Προς νέα κρίση η παγκόσμια οικονομία;

Φριντερίκε Μαρξ (dpa) / Κώστας Συμεωνίδης

Τα χαμηλά ποσοστά ανεργίας σε συνάρτηση με την υψηλή καταναλωτική διάθεση συνεχίζουν να δίνουν σημαντική ώθηση στην ανάπτυξη της γερμανικής οικονομίας παρά το αδύναμο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον. Για πόσο όμως ακόμη;

Ολοένα και περισσότερα εμπόδια εμφανίζονται στο δρόμο που οδηγεί τη γερμανική οικονομία προς την ανάπτυξη: σημαντικές εξαγωγικές αγορές, όπως η Κίνα, ασθενούν, τα οικονομικά νέα από τις ΗΠΑ δεν είναι πλέον τόσο ενθαρρυντικά ενώ το ευρώ ενισχύεται έναντι του δολαρίου, καθιστώντας πιο ακριβά τα προϊόντα Made in Germany. Κατά το τέταρτο τρίμηνο του περασμένου έτους το εξωτερικό εμπόριο απώλεσε το ρόλο του ως μοχλού ανάπτυξης της γερμανικής οικονομίας. Σε βασικούς πυλώνες εξελίχθηκαν η ιδιωτική κατανάλωση αλλά και οι δημόσιες δαπάνες για τους πρόσφυγες. Το ΑΕΠ αυξήθηκε πέρσι κατά 1,7 % σε σχέση με το 2014.

Παρά την εξασθένηση των ρυθμών ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας, πολλοί οικονομολόγοι εκτιμούν ότι και την τρέχουσα χρονιά η γερμανική οικονομία θα τρέξει με θετικό πρόσημο. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αλλά και το ΔΝΤ προβλέπουν αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,7 %. Λιγότερο αισιόδοξες οι εκτιμήσεις του Γερμανικού Βιομηχανικού και Εμπορικού Επιμελητηρίου που κάνει λόγο για 1,3 %. Ο επικεφαλής της Commerzbank Γιοργκ Κρέμερ αποδίδει την επιφυλακτική στάση του επιμελητηρίου στις πρόσφατες αναταράξεις στα διεθνή χρηματιστήρια.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις οικονομολόγων, βασικός μοχλός ανάπτυξης παραμένει η ιδιωτική κατανάλωση. Τα ποσοστά ανεργίας είναι ιδιαίτερα χαμηλά ενώ χάρη στον χαμηλό πληθωρισμό, οι μισθολογικές αυξήσεις αναμένεται να οδηγήσουν φέτος σε αύξηση του πραγματικού εισοδήματος. Προς όφελος της ανάπτυξης όμως λειτουργούν και οι αυξημένες δαπάνες του δημοσίου για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης.

Ο ρόλος του πετρελαίου

«Δωρεάν» αναπτυξιακό πρόγραμμα θεωρείται και η χαμηλή τιμή του πετρελαίου που απαλλάσσει καταναλωτές και επιχειρήσεις από σημαντικά έξοδα, αφού μειώνονται αισθητά τα κόστη του πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης. Γενικότερα ισχύει ο εξής κανόνας, σύμφωνα με οικονομολόγους: η μείωση της τιμής του πετρελαίου κατά 10 % οδηγεί σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,1 έως και 0,5 %.
Η πτώση της τιμής της μαύρου χρυσού όμως εγκυμονεί και κινδύνους. Οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες αναγκάζονται να προχωρήσουν σε περικοπές και αυτό με τη σειρά του μπορεί να έχει επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία. «Δεν είμαστε κατά του φθηνού πετρελαίου, αλλά όχι σε αυτό το βαθμό», σχολιάζει ο διευθυντής του Γερμανικού Βιομηχανικού και Εμπορικού Επιμελητηρίου Μάρτιν Βανσλέμπεν.

Εξαιτίας της χαμηλής τιμής του πετρελαίου μάλιστα το ΔΝΤ διόρθωσε επί τα χείρω τις προγνώσεις του για την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας το 2016. «Προφανώς έχουμε μπροστά μας έναν δύσβατο δρόμο», σημείωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος του Ταμείου Μορίς Όμπστφελντ.