Εορτολόγιο: Σωτήριος, Σωτήρης, Σώτος, Σώτης, Σωτηρία, Σωτήρω, Σωτία. Ευμορφία, Μορφούλα.
6 Αυγούστου: Μεταμόρφωση του Σωτήρος Χριστού – Κατά τη διήγηση των Ευαγγελιστών, ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός πήρε από τους μαθητές τον Πέτρο…
τον Ιωάννη και τον Ιάκωβο και ανέβηκε στό όρος Θαβώρ για να προσευχηθεί. Όπως σημειώνει ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης: «Eπήρε δε τρεις μόνους Aποστόλους, ως προκρίτους και υπερέχοντας. O μεν γαρ Πέτρος επροκρίθη, επειδή ηγάπα πολλά τον Xριστόν. O δε Iωάννης, επειδή ηγαπάτο από τον Xριστόν. O δε Iάκωβος, επειδή εδύνετο να πίη το ποτήριον του θανάτου, το οποίον και ο Kύριος έπιεν».
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Οι τρεις μαθητές Του, όπως ήταν κουρασμένοι από τη δύσκολη ανάβαση στο Θαβώρ και ενώ κάθισαν να ξεκουραστούν, έπεσαν σε βαθύ ύπνο. Όταν, ξύπνησαν, αντίκρισαν απροσδόκητο και εξαίσιο θέαμα. Το πρόσωπο του Κυρίου άστραφτε σαν τον ήλιο, και τα φορέματα Του ήταν λευκά σαν το φως. Τον περιστοίχιζαν δε και συνομιλούσαν μαζί Του δυο άνδρες, ο Μωϋσής (βλέπε 4 Σεπτεμβρίου) και ο Ηλίας (βλέπε 20 Ιουλίου). Γράφει χαρακτηριστικά ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης: «Έφερε δε εις το μέσον τους τον Mωυσήν και τον Ηλίαν, διά να διορθώση τας σφαλεράς υποψίας, οπού είχον οι πολλοί περί αυτού. Kαθότι, άλλοι μεν έλεγον τον Kύριον, πως είναι ο Ηλίας. Άλλοι δε, πως είναι ο Iερεμίας. Διά τούτο λοιπόν επαράστησεν εις το Θαβώρ τους πρώτους και κορυφαίους Προφήτας, διά να γνωρίσουν οι μαθηταί, και διά των μαθητών όλοι οι άνθρωποι, πόση διαφορά είναι αναμεταξύ του Xριστού, και των Προφητών. O μεν γαρ Xριστός, είναι Δεσπότης. Oι δε Προφήται, είναι δούλοι. Kαι ίνα μάθουν, ότι ο Kύριος έχει την εξουσίαν του θανάτου και της ζωής. Διά τούτο, από μεν τους αποθαμένους, έφερε τον Mωυσήν. Aπό δε τους ζωντανούς, έφερε τον Ηλίαν».
Αφού οι μαθητές συνήλθαν κάπως από την έκπληξη, ο πάντα ενθουσιώδης, Πέτρος, θέλοντας να διατηρηθεί αυτή η αγία μέθη που προκαλούσε η ακτινοβολία του Κυρίου, ικετευτικά είπε να στήσουν τρεις σκηνές. Μια για τον Κύριο, μια για το Μωϋσή και μια για τον Ηλία. Πριν προλάβει, όμως, να τελειώσει τη φράση του, ήλθε σύννεφο που τους σκέπασε και μέσα απ’ αυτό ακούστηκε φωνή που έλεγε: «Οὗτος ἐστὶν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός· αὐτοῦ ἀκούετε» (Λουκά, θ’ 28-36). Δηλαδή, Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός, που τον έστειλα για να σωθεί ο κόσμος. Αυτόν να ακούτε.
Οφείλουμε, λοιπόν, και εμείς όχι μόνο να Τον ακούμε, αλλά και να Τον υπακούμε. Σε οποιοδήποτε δρόμο μας φέρει, είμαστε υποχρεωμένοι να πειθαρχούμε.
