Γιορτάζουν σήμερα: Γλύκων, Γλυκός. Δημήτριος, Δημήτρης, Δημητρός, Μίμης, Τζίμης, Μήτσος, Δημητράκης, Τζιμάκος, Μητσάκος, Μήτρος, Δήμητρα, Μιμή, Μιμίκα, Δημητρούλα, Δημητρία, Ντίμι. Δήμος. Λέπτινος, Λεπτίνα. Λούππος, Λούππης. Κυπαρισσία, Παρεσίνα, Παρεσσία, Παρέσια, Παρέσσα.
26 Οκτωβρίου: Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης – Ο Άγιος Δημήτριος γεννήθηκε περί το 280 – 284 μ.Χ. και μαρτύρησε επί των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού το 303 μ.Χ. ή το 305 μ.Χ. ή (το πιο πιθανό) το 306 μ.Χ.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ο Δημήτριος ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας στη Θεσσαλονίκη. Σύντομα ανελίχθηκε στις βαθμίδες του Ρωμαϊκού στρατού με αποτέλεσμα σε ηλικία 22 ετών να φέρει το βαθμό του χιλιάρχου.
Ως αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού κάτω από τη διοίκηση του Τετράρχη (και έπειτα αυτοκράτορα) Γαλερίου Μαξιμιανού, όταν αυτοκράτορας ήταν ο Διοκλητιανός, έγινε χριστιανός και φυλακίστηκε στην Θεσσαλονίκη το 303 μ.Χ., διότι αγνόησε το διάταγμα του αυτοκράτορα Διοκλητιανού «περί αρνήσεως του χριστιανισμού». Μάλιστα λίγο νωρίτερα είχε ιδρύσει κύκλο νέων προς μελέτη της Αγίας Γραφής.
Στη φυλακή ήταν και ένας νεαρός χριστιανός ο Νέστορας (βλέπε 27 Οκτωβρίου), ο οποίος θα αντιμετώπιζε σε μονομαχία τον φοβερό μονομάχο της εποχής Λυαίο. Ο νεαρός χριστιανός πριν τη μονομαχία επισκέφθηκε τον Δημήτριο και ζήτησε τη βοήθειά του. Ο Άγιος Δημήτριος του έδωσε την ευχή του και το αποτέλεσμα ήταν ο Νέστορας να νικήσει το Λυαίο και να προκαλέσει την οργή του αυτοκράτορα. Διατάχθηκε τότε να θανατωθούν και οι δύο, Νέστορας και Δημήτριος.
Οι συγγραφείς εγκωμίων του Αγίου Δημητρίου, Ευστάθιος Θεσσαλονίκης, Γρηγόριος ο Παλαμάς και Δημήτριος Χρυσολωράς, αναφέρουν ότι το σώμα του Αγίου ετάφη στον τόπο του μαρτυρίου, ο δε τάφος μετεβλήθη σε βαθύ φρέαρ που ανέβλυζε μύρο, εξ ου και η προσωνυμία του Μυροβλήτου.
Στις βυζαντινές εικόνες αλλά και στη σύγχρονη αγιογραφία ο Άγιος Δημήτριος παρουσιάζεται αρκετές φορές ως καβαλάρης με κόκκινο άλογο (σε αντιδιαστολή του λευκού αλόγου του Αγίου Γεωργίου) να πατά τον άπιστο Λυαίο.
Σήμερα ο Άγιος Δημήτριος τιμάται ως πολιούχος Άγιος της Θεσσαλονίκης.
Ένα από τα πολλά θαύματα του Αγίου είναι και το εξής. Το 1823 μ.Χ. οι Τούρκοι που ήταν αμπαρωμένοι στην Ακρόπολη της Αθήνας ετοίμαζαν τα πυρομαχικά τους για να χτυπήσουν με τα κανόνια τους, τους Έλληνες που βρισκόντουσαν στον ναό του Αγίου Δημητρίου, μα ο Άγιος Δημήτριος έκανε το θαύμα του για να σωθούν οι Χριστιανοί και η πυρίτιδα έσκασε στα χέρια των Τούρκων καταστρέφοντας και τμήμα του μνημείου του Παρθενώνα. Για να θυμούνται αυτό το θαύμα, ο ναός λέγεται από τότε Άγιος Δημήτριος Λουμπαρδιάρης, από την λουμπάρδα δηλαδή το κανόνι των Τούρκων που καταστράφηκε.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’.
