος της επιτροπής διορίζεται ο Γεώργιος Κουντουριώτης.
1847 Μουσουρικά: Σοβαρό επεισόδιο ανάμεσα στον Όθωνα και στον πρεσβευτή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην Αθήνα, Κωστάκη Μουσούρο Μπέη. Ο Μουσούρος αρνείται να χορηγήσει διαβατήριο στον υπασπιστή του βασιλιά Όθωνα, Τσάμη Καρατάσο, με την αιτιολογία ότι είχε συμμετάσχει στο κίνημα της Mακεδονίας. Συνέπεια αυτού είναι η διακοπή των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών για ένα έτος.
1858 Το γαμήλιο εμβατήριο του Φέλιξ Μέντελσον ακούγεται για πρώτη φορά στο γάμο της πριγκίπισσας της Αγγλίας Βικτώριας και του πρίγκιπα της Πρωσίας, Φρειδερίκου.
1874 Γεννήθηκε ο Βρετανός συγγραφέας, Γουίλιαμ Σόμερσετ Μομ (“Ανθρώπινη Δουλεία”)
1882 Γεννήθηκε η Βρετανίδα συγγραφέας, Βιρτζίνια Γουλφ.
1897 Οι επαναστάτες των Χανίων, μεταξύ των οποίων ηγετική θέση είχε ήδη ο Ελευθέριος Βενιζέλος, υπογράφουν στο Ακρωτήρι ψήφισμα, με το οποίο κηρύσσουν την κατάλυση της τουρκικής κατοχής της Κρήτης και την ένωση με την Ελλάδα και καλούν το βασιλιά Γεώργιο Α’ να καταλάβει το νησί.
1902 Η Ρωσία καταργεί τη θανατική ποινή.
1915 Ο Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ καλεί από τη Νέα Υόρκη τον Τόμας Γουότσον στο Σαν Φρανσίσκο, εγκαινιάζοντας την πρώτη διηπειρωτική τηλεφωνική γραμμή.
1919 Η Διάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων, η οποία επιδιώκει μια μόνιμη ειρήνη μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, εγκρίνει την πρόταση δημιουργίας της Κοινωνίας των Εθνών.
1924 Αρχίζουν οι πρώτοι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες στο Σαμονί της Γαλλίας. Παίρνουν μέρος 300 αθλητές από 16 χώρες, ανάμεσά τους και 13 γυναίκες.
1925 Γεννήθηκε ο λαϊκός συνθέτης και βιρτουόζος του μπουζουκιού Γιώργος Ζαμπέτας,
1928 Γεννήθηκε ο τελευταίος υπουργός Εξωτερικών της Σοβιετικής Ένωσης, Έντουαρντ Σεβαρντνάτζε
1933 Γεννήθηκε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος στις Φιλιππίνες, Κορασόν Ακίνο
1935 Ο ποιητής Ανδρέας Εμπειρίκος δίνει μία ιστορικά σημαντική διάλεξη “Περί σουρρεαλισμού” στη Λέσχη Καλλιτεχνών, εισάγοντας ουσιαστικά τον υπερρεαλισμό στον ελληνικό χώρο.
1937 Η δικτατορία Μεταξά θεσπίζει μεταξύ άλλων τον Αναγκαστικό Νόμο 445 “Περί κινηματογράφων” για τον συνολικό έλεγχο της βιομηχανίας του κινηματογράφου και τον Αναγκαστικό Νόμο 446 “Περί θεάτρου” για το συνολικό έλεγχο του θεατρικού κυκλώματος και την υποβολή του σε αυστηρή λογοκρισία.
1938 Μονογράφεται η τελική συμφωνία μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της γερμανικής εταιρείας Telefunken για την εγκατάσταση Ραδιοφωνικού Σταθμού στο Ζάππειο Μέγαρο στην Αθήνα.
1942 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η ιαπωνοκρατούμενη Ταϊλάνδη κηρύσσει τον πόλεμο στην Αμερική και τη Βρετανία. Την ίδια μέρα ο Ιαπωνικός στρατός εισβάλει στα Νησιά του Σολομώντα
1942 Γεννήθηκε ο Πορτογάλος Εουσέμπιο Ντα Σίλβα Φερέιρα, ένας από τους μεγαλύτερους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών
1945 Εκατό χιλιάδες λαού της Θεσσαλονίκης κατεβαίνουν σε συλλαλητήριο ενάντια στις παραβιάσεις των λαϊκών ελευθεριών και στη μοναρχοφασιστική τρομοκρατία, για πραγματική δημοκρατική, αντιπροσωπευτική κυβέρνηση και τιμωρία των δοσίλογων.
1945 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Με νίκη των Συμμάχων τελειώνει η Μάχη των Αρδεννών.
1947 Πέθανε ο ιταλοαμερικανός γκάνγκστερ που έδρασε στις ΗΠΑ την εποχή της ποτοαπαγόρευσης, Αλ Καπόνε
1949 Διεξάγονται οι πρώτες εκλογές, ένα χρόνο μετά την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ. Νικητής αναδεικνύεται ο Δαβίδ Μπεν Γκουριόν του Εργατικού Κόμματος.
1952 Αμνηστεύονται τα στελέχη του ΙΔΕΑ (Ιερός Δεσμός Ελλήνων Αξιωματικών), που στις 31 Μάη 1951 είχαν προβεί σε στρατιωτικό κίνημα, το οποίο ακυρώθηκε εν τη γενέσει του έπειτα από παρέμβαση του στρατάρχη Παπάγου.