Έθιμα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος
Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος, ως σπουδαία δεσποτική εορτή, αποτελεί εξαίρεση εθιμικά καθιερωμένης ιχθυοφαγίας, μέσα στην σύντομη αλλά αυστηρή νηστεία του Δεκαπενταύγουστου.
Σε πολλούς τόπους πιστεύουν ότι την παραμονή το βράδυ, κάποια ώρα, ανοίγουν ξαφνικά οι ουρανοί και φαίνεται το «άγιο φως», σε όσους είχαν την υπομονή και την πίστη να ξαγρυπνήσουν. Ανήμερα δε, προσφέρουν στους ναούς τα πρώτα σταφύλια της χρονιάς, για να ευλογηθούν από τον ιερέα μετά την θεία λειτουργία, και να διανεμηθούν ως ευλογία στους πιστούς. Σε ορισμένους μάλιστα τόπους προσφέρουν στον ναό το πρώτο λάδι της χρονιάς, για να ευλογηθεί, ώστε η ευλογία να επεκταθεί και στην υπόλοιπη παραγωγή.
Πρόκειται για το αρχαίο έθιμο των απαρχών, της προσφοράς δηλαδή των πρώτων καρπών στον Θεό, μια μορφή αναίμακτης τελετουργικής θυσιαστικής προσφοράς, που πέρασε και στον χριστιανισμό. Ο λαϊκός άνθρωπος, προσκομίζοντας για ευλογία τις απαρχές των καρπών και των γεννημάτων του, αναθέτει ουσιαστικά την ελπίδα της επιβίωσής του στον Θεό, από τον οποίο ζητά ευλαβικά να συνεργήσει, για να επιτύχει η σοδειά, από την οποία εξαρτάται και η επιβίωση ολόκληρης της παραδοσιακής κοινότητας.
Ήδη στους Αποστολικούς Κανόνες επιτρέπεται η προσαγωγή στον ναό σταφυλιών, όχι όμως και άλλων οπωρικών, ενώ ο Θεόδωρος Βαλσαμών, ερμηνεύοντας τον Δ΄ Κανόνα των Αγίων Αποστόλων, ερμηνεύει την εξαίρεση αυτή των σταφυλιών από το ότι το κρασί, που προέρχεται από αυτά, χρησιμοποιείται για την παρασκευή της θείας κοινωνίας.
Έτσι, τα ευλογημένα σταφύλια μοιράζονται και τρώγονται μαζί με το αντίδωρο στην Λέσβο, ενώ στον Μοσχοπόταμο της Πιερίας άφηναν το πρώτο τσαμπί του τρύγου σε κάποιο εικόνισμα του ναού, για να πάει καλά η σοδειά. Δεν πρέπει εξ άλλου να ξεχνούμε ότι στην Μεταμόρφωση του Σωτήρος είναι αφιερωμένοι οι ναοί των μεγαλύτερων και επιβλητικότερων ελληνικών φρουρίων, γεγονός που δείχνει την σημασία, θρησκευτική και εθνικά αναγεννητική, που ο λαός μας ανέκαθεν έδινε στην μεγάλη αυτή εορτή. Και φυσικά, ως σπουδαία εορτή είναι και εθιμικά καθιερωμένη αργία, η παραβίαση της οποίας, από κάποιους ασεβείς και φιλάργυρους, επέφερε την άμεση θεϊκή τιμωρία, σύμφωνα με τις παραδόσεις του ελληνικού λαού, για παραδειγματισμό και των υπολοίπων.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος βαρύς.
Μετεμορφώθης ἐν τῷ ὄρει Χριστὲ ὁ Θεός, δείξας τοῖς Μαθηταῖς σου τὴν δόξαν σου, καθὼς ἠδυναντο. Λάμψον καὶ ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς, τὸ φῶς σου τὸ ἀΐδιον, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, φωτοδότα δόξα σοι.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
626 Ο Βυζαντινός Στόλος καταναυμαχεί και διασκορπίζει τον στόλο των Αβάρων και Σλάβων που πολιορκούν την Κωνσταντινούπολη. Η νίκη αποδίδεται στην «Υπέρμαχο Θεοτόκο», στην οποία αφιερώνεται ο «Ακάθιστος Ύμνος».