Μέγαν εὕρατο ἐv τοῖς κιvδύvοις, σὲ ὑπέρμαχοv, ἡ οἰκουμένη, Ἀθλοφόρε τὰ ἔθνη τροπούμενον. Ὡς οὖν Λυαίου καθεῖλες τὴν ἔπαρσιν, ἐν τῷ σταδίῳ θαῤῥύvας τὸν Νέστορα, οὕτως Ἅγιε, Μεγαλομάρτυς Δημήτριε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
989 Ισχυρός σεισμός πλήττει την Κωνσταντινούπολη. Καταστρέφονται πολλές εκκλησίες της βυζαντινής πρωτεύουσας και καταρρέει ο τρούλος της Αγίας Σοφίας. Η ανακατασκευή του θα διαρκέσει έξι χρόνια.
1773 Αμεντέ-Φρανσουά Φρεζιέ, Γάλλος στρατιωτικός μηχανικός. Έμεινε στην ιστορία, επειδή έφερε τη φράουλα στην Ευρώπη από τη Νότιο Αμερική. (Γεν. 1682)
1795 Γεννήθηκε ο Νικόλαος (Χαλκιόπουλος) Μάντζαρος, Κερκυραίος μουσουργός, συνθέτης του «Εθνικού Ύμνου»
1863 Ιδρύεται η Ένωση Ποδοσφαίρου της Αγγλίας (Football Association)και τίθενται οι πρώτοι κανονισμοί του αθλήματος. Μαζί γεννιέται και ο όρος soccer που προέρχεται από την σύντμηση των λέξεων: Social Ceremony.
1879 Γεννήθηκε ο Τρότσκι, από τις ηγετικές μορφές της Οκτωβριανής Επανάστασης
1905 Νορβηγία και Σουηδία υπογράφουν επίσημα το έγγραφο του διαχωρισμού των δυο χωρών. Ο βασιλιάς της Νορβηγίας Όσκαρ Β’ παραιτείται από το θρόνο του.
1905 Στη Ρωσία, οι τυπογράφοι δημιουργούν εργατικό συμβούλιο (σοβιέτ) στην Αγία Πετρούπολη, υπό την ηγεσία του Τρότσκι.
1911 Γεννήθηκε ο Mahalia Jackson, Aμερικανίδα γκόσπελ τραγουδίστρια
1912 Το βράδυ της 26ης Οκτωβρίου ο αρχιστράτηγος των οθωμανικών δυνάμεων Χασάν Ταξίν πασάς υπογράφει την παράδοση της Θεσσαλονίκης στον ελληνικό στρατό (Α’ Βαλκανικός Πόλεμος).
1916 Γεννήθηκε ο Φρανσουά Μιτεράν, πρώην πρόεδρος της Γαλλίας (1981-95)
1917 Το συμβούλιο των κομισάριων του λαού αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση της Ρωσίας, μετά την επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης. Πρόεδρος αναλαμβάνει ο Λένιν, κομισάριος Εξωτερικών ο Τρότσκι και κομισάριος των Εθνοτήτων ο Στάλιν. Ο ανατραπείς σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός Κερένσκι προσπαθεί να ανακτήσει την εξουσία.
1926 Γεννήθηκε ο Πάνος Γαβαλάς, τραγουδιστής
1929 Εγκαινιάζεται από τον Ελευθέριο Βενιζέλο το φράγμα του Μαραθώνα. Κατασκευάστρια εταιρεία είναι η αμερικανική «Ούλεν». Βάσει συμβολαίου θα συνεχίσει να έχει στην ιδιοκτησία της και να εκμεταλλεύεται το έργο μέχρι το 1974. Με τον περιορισμό των υδάτων δημιουργείται μια λίμνη, από την οποία θα υδρεύονται η Αθήνα και ο Πειραιάς.
