Είχα αποφασίσει να μη γράψω φέτος «επετειακό» κομμάτι για τα 45 χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα, στις 24 Ιουλίου του 1974…
Του Θανάση Κ.
Το άρθρο ενός φίλου που εκτιμώ ιδιαίτερα – και τον ίδιο και τη σκέψη και τη γραφή του – μ’ έκανε να αλλάξω γνώμη…
Γιατί έπρεπε να του απαντήσω…
Όχι γιατί διαφωνώ πως η Μεταπολίτευση υπήρξε μια σημαντική στιγμή στην Ιστορία μας, ούτε για τον ρόλο του Κωνσταντίνου Καραμανλή τότε…
Συμφωνώ σε πολλά μαζί του, και κυρίως σε αυτό που αναφέρει – και που δεν πρέπει να πάψουμε να το υπενθυμίζουμε σε όσους δεν έζησαν τα γεγονότα εκείνα: πως όλα όσα σήμερα θεωρούμε «δεδομένα» στην Ελλάδα, τότε, το 1974, ήταν «ζητούμενα» – ή θεωρούνταν από πολλούς «αδιανόητα»…
Σ’ αυτά συμφωνούμε λοιπόν…
Εκεί που διαφωνώ είναι στην παρατήρησή του:
«Όσοι μιλάνε για νέα Μεταπολίτευση φαίνεται πως δεν έχουν καταλάβει τι έγινε στις 24 Ιουλίου του 1974…»
Επειδή είμαι ένας εξ αυτών – των πολλών, πλέον – που μιλάνε για «νέα Μεταπολίτευση», πρέπει να απαντήσω στον καλό μου φίλο…
* Πρώτα-πρώτα, κανένα καθεστώς δεν είναι αιώνιο και αναλλοίωτο. Όλα εξελίσσονται. Άλλοτε ομαλά και «ανεπαισθήτως», άλλοτε με άλματα – και με «τομές» ακόμα.
Όντως, η τομή του 1974 έγινε με αφορμή την εθνική τραγωδία της Κύπρου. Όντως, τέτοια τομή καλό είναι να μη ξαναζήσουμε…
Αλλά δεν υπάρχουν μόνο τέτοιες «τομές». Υπάρχουν στιγμές στην Ιστορία κάθε χώρας και κάθε δημοκρατίας, που συμβαίνουν «άλματα ασυνέχειας»:
–Το ότι το ΠΑΣΟΚ έφτασε ξαφνικά στο 47% τον Οκτώβριο του 1981 ήταν ένα τέτοιο «άλμα ασυνέχειας» (από το 12,5% το 1974 και το 24,5% το Νοέμβριο του 1977).
Τέτοιο πράγμα δεν είχε συμβεί ποτέ ως τότε. Ούτε ξανασυνέβη για τα επόμενα 30 χρόνια…
–Κι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έφτασε ξαφνικά το 27% το 2011 κι ύστερα το 36% το 2015 (από το 4% το 2009!) ήταν επίσης ένα «άλμα ασυνέχειας».
Τέτοια πράγματα δεν βρίσκονται μέσα στην «κανονικότητα»…
–Όπως το γεγονός ότι μεταξύ 2012 και 2015 είχαμε κυβέρνηση συνεργασίας ΝΔ-ΠΑΣΟΚ (των δύο μεγάλων αντιπάλων όλης της προηγούμενης 30ετίας), που έκανε έργο και που δικαιώνεται σήμερα, είναι επίσης κάτι που κανείς δεν μπορούσε να το προβλέψει πριν. Επίσης «τομή ασυνέχειας»…
Υπάρχουν λοιπόν, πολλών ειδών «τομές». Για την ακρίβεια, στην ιστορική εξέλιξη κάθε κοινωνίας (και κάθε δημοκρατικού πολιτεύματος) υπάρχουν πάντα τομές!
