Αρχισαν οι υπολογισμοί: Για πόσο ακόμη θα υπάρχουν χρήματα στα ΑΤΜ;

Το πρώτο ερώτημα που τέθηκε στα διεθνή Μέσα, αλλά και στους αναλυτές, αμέσως μετά την προκήρυξη του δημοψηφίσματος στην Ελλάδα ήταν αν η χώρα θα αντέξει δίχως οικονομική βοήθεια. Και, αν ναι, για πόσο;

Ο Guardian προσπαθεί να απαντήσει σε αυτά τα ζωτικής σημασίας ερωτήματα (θέτοντας και κάποια ακόμη) με όσο το δυνατόν πιο ψύχραιμο και ρεαλιστικό τρόπο. Φυσικά, όλες οι απαντήσεις τελούν υπό αίρεση, καθώς είναι φανερό πως, πέραν των οικονομικών, υπάρχουν και τα πολιτικά που είναι αρκούντως απρόβλεπτα.

Ποιες είναι οι βασικές ημερομηνίες; Η 30ή Ιουνίου ήταν καθοριστική γιατί η Ελλάδα έπρεπε να αποπληρώσει το ΔΝΤ (δεν το έκανε) και η πληρωμή των συντάξεων και των μισθών. Η 5η Ιουλίου, εκ των πραγμάτων, είναι μια άλλη ημερομηνία σταθμός και η 20ή Ιουλίου είναι η… νάρκη, καθώς η Ελλάδα πρέπει να πληρώσει την ΕΚΤ για ομόλογο που ωριμάζει (3,5 δισεκατομμύρια ευρώ).

Θα ξεμείνει η Ελλάδα από μετρητά;

Οι τράπεζες φαίνεται πως είχαν αρκετά μετρητά για να πληρώσουν τους μισθούς και τις συντάξεις του Δημοσίου (2 δισεκατομμύρια ευρώ). Αυτό που είναι ασαφές είναι για πόσο ακόμη θα έχουν χρήματα να δίνουν στους καταθέτες τα 60 ευρώ που δικαιούται κάθε ένας εξ αυτών να σηκώνει από τα ΑΤΜ. Επ’ αυτού δεν υπάρχει επίσημη ενημέρωση.

Μπορεί η Ελλάδα να χρεοκοπήσει;

Μια χώρα δεν είναι σαν νοικοκυριό που δεν έχει να πληρώσει ένα δάνειο και έρχονται να του πάρουν τα έπιπλα. Κανείς δεν πρόκειται να έρθει να πάρει την οικοσκευή της Ελλάδας. Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί είναι να στραφεί η χώρα σε ένα άλλο νόμισμα, σαφώς πιο υποτιμημένο σε σχέση με το ευρώ.

Τι γίνεται με τους πιστωτές;

Όπως σε μια οικογένεια, η Ελλάδα μπορεί να επεξεργαστεί ένα σχέδιο διάσωσης από το χρέος, με το χρονοδιάγραμμα των πληρωμών να πάει πιο πίσω (ίσως και να υπάρξει παύση για 1-2 χρόνια), και ίσως να της δοθεί και ένα κούρεμα στο υπάρχον χρέος.

Είναι όλα τόσο απλά;

Δεν είναι. Και τούτο διότι δεν υπάρχει άλλο παρόμοιο προηγούμενο: μια χώρα να χρεοκοπεί και η νομισματική ένωση στην οποία είναι ενταγμένη, να παραμένει άθικτη. Η Ελλάδα μπορεί να επικαλεστεί τη θάλασσα των ευρώ που βρίσκονται στην οικονομία της και το απόθεμα των κονδυλίων που «κάθονται» στο τραπεζικό σύστημα, χρήματα που έχουν έρθει από την ΕΕ, ειδικά εάν η ΕΚΤ διατηρήσει την άμεση σχέση της με τις ελληνικές τράπεζες μέσω του ELA.

Για πόσο καιρό μπορεί να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση;

Αρκετούς μήνες, αν το επιθυμεί η ΕΚΤ. Παράδειγμα το Μαυροβούνιο που χρησιμοποιεί ευρώ, με τις ευλογίες της ΕΚΤ, αν και δεν είναι μέλος της Ευρωζώνης. Το πρόβλημα είναι ότι η Ελλάδα έχει να δώσει στην ΕΚΤ 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ στις 20 Ιουλίου. Αν δεν το κάνει, τότε η ΕΚΤ θα μπορούσε να απενεργοποιήσει την πρόσβαση της Ελλάδα σε ευρώ. Χωρίς αυτή την πρόσβαση, οι ελληνικές τράπεζες -ακόμη και αν ανοίξουν ξανά- θα αναγκαστούν να κλείσουν.

Γιατί να τραβήξει την πρίζα η ΕΚΤ;

Αν δεν υπάρξει συμφωνία ανάμεσα στην Ελλάδα και τους πιστωτές της, τότε η Φρανκφούρτη θα μπορούσε να κρίνει πως η Ελλάδα είναι αφερέγγυα, επομένως οι ελληνικές τράπεζες δεν θα έχουν πρόσβαση σε χρήματα μέσω του ELA. Σε αυτή την περίπτωση, η Αθήνα θα αναγκαστεί να εκδώσει IOUs με τα οποία θα πληρώνει προμηθευτές και, ενδεχομένως, τους εργαζόμενους, ενώ με τη ψήφιση ενός νόμου θα αναγκάσει τις επιχειρήσεις να αναγνωρίσουν τα IOUs ως νόμισμα. Το αμέσως επόμενο βήμα θα είναι η δραχμή.

Τι λένε οι οίκοι αξιολόγησης για όλα αυτά;

Η Moody’s επισήμανε πως ένα πιστωτικό γεγονός προς το ΔΝΤ θα σημαίνει κάτι περισσότερο από μια αποτυχία πληρωμής, αλλά θα είναι μια ουσιώδης αύξηση των αναμενόμενων ζημιών από ιδιωτικό χρέος.