1221 πέθανε ο Ντόμινικ ντε Γκουθμάν, ο Άγιος Δομίνικος των καθολικών, ιδρυτής του τάγματος των Δομινικανών μοναχών
1765 γεννήθηκε ο Μανιάτης κοτζαμπάσης και μέλος της Φιλικής Εταιρίας Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, πρόεδρος της επαναστατικής κυβέρνησης (Εκτελεστικό) το 1823-1824.
1806 παραιτείται ο τελευταίος Ρωμαίος αυτοκράτορας Φραγκίσκος Α’ γεγονός που σημαίνει το τέλος της Ιερής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
1865 πέθανε ο Φαναριώτης και μέλος της Φιλικής Εταιρίας Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, πρόεδρος της επαναστατικής κυβέρνησης (Εκτελεστικό) το 1822 – 1823 και τέσσερις φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας.
1881 γεννήθηκε ο Άγγλος γιατρός Αλέξανδρος Φλέμινγκ, σύζυγος της Ελληνίδας Αμαλίας Φλέμινγκ, που ανακάλυψε την πενικιλίνη
1911 γεννήθηκε η Αμερικανίδα ηθοποιός Λουσίλ Μπολ
1913 ο Πρωθυπουργός της Γαλλίας προτείνει στον Άγγλο ομόλογό του την κατασκευή μιας σήραγγας 100 μέτρων κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, στη Μάγχη.
1917 γεννήθηκε ο Αμερικανός ηθοποιός Ρόμπερτ Μίτσαμ
1917 πυρκαγιά στη Θεσσαλονίκη κατέστρεψε μεγάλο τμήμα της πόλης. Οι άστεγοι φτάνουν τις 80.000.
1923 ο Αλέξανδρος Ζαΐμης αποφάσισε να ηγηθεί εθνικού συνασπισμού ενόψει των εκλογών, ενώ ο Νικόλαος Πλαστήρας δήλωσε ότι η Επανάσταση θα παρέδιδε την εξουσία σε κοινοβουλευτική κυβέρνηση.
1926 στη Νέα Υόρκη κάνει πρεμιέρα στις κινηματογραφικές αίθουσες , ο “Δον Ζουάν”, η πρώτη “ομιλούσα” κινηματογραφική ταινία με πρωταγωνιστή τον Τζον Μπάριμορ.
1928 Γεννήθηκε ο συγγραφέας Jan Kucera
1928 Γεννήθηκε ο Άντι Γουόρχολ, αμερικανός καλλιτέχνης της ποπ αρτ, σκηνοθέτης και συγγραφέας. (Θαν. 22/2/1987)
1944 Τμήματα του 30ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ ανατινάζουν στο Μουχαρέμι Χάνι γερμανική αμαξοστοιχία, που συνοδευόταν από ισχυρή στρατιωτική δύναμη. Στη μάχη που ακολούθησε σκοτώθηκαν 190 και αιχμαλωτίστηκαν 60 Γερμανοί και Ιταλοί στρατιώτες.
1945 το αμερικανικό βομβαρδιστικό “Enola Gay” ρίχνει την πρώτη ατομική βόμβα στη Χιροσίμα, καταστρέφοντας το μεγαλύτερο μέρος της πόλης. Σε 90.000 έως 166.000 εκτιμώνται οι άνθρωποι –άμαχος πληθυσμός- που πέθαναν είτε άμεσα είτε ως αποτέλεσμα των φρικτών εγκαυμάτων, της δηλητηρίασης από τη ραδιενέργεια, κλπ.
1948 η Ολλανδέζα Fanny Blankers-Koen σε ηλικία 30 ετών γίνεται η πρώτη γυναίκα που κερδίζει τέσσερα χρυσά μετάλλια σε Ολυμπιακούς Αγώνες (100μ σε 11.9, 200μ σε 24.4 80μ εμπόδια σε 11.2 και 4×100 σε 47.5).