Άλλες τις προκαλούν εξωτερικές απειλές, άλλες εσωτερικές χρεοκοπίες, άλλες κοινωνικές αναστατώσεις…
Άλλες βιώνονται ως ένα μεγάλο στιγμιαίο γεγονός, μετά το οποίο όλα αλλάζουν. Κι άλλες βιώνονται ως μια περίοδος μεγάλων μετακινήσεων και ανακατατάξεων, μέχρι να σταθεροποιηθεί πάλι η «κοινωνική δυναμική» του πολιτεύματος…
Όποιος, λοιπόν, μιλάει για «νέα Μεταπολίτευση» αναφέρεται σε κάποια τομή που είναι πιθανή ή και απαραίτητη, για να μπορέσει το δημοκρατικό πολίτευμα να βγάλει τη χώρα από την καθίζηση στην οποία έχει περιέλθει.
Όποιος μιλάει για «νέα Μεταπολίτευση» εννοεί ότι η χώρα χρειάζεται «επανεκκίνηση» (jump start) και δεν αρκεί μόνο μια «χρηστή και ικανή» νέα διακυβέρνηση. Χρειάζεται μια τομή-φυγής προς τα μπρος…
* Κι όσοι μιλάνε για «νέα Μεταπολίτευση» επισημαίνουν ακόμα ότι παρ’ όλα τα μεγάλα επιτεύγματα της δημοκρατίας μας μετά το 1974, υπήρξαν και πολλές έκδηλες αναπηρίες – οι οποίες, πρώτον όσο πάνε και βγαίνουν στην επιφάνεια (ήδη οδήγησαν σε μια άνευ προηγουμένου χρεοκοπία), δεύτερον η χώρα δεν επέδειξε ως τώρα ισχυρά ανακλαστικά να τις ξεπεράσει και τρίτον, όλοι ομολογούμε πως δεν πάει άλλο πια!
Δεν φταίει η «δημοκρατία» γι’ αυτά, σίγουρα. Φταίμε εμείς και ο τρόπος με τον οποίο τη διαχειριστήκαμε…
Δεν φταίει η «Μεταπολίτευση του 1974», σίγουρα. Αλλά φταίνε πολλοί απ’ όσους την επικαλούνται για να μην αλλάξει τίποτε…
Ενώ, προφανές, πρέπει να αλλάξουν πολλά!
Να δώσω μερικά παραδείγματα:
–Στα τελευταία σαράντα χρόνια, η Ελλάδα αποβιομηχανοποιήθηκε πλήρως!
Η βαριά βιομηχανία εξανδραποδίστηκε, η μεταποίησε έσβησε, η αγροτική παραγωγή υποβαθμίστηκε. Και στη θέση τους άνθισαν οι «υπηρεσίες» – που κρύβουν και μεγάλο κομμάτι παρασιτισμού (και λαμογιάς) μέσα από επικερδή παιγνίδια με πάσης φύσεως «ευρωπαϊκά προγράμματα»…
Συν η δημοσιοϋπαλληλία που φούντωσε (υπέρ-τριπλασιάστηκε!)
Συν η οικοδομή που γνώρισε μεγάλη άνθιση όχι ως «παραγωγική επένδυση» όμως, αλλά – κυρίως τα προηγούμενα χρόνια – ως «αποθησαυρισμός» πλουτισμού που τροφοδοτούσε η γκρίζα παρά-οικονομία.
Και τα ίδια αυτά χρόνια, το χρέος της Ελλάδας εκτοξεύθηκε (γιατί πριν ήταν από τα χαμηλότερα στον κόσμο).
Και οι ρυθμοί πραγματικής ανάπτυξης επιβραδύνθηκαν αισθητά (σε σύγκριση με την προηγούμενη 20ετία).
Αλλά το πιο σημαντικό: Τώρα πια δεν παράγουμε!
(Για την ακρίβεια, ούτε παραμάνες, ούτε καρφίτσες, ούτε μπουκάλια για να βάλουμε τα εξαιρετικά κρασιά μας…)
Αυτά όλα δεν συνέβησαν εξ αιτίας της… «δημοκρατίας», ούτε εξ αιτίας της μεταπολίτευσης! Αλλά έγιναν μετά το 1974…
Οι περισσότερες άλλες δημοκρατικές χώρες έλυσαν τέτοια προβλήματα!