1931 Κορυφώνονται οι συγκρούσεις στη Λευκωσία μεταξύ των Κυπρίων και των αγγλικών δυνάμεων κατοχής. 17 νεκροί και πολλοί τραυματίες. (Οκτωβριανή Εξέγερση)
1944 Η μεγαλύτερη ναυμαχία όλων των εποχών μεταξύ των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας λήγει στον κόλπο του Λέϊτε (Φιλιππίνες) με αποφασιστική νίκη των πρώτων.
1954 Γεννήθηκε ο Βασίλης Χατζηπαναγής. ποδοσφαιριστής
1955 H ταινία του Ελία Καζάν «Επαναστάτης χωρίς αιτία», με πρωταγωνιστές τους Τζέιμς Ντιν και Νάταλι Γουντ, κάνει πρεμιέρα στη Νέα Υόρκη, χωρίς την παρουσία του πρωταγωνιστή της, ο οποίος σκοτώθηκε λίγες εβδομάδες νωρίτερα σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα σε ηλικία 24 ετών.
1956 Θεμελιώνεται το Καυτατζόγλειο Στάδιο στη Θεσσαλονίκη, ημέρα εορτασμού της απελευθέρωσης της πόλης και της μνήμης του πολιούχου της, του Αγίου Δημητρίου.
1957 Πέθανε ο Νίκος Καζαντζάκης, λογοτέχνης
1972 Πέθανε ο Ιγκόρ Σικόρσκι, Ρώσος αεροναυπηγός και εφευρέτης του ελικοπτέρο
1979 Υπέρ της παραχώρησης ευρύτατης αυτονομίας στη Χώρα των Βάσκων και στην Καταλονία ψηφίζουν με συντριπτική πλειοψηφία οι κάτοικοι και των δύο αυτών περιοχών. Η οργάνωση ΕΤΑ ανακοινώνει ότι θα συνεχίσει τη δράση της κατά της κυβέρνησης της Μαδρίτης.
1986 Τραγωδία στο στάδιο Αλκαζάρ της Λάρισας. Στον αγώνα Λάρισα- ΠΑΟΚ, φωτοβολίδα που εκτοξεύει οπαδός του ΠΑΟΚ κόβει την καρωτίδα του 29χρονου δασκάλου Χαράλαμπου Μπλιώνα.
1993 Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης υποβάλλει την παραίτησή του από την ηγεσία της ΝΔ μετά την εκλογική ήττα της 10ης Οκτωβρίου.
1994 Οι ηγέτες του Ισραήλ και της Ιορδανίας υπογράφουν το κείμενο της ιστορικής συμφωνίας ειρήνης, που τερματίζει μια εχθρότητα 46 ετών. Η υπογραφή γίνεται σε τελετή στην πόλη Άκαμπα της Ιορδανίας, παρουσία του προέδρου των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον και 5.000 επίσημων προσκεκλημένων.
2001 Oι ΗΠΑ επικυρώνουν τον Αμερικανικό Πατριωτικό Νόμο, μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.
2002 Περίπου 50 Τσετσένοι αυτονομιστές και 150 όμηροι είναι ο τραγικός απολογισμός του τερματισμού της ομηρίας εκατοντάδων ανθρώπων από Τσετσένους αντάρτες σε θέατρο της Μόσχας, όταν Ρώσοι κομάντος εισβάλλουν στο θέατρο εκτοξεύοντας δηλητηριώδη αέρια. Η ομηρία είχε ξεκινήσει 3 μέρες νωρίτερα.
2015 Σεισμός μεγέθους 7,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ πλήττει την οροσειρά Ινδοκούς στο βορειοανατολικό Αφγανιστάν. Οι μετασεισμοί φτάνουν ως την Ινδία. Τουλάχιστον 263 είναι οι νεκροί στο Αφγανιστάν και στο γειτονικό Πακιστάν με τους τραυματίες να υπερβαίνουν τους 1000.