Νάρκη ΔΝΤ στη διαπραγμάτευση

Γράφει ο Μπάμπης Νιάκας

Ενώ η κυβέρνηση εμφανίζεται αισιόδοξη για την έκβαση της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές και της τελικής αξιολόγησης από τους Θεσμούς, οι ενδείξεις δεν είναι τόσο ενθαρρυντικές. 

Με τους Ευρωπαίους υπάρχει προσέγγιση απόψεων και οι Βρυξέλλες δείχνουν διάθεση συμβιβασμών στα ανοιχτά ζητήματα, θέτοντας ως άμεση προτεραιότητα την έγκαιρη ολοκλήρωση της αξιολόγησης, ώστε να κλείσει η αβεβαιότητα και να βελτιωθεί το πολιτικοοικονομικό κλίμα στην Ελλάδα. Όμως η προσπάθεια αυτή ναρκοθετείται εκ των πραγμάτων από το ΔΝΤ, που θεωρεί ανεπαρκείς τις σχεδιαζόμενες αλλαγές στο ασφαλιστικό, επιμένει σε περικοπές κύριων συντάξεων και επαναφέρει επί τάπητος το εργασιακό, με αιχή της ομαδικές απολύσεις.

Προς το παρόν το Ταμείο δεν έχει διατυπώσει επισήμως τις θέσεις του. Όμως, από διαρροές και συμφραζόμενα προκύπτει ότι κινείται σε διαφορετική γραμμή πλεύσης από τα άλλα μέλη του κουαρτέτου των δανειστών και σκοπεύει να χρησιμοποιήσει πολλά μέσα πίεσης στην τελική φάση διαπραγμάτευσης και στη διαδικασία αξιολόγησης.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στις πρώτες εσωτερικές εκθέσεις και αναφορές αρμοδίων στελεχών του ΔΝΤ διατυπώνονται αρνητικές εκτιμήσεις όσον αφορά το κυβερνητικό σχέδιο επίλυσης του ασφαλιστικού. Στο ίδιο μήκος κύματος και η Κριστίν Λαγκάρντ, κατά την πρόσφατη συνάντησή της με τον Αλέξη Τσίπρα στο Νταβός, χαρακτήρισε το μεταρρυθμιστικό σχέδιο ως λύση που δεν διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του συστήματος, προτρέποντας τον πρωθυπουργό να προχωρήσει σε «τολμηρότερες αλλαγές».

Θέμα περικοπών στις κύριες συντάξεις αναμένεται ότι θα θέσει η εκπρόσωπος του ΔΝΤ στο κουαρτέτο Κλέλια Βελκουλέσκου, η οποία βρίσκεται από σήμερα στην Αθήνα και θα συμμετέχει στις διαβουλεύσεις. Περίπου βέβαιο θεωρείται ότι θα ζητήσει επίσης αλλαγές στο εργασιακό, με στόχο τη συμπίεση του μισθολογικού κόστους για τις επιχειρήσεις και την επίτευξη μεγαλύτερης «κινητικότητας» στην αγορά εργασίας.

Στην Αθήνα και στις Βρυξέλλες φοβούνται ότι οι απαιτήσεις του Ταμείου θα προκαλέσουν νέες εμπλοκές και καθυστερήσεις, φέρνοντας σε εξαιρετικά δυσχερή θέση την κυβέρνηση, σε μια περίοδο που αντιμετωπίζει σφοδρότατες κοινωνικές αντιδράσεις.

Οπλο για την κυβέρνηση

Από άλλες πλευρές εκφράζεται η άποψη ότι η σκληρή στάση του ΔΝΤ στην πραγματικότητα διευκολύνει την κυβέρνηση να περάσει το ασφαλιστικό, καθώς:

-Προς στις κοινωνικές ομάδες που διαμαρτύρονται θα μπορεί να επισείει ως φόβητρο-απειλή τις απαιτήσεις του Ταμείου

– Θα «στριμώξει» την αντιπολίτευση και θα την αναγκάσει να πάρει θέση, συναινώντας ατύπως στο κυβερνητικό σχέδιο ώστε να μη φανεί ότι συμπλέει με τους δανειστές που ζητούν περικοπές συντάξεων.

Ηδη το Μαξίμου έχει κινηθεί επικοινωνιακά σ’ αυτή τη γραμμή, προσπαθώντας να εμφανίσει τον Κυριάκο Μητσοτάκη ως ταυτιζόμενο με τις απόψεις του ΔΝΤ και να του κολλήσει τη «ρετσινιά» του κοινωνικά ανάλγητου νεοφιλελεύθερου.

Πολλαπλές επιπτώσεις

Στην Αθήνα εκτιμούν ότι μεταξύ των Θεσμών υπάρχει πραγματική διάσταση απόψεων, η οποία οδηγεί τελικά στην άσκηση μεγαλύτερων πιέσεων και δυσχεραίνει τη συνολική διαπραγμάτευση, δημιουργώντας κινδύνους εμπλοκών που θα συντηρούν την πολιτική αβεβαιότητα, θα επιβαρύνουν το οικονομικό κλίμα και θα παρατείνουν τη δυσπιστία των αγορών προς την Ελλάδα.

Επισημαίνεται πάντως ότι από την πλευρά των Ευρωπαίων δανειστών η αρχική αντίδραση ήταν επιφυλακτική, αλλά όχι αρνητική. Ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάιζελμπλουμ είχε δηλώσει ότι το σχέδιο κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, όμως υπάρξουν αμφιβολίες για την οικονομική βιωσιμότητά του.

Όλα δείχνουν ότι η διαπραγμάτευση θα περάσει από πολλές φάσεις, θα είναι επίπονη και ενδέχεται να αποδειχθεί πραγματικός Μαραθώνιος μετ’ εμποδίων. Οι εμπλοκές και οι καθυστερήσεις θα δίνουν συχνά αφορμές για κλιμάκωση της κομματικής αντιπαράθεσης και ίσως αποτελέσουν καταλύτη πολιτικών εξελίξεων.

Το βέβαιο είναι ότι θα συντηρήσουν την πολιτική αβεβαιότητα, επηρεάζοντας δυσμενώς το οικονομικό και χρηματιστηριακό κλίμα.