Εμείς εδώ δεν τα λύσαμε….
Τα αφήναμε να σωρεύονται συνεχώς.
Κι όποιον προειδοποιούσε γι’ αυτά, τον αποδοκίμαζαν!
Κι όποιος προσπάθησε κάτι πραγματικά να αλλάξει, τον υπονόμευσαν…
Σίγουρα δεν φταίει η δημοκρατία γενικά.
Αλλά κάτι δεν κάνουμε εμείς σωστά…
Κι αυτό πρέπει να ο ψάξουμε και να το αλλάξουμε.
Όχι να εξαντλούμαστε σε… «δοξαστικά» για την Μεταπολίτευση!
Που την σεβόμαστε, ειλικρινώς, αλλά τώρα είμαστε αλλού…
–Δείτε κι ένα ακόμα εμβληματικό παράδειγμα παράλυσης κοινωνικών ανακλαστικών…
Επί δεκαετίες τα Πανεπιστήμια μας γίνονταν χωματερές περιθωρίου και ανομίας! Που σήμερα κατάντησαν να έχουν επιβάλει «άβατα» πολύ πέραν των πανεπιστημιακών περιβόλων – κανονικά «άβατα», όπου προστατεύεται, ανθεί και κυριαρχεί, το έγκλημα – ενίοτε και το οργανωμένο έγκλημα!
Εν ονόματι του… «ασύλου ελεύθερης διακίνησης των ιδεών»!
Τέτοιο πράγμα δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο! ΠΟΥΘΕΝΑ!
Επισκέπτεσαι ξένα Πανεπιστήμια (δημόσια και ιδιωτικά) και τα ζηλεύεις.
Βλέπεις τα δικά μας και πιάνεται η ψυχή σου.
Η Ελλάδα λόγω της Ιστορίας της (αλλά και του εξαιρετικού ανθρώπινου δυναμικού της) θα έπρεπε να διαθέτει Πανεπιστήμια πρότυπα.
Κι έχει σκηνικά ντροπής!
Πώς συνέβη αυτό; Ήμασταν τυφλοί τόσα χρόνια; Ήμασταν ηλίθιοι;
Απλά είχαν πλήρως κυριαρχήσει – άνευ αντιστάσεως – οι πιο ακραίες ιδεοληψίες της πιο αναχρονιστικής Αριστεράς!
Κι όποιος έλεγε το προφανές, εξοβελιζόταν στο πυρ το εξώτερο:
Ως «ακροδεξιός», «φασίστας» κλπ…
Πολλοί ζητούσαν την κατάργηση του «πανεπιστημιακού ασύλου… παρανομίας» και εισέπρατταν τη δημόσια κατακραυγή!
Το θεσμικό και νομικό εξάμβλωμα που ονομάζεται στην Ελλάδα «Πανεπιστημιακό άσυλο», καταργήθηκε ήδη μια φορά το 2011, αλλά το επανέφεραν το 2011! Και τώρα πάμε να το καταργήσουμε ξανά…
Για σκεφτείτε πόσοι «διαπρεπείς διανοητές» μας έχουν γράψει «δοξαστικούς ύμνους» για το άσυλο, χώρια οι «εμβριθείς πραγματείες» – υποδείγματα «ακαδημαϊκού»… αυνανισμού;
Για σκεφτείτε – από την άλλη πλευρά – πόσοι έχουν «λιθοβοληθεί» στο πρόσφατο και απώτατο παρελθόν, επειδή έλεγαν αυτά που σήμερα καταλαβαίνουν οι πολλοί;
Πόσοι απομονώθηκαν και στιγματίστηκαν, προειδοποιώντας εγκαίρως που οδηγούσε όλη αυτή η συλλογική αβελτηρία;
Λέει ο καλός φίλος, ότι στην δημοκρατική Ελλάδα μετά το 1974 δεν υπήρχαν πια «μιάσματα»…
Λυπάμαι ειλικρινώς που θα του το χαλάσω λίγο, αλλά ΜΗΝ είναι και τόσο σίγουρος…
–Στην Ελλάδα όσοι προειδοποιούσαμε για το που οδηγούσαν οι ολέθριες ιδεοληψίες της Αριστεράς αντιμετωπιστήκαμε συχνά ως «μιάσματα».