1957 πέθανε ο Όλιβερ (Νόρβελ) Χάρντι, αμερικανός ηθοποιός, το πληθωρικό μισό του κινηματογραφικού ζευγαριού «Χοντρός – Λιγνός». (Γεν. 18/1/1892)
1960 κατά τη διάρκεια της κουβανέζικης επανάστασης, η Κούβα μετά το εμπάργκο που της επιβλήθηκε από τις ΗΠΑ, κρατικοποιεί όλες τις αμερικανικές αλλά και ξένες ιδιοκτησίες
1976 Το βράδυ της 6ης Αυγούστου 1976 το τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Χόρα» παραβιάζει για πρώτη φορά την ελληνική υφαλοκρηπίδα. Το πρωί της 7ης Αυγούστου γίνεται η δεύτερη παραβίαση. Η κυβέρνηση Καραμανλή καταθέτει προσφυγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ζητώντας την πολιτική καταδίκη της Τουρκίας και τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων. Το «Χόρα» επέστρεψε στη Σμύρνη στις 17 Αυγούστου. Οι προσφυγές της ελληνικής κυβέρνησης στους διεθνείς οργανισμούς έμειναν χωρίς αποτέλεσμα.
1984 ο Carl Lewis κερδίζει το δεύτερο χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες, όταν κατακτά την πρώτη θέση στο άλμα εις μήκος με 8.54.
1989 το έργο “Ω Καλκούτα!” κατεβαίνει από θέατρο της Νέας Υόρκης, μετά από 5.959 παραστάσεις.
1990 το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ψηφίζει ομόφωνα την επιβολή εμπορικού εμπάργκο κατά του Ιράκ, μετά την εισβολή του τελευταίου στο Κουβέιτ.
1991 βγαίνει στον “αέρα” του Internet, το πρώτο site από τον Tim Berners-Lee , πατέρα του παγκόσμιου ιστού
1992 η Βούλα Πατουλίδου κατακτά το χρυσό μετάλλιο στο δρόμο των 100 μέτρων με εμπόδια, στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης, με επίδοση 12.64 και αναφωνεί “Για την Ελλάδα ρε γαμώτο”.
1994 σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης τίθεται ο νομός Σάμου, εξαιτίας της μεγάλης πυρκαγιάς που αποτέφρωσε μεγάλες δασικές και αγροτικές περιοχές.
1995 οι ΗΠΑ και το Βιετνάμ αποκατέστησαν τις διπλωματικές τους σχέσεις, υπογράφοντας τα έγγραφα για το άνοιγμα της πρώτης, μετά το 1954, αμερικανικής πρεσβείας στη χώρα αυτή.
1996 60.000 κόσμος υποδέχεται τους Ολυμπιονίκες της Ατλάντα στο Παναθηναϊκό Στάδιο, που φέρνουν μαζί τους 4 χρυσά, 4 αργυρά και 48 συμμετοχές στην τελική οκτάδα.
1996 η NASA ανακοινώνει ότι, μετά από μελέτη του μετεωρίτη ALH84001, ο οποίος εκτιμάται ότι, αποκόπηκε από τον Άρη, βρέθηκαν ίχνη πρωτόγονων μορφών ζωής.
1997 η Microsoft, αγοράζει από την Apple μετοχές αξίας 175 εκατομμυρίων δολαρίων.
1997 κορεατικό μπόινγκ 747 συντρίβεται στη ζούγκλα του Γουάμ, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους και οι 300 επιβαίνοντες.
1999 Πέθανε η λαϊκή τραγουδίστρια Ρίτα Σακελαρίου.
2003 σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης τίθεται η μισή Ευρώπη. Στην Πορτογαλία, κόλαση φωτιάς καταστρέφει 3.300.000 στρέμματα δασικής έκτασης, ενώ 1.316 άτομα πεθαίνουν από τον καύσωνα. Στη Γαλλία, περίπου 3.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από τις υψηλές θερμοκρασίες. Επίσης, το κύμα καύσωνα σκοτώνει τουλάχιστον 100 άτομα στην Ιταλία και περίπου 2.000 στην Ισπανία
1973 γεννήθηκε ο Φουλγκένσιο Μπατίστα, δικτάτορας της Κούβας
1978 γεννήθηκε ο πάπας Παύλος ΣΤ’
2015 πέθανε ο στιχουργός Κώστας Βίρβος