1955 Οι αγγλικές αρχές κατοχής συλλαμβάνουν στην Πάφο το ιστιοφόρο “Άγιος Γεώργιος”, το οποίο μεταφέρει από την Ελλάδα πολεμικό υλικό για την έναρξη του αγώνα της ΕΟΚΑ.
1955 Το Ανώτατο Σοβιέτ αποφασίζει τη λήξη και τυπικά της εμπόλεμης κατάστασης με την Γερμανία.
1962 Παραιτείται ο νέος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, Ιάκωβος Βαβανάτσος, σε βάρος του οποίου υπάρχουν φήμες για διαβλητή ηθική συμπεριφορά.
1966 Απεργιακό κύμα απλώνεται σε όλη τη χώρα, καθώς απεργούν οι εργαζόμενοι στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας, οι υπάλληλοι καθαριότητας του δήμου, οι αρτεργάτες, οι κτηνίατροι, οι γεωπόνοι, οι δασοπόνοι, οι μηχανικοί και οι εργαζόμενοι στον ΟΤΕ.
1968 Αντιπροσωπεία του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ειρήνης πραγματοποιεί επιτόπιες έρευνες στα στρατόπεδα της Γυάρου και της Λέρου και συντάσσει έκθεση – κόλαφο για τη χούντα.
1971 Πραξικόπημα στην Ουγκάντα: Ο αντιστράτηγος Ίντι Αμίν Νταντά, αρπάζει την εξουσία και ανακηρύσσει τον εαυτό του δικτάτορα. Ο πρόεδρος, Μίλτον Ομπότε, δε βρίσκεται στη χώρα, όταν οι επαναστάτες ανατρέπουν την κυβέρνησή του. Οι αντάρτες με επικεφαλής τον Αμίν Νταντά, επιδίδονται σε λουτρό αίματος, σκοτώνοντας όλους τους στρατιώτες και αστυνομικούς, που είναι πιστοί στον Ομπότε.
1971 Στις ΗΠΑ, ο Τσαρλς Μάνσον κρίνεται ένοχος φόνου εκ προμελέτης της ηθοποιού Σάρον Τέιτ, συζύγου του σκηνοθέτη Ρομάν Πολάνσκι κι άλλων έξι ατόμων στο σπίτι της στο Μπέβερλι Χιλς, τον Αύγουστο του 1969, καθώς και του ζεύγους Λα Μπιάνκα, στο Λος Άντζελες.
1972 Εκπρόσωπος της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα ανακοινώνει την εγκατάσταση στην Ελλάδα μόνιμων ιδιόκτητων αμερικανικών βάσεων για την εξυπηρέτηση των ναυτικών μονάδων του 6ου στόλου.
1972 Δύο κυνηγοί ανακαλύπτουν μέσα σε μια σπηλιά σ’ ένα απομακρυσμένο σημείο της νήσου Γουάμ το Γιοκόι Σοΐτσι. Ο 57χρονος γιαπωνέζος ήταν λοχίας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και κρυβόταν, επί 28 χρόνια, νομίζοντας ότι ο πόλεμος συνεχίζεται.
1981 Η χήρα του Μάο Τσε Τούνγκ, Τζιανγκ Κινγκ, καταδικάζεται σε θάνατο, αφού κρίνεται ένοχη για “αντι-επαναστατικά εγκλήματα”.
1985 Πέθανε ο δικηγόρος και ηγετική μορφή της ελληνικής Αριστεράς, Ηλίας Ηλιού
1991 Τέσσερις βόμβες εκρήγνυνται στα υποκαταστήματα της τράπεζας Citibank στο Χαλάνδρι, και την Αγία Παρασκευή, στην τράπεζα Barclay’s στο Μαρούσι και στο γραφείο του γάλλου στρατιωτικού ακόλουθου στο Mετς. Την ευθύνη αναλαμβάνει η “17 Νοέμβρη”.
1990 Πέθανε η Αμερικανίδα ηθοποιός, Άβα Γκάρντνερ.
1996 Η κρίση των Ιμίων: Ο δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης, θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια, υψώνει την ελληνική σημαία στις βραχονησίδες Ίμια, συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου, τον ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού.
1996 Η Ρωσία γίνεται δεκτή στους κόλπους του Συμβουλίου της Ευρώπης.
2010 Εκτελείται δι’ απαγχονισμού στο Ιράκ ο Άλι Χάσαν αλ Ματζίντ, ξάδελφος του Σαντάμ Χουσεΐν, ο επονομαζόμενος και “Χημικός Άλι”. Είχε καταδικαστεί τέσσερις φορές σε θάνατο, κυρίως για τη σφαγή περίπου 5.000 Κούρδων το 1988.
2011 Μαζικές διαδηλώσεις ξεσπούν στην Αίγυπτο, που είχαν ως αποτέλεσμα την πτώση του Προέδρου της χώρας Χ. Μουμπάρακ.
2015 Νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα. Συγκεντρώνει το 36,34% των ψήφων και 149 έδρες. Δεν καταφέρνει, όμως, να κατακτήσει την πολυπόθητη αυτοδυναμία.
2015 Πέθανε ο Ντέμης Ρούσσος, Ελληνας τραγουδιστής με διεθνή καριέρα, μέλος των Aphrodite’s Child. Το πραγματικό του όνομα ήταν Αρτέμιος Βεντούρης – Ρούσος. (Γεν. 15/6/1946)
και επέλεξε Το προσθήκη στην αρχική σελίδα Έπειτα άνοιξε την εφαρμογή .