–Κι όσοι προτείναμε, εδώ και χρόνια, αυτά που σήμερα αντιλαμβάνονται ως απαραίτητες μεταρρυθμίσεις σχεδόν οι πάντες, ήμασταν… «μιάσματα», «ακραίοι», και «αποσυνάγωγοι» του δημόσιου βίου.
Και δεν μας μεταχειρίστηκε έτσι η «Αριστερά» μόνο, πράγμα που θα ήταν και εύλογο και αναμενόμενο – και δεν θα είχαμε και πρόβλημα, εδώ που τα λέμε…
Τέτοια «μιασματική» μεταχείριση μας την επιφύλασσε και μεγάλο μέρος από το υπόλοιπο πολιτικό φάσμα που είχε «δουλική ενοχικότητα», απέναντι στη λεγόμενη ηγεμονία των αριστερών ιδεών…
Δεν φταίει λοιπόν, ούτε η «δημοκρατία» ούτε καν η «αριστερά» (μόνο) γι’ αυτό το κατάντημα της χώρας.
Φταίνε κυρίως όλοι οι υπόλοιποι που δεν σήκωσαν το ανάστημά τους όσο ήταν καιρός…
Γιατί η δημοκρατία σου δίνει αυτή τη δυνατότητα.
Αλλά εδώ η δημοκρατία είχε παραλύσει…
Και γι’ αυτό χρειάζεται «επανεκκίνηση»!
–Επί χρόνια, όσοι θα έπρεπε να υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον, προτιμούσαν να ευθυγραμμίζονται με τους «συρμούς», να μηρυκάζουν τα στερεότυπα της πολιτικής ορθότητας και να εισπράττουν εύσημα «προοδευτικότητας» από τους εμμονικούς ιδεολογικούς τους αντιπάλους…
Μερικά παραδείγματα:
΄* Το 1992 η κυβέρνηση της ΝΔ επί υπουργίας Σιούφα έκανε σημαντική τομή στο ασφαλιστικό σύστημα. Το 1994-5 ήλθε ξανά το ΠΑΣΟΚ και κατάργησε το μεγαλύτερο μέρος της – σωτήριας εκείνης – μεταρρύθμισης Σιούφα…
Το 2002, επί Πρωθυπουργού Σημίτη πλέον, το ΠΑΣΟΚ με υπουργό τον Γιαννίτση, επιχείρησε ουσιαστικά να επαναφέρει την μεταρρύθμιση Σιούφα. Αλλά οι παντοδύναμοι τότε συνδικαλιστές, το ματαίωσαν.
Και σήμερα, όλοι μιλάνε για την… «μεταρρύθμιση Γιαννίτση» που δεν προχώρησε ποτέ, κι όχι για τη «μεταρρύθμιση Σιούφα» που προχώρησε, αλλά την ανέτρεψε το ΠΑΣΟΚ αργότερα…
Η δημοκρατία μας δεν αναγνωρίζει καν ποιος έκανε τι – ούτε εκ των υστέρων…
— Έπρεπε να πάμε για Ολυμπιακούς Αγώνες και να μας απειλήσουν οι ξένοι ότι θα χάναμε τη διοργάνωση, αν δεν εξουδετερωνόταν η 17Νοεμβρη – για να αποκτήσουμε αντιτρομοκρατικό νόμο! Που υπήρχε σε όλες τις δημοκρατικές χώρες από χρόνια…
Και ω του θαύματος: Λίγο αργότερα πιάστηκαν οι τρομοκράτες δολοφόνοι της 17Νοέμβρη, που ως τότε έμεναν ασύλληπτοι.
Η δημοκρατία μας είναι «ανάπηρη», γιατί δεν αναδεικνύει τα προβλήματα που πρέπει να λύσουμε, όπως τα λύνουν οι άλλες δημοκρατικές χώρες.
Κι ό,τι λύση προκύψει επιβάλλεται συνήθως απ’ έξω, με κάποιας μορφής «καταναγκασμό», και συχνά ακυρώνεται ή υπονομεύεται στη συνέχεια.
Αυτά – εξωτερικοί καταναγκασμοί για τη λύση δικών μας προβλημάτων – δεν ξεκίνησαν με τα «μνημόνια». Είχαμε πολύ πιο πριν συμπτώματα αυτής της αναπηρίας…
–Οι περισσότερες άλλες χώρες καίνε τα σκουπίδια τους! Προηγμένες χώρες (όπως η Σουηδία και η Γερμανία) αγοράζουν σκουπίδια από το εξωτερικό για να τα χρησιμοποιήσουν ως «ενεργειακά καύσιμα» οι ίδιες.
Εμείς εδώ ακόμα τα θάβουμε (με η χωρίς «κομποστοποίηση» προηγουμένως…)
Στο εξωτερικό οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης βγάζουν λεφτά πουλώντας τα σκουπίδια τους! Εδώ ακόμα πληρώνουμε λεφτά για να τα θάψουμε…
Κι αν τολμήσεις να πεις το προφανές – να γίνει και εδώ ό,τι συμβαίνει παντού αλλού – πέφτουν να σε φάνε, οργανωμένα συμφέροντα, κατασκευαστικοί όμιλοι και… ιθαγενείς «οικολόγοι» (τρομάρα τους)!
Η δημοκρατία μας δεν επιτρέπει δημόσια συζήτηση, ούτε για τα στοιχειώδη…
–Είχαμε υπουργούς Παιδείας που κήρυσσαν ότι η… «αριστεία είναι μίασμα»! Και οι δάσκαλοί μας σιωπούσαν, όταν δεν χειροκροτούσαν…
–Είχαμε «Ρουβίκωνες» κουκουλοφόρους, που προπηλάκιζαν δικαστές και τα ’καναν γυαλιά-καρφιά στα δικαστήρια, για να επιτύχουν την απαλλαγή καταδικασμένης για τρομοκρατία (που δεν επέτρεπαν ούτε το όνομά της να αναγραφεί πλήρως…) Και το πέτυχαν!
Με τον πολιτικό και δημοσιογραφικό κόσμο να αντιμετωπίζει αμήχανα τον «ακτιβισμό» τρομοκράτησης της Δικαιοσύνης και να αναρωτιέται… αν είναι, άραγε, «υγιές φαινόμενο»!
Η δημοκρατία μας, είναι προφανές, ότι δεν είχε ισχυρά αντισώματα για να αντιδράσει σε όλα αυτά.
Η κοινωνία αντέδρασε τελικά (στις 7 Ιουλίου – και όχι μόνο) …
Αλλά σε μια υγιή δημοκρατία, ΔΕΝ θα είχαμε φτάσει ως εδώ!
Και δεν θα πηγαίναμε πάντα… «ένα βήμα μπρος-δύο πίσω»!
Είναι προφανές ότι η δημοκρατία μας νοσεί σοβαρά…
Είναι μεγάλη υπόθεση αυτό που θεμελιώθηκε το 1974, ουδείς το υποτιμά, αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι η δημοκρατία μας νοσεί σοβαρά!
Και γι’ αυτό χρειάζεται νέα Μεταπολίτευση…
Όχι απλή κυβερνητική αλλαγή ρουτίνας…
Νέα μεταπολίτευση!
Ειρηνική, δημοκρατική, ώριμη, αλλά… Μεταπολίτευση!
Και σε αυτό επιμένουν όσοι κατάλαβαν πολύ καλά τι έγινε το 1974 – και κατάλαβαν ακόμα καλύτερα τι έγινε όλα τα επόμενα χρόνια, μέχρι και σήμερα.
Γιατί η «νέα Μεταπολίτευση» δεν αμφισβητεί τι έγινε προ 45ετιας.
Αφορά αυτό που πρέπει να γίνει ΤΩΡΑ (κι ήδη έχει αργήσει..).