Γράφει ο Νίκος Κούτρικας Οικονομικός συντάκτης μέλος της ΕΣΗΕΑ
Μεγάλες είναι οι αντιδράσεις μέσα και έξω από την χώρα για την έξοδο στις αγορές που επιχείρησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ αντλώντας 3 δις ευρώ από τις αγορές.
Οι πρώτες αντιδράσεις έφτασαν από το εξωτερικό όπου επικράτησε η άποψη ότι δεν ξεπληρώνουμε τα δανεικά με άλλα δανεικά. Ενώ το γεγονός ότι το επιτόκιο θεωρείται αρκετά υψηλό και μάλιστα μετά από τρία χρόνια προσπάθειας του Ελληνικού λαού καίει το επιχείρημα της επιτυχίας. Το γεγονός μάλιστα επιβεβαιώνει ότι η κυβέρνηση ζητούσε 4 δις ευρώ και έκλεισε στα 3 δις τελικά για να μην ανεβάσει περισσότερο το επιτόκιο. Αρα κάλυψε κατά 1.5 φορά στην δευτερογενή αγορά την έκδοση όταν ο Σαμαράς – Βενιζέλος κάλυψε την ζήτηση στην πρωτογενή αγορά περίπου 7 φορές.
Η κυβέρνηση παίρνει ουσιαστικά πίσω το “Θα βαράμε τα νταούλια και θα χορεύουν οι αγορές” δίνοντας ένα ιδιαίτερα υψηλό επιτόκιο 4.625% με συμμετέχοντες μεταξύ άλλων τις τράπεζες πλην της Πειραιώς και τους παλιούς δικαιούχους του ομολόγου Σαμαρά.
Σκληρή και άμεση ήταν η απάντηση από την ΝΔ η οποία αναφέρει:
Ν.Δ: Οι όροι θα ήταν καλύτεροι αν…
«Η χώρα, μετά από 3 χρόνια, βγήκε και πάλι στις αγορές.
Άντλησε συνολικά 3 δισ. ευρώ, όσα και τον Απρίλιο του 2014. Μόνο που τότε όλο το ποσό αφορούσε νέα έκδοση, ενώ σήμερα “νέο χρήμα” είναι περίπου το μισό.
Το επιτόκιο της έκδοσης είναι υψηλότερο από αυτό που δικαιολογεί το διεθνές οικονομικό περιβάλλον και το σημερινό κόστος δανεισμού άλλων ευρωπαϊκών χωρών που ήταν σε Μνημόνια, το οποίο και είναι πολύ χαμηλότερο.
Αν υπήρχε θετική αξιολόγηση από τους θεσμούς για τη βιωσιμότητα του χρέους και η χώρα είχε ενταχθεί στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, οι όροι θα ήταν καλύτεροι.
Δυστυχώς, όλα αυτά δεν έχουν γίνει, με αποκλειστική ευθύνη της ανίκανης Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ.
Μια Κυβέρνηση που έχει επιβάλει τεράστιες θυσίες στον ελληνικό λαό, με νέα μέτρα λιτότητας ύψους 14,5 δισ. ευρώ, για να προσπαθήσουμε να γυρίσουμε εκεί που ήμασταν το 2014.
Και από αύριο, οι πολίτες θα βρεθούν, και πάλι, αντιμέτωποι με τα αυξημένα εκκαθαριστικά, τις μειωμένες συντάξεις και τους χαμηλότερους μισθούς.
Και αυτό, δυστυχώς, δεν θα είναι ούτε αυταπάτη, ούτε ψέμα, ούτε μεγάλο σφάλμα.
Θα είναι η σκληρή πραγματικότητα!
Η πραγματικότητα που δημιούργησε ο κ. Τσίπρας και η παρέα του».
Η Δημοκρατική Συμπαράταξη αναφέρει: Επιτίθενται στη νοημοσύνη μας
«Όταν δεν επιτίθενται στους θεσμούς, επιτίθενται στη νοημοσύνη μας»
«Υπερηφανεύεται από χθες για τη δοκιμαστική έξοδο στις αγορές»
«Ο ίδιος είχε χαρακτηρίσει τη διαδικασία αυτή το 2014 ως «…σκηνοθετημένη παράσταση όπου θα μοιράζεται και ποπ-κορν, το πλεόνασμα, για να στηριχθεί το success story»». «η αντίφαση είναι κραυγαλέα, και προκλητική και σε κάθε περίπτωση αποδεικνύεται ότι ο κ. Τσίπρας είναι σταθερά σε λάθος δρόμο».
«Η σύγκριση του επιτοκίου με το οποίο έκλεισε η σημερινή έξοδος με το επιτόκιο του δανεισμού μας σήμερα από τον ESM, που είναι κάτω από το 1%, δείχνει πόσο δύσκολη μακρά και επώδυνη είναι η πλήρης επιστροφή μας στις αγορές και πόσο αναγκαία είναι η περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους».
«Ελπίζουμε μάλιστα οι βεβιασμένες επιλογές τους να μην μας παγιδέψουν σε μόνιμα υψηλά επιτόκια, που θα επηρεάσουν μελλοντικά την βιωσιμότητα του χρέους»
«Οι συνθήκες διεθνώς είναι σήμερα πολύ καλύτερες από ό,τι πριν 3 χρόνια και αυτό αποτυπώνεται στα αντίστοιχα επιτόκια 5ετούς ομολόγου της Πορτογαλίας που από το 3,50% το 2014 αποκλιμακώθηκαν στο 1,30% σήμερα. Με αυτό το ασφαλές κριτήριο φαίνεται καθαρά ότι δεν έχουμε επανέλθει ακόμα στο κεκτημένο του 2014 που λοιδορούσε ο κ. Τσίπρας. Παρότι με τις τυχοδιωκτικές επιλογές του χάθηκαν από την Οικονομία μας 100 δις ευρώ, και επιβαρύνθηκαν οι Έλληνες πολίτες με νέα μέτρα λιτότητας 13 δις ευρώ».
«Είμαστε μακριά από το κεκτημένο του 2012 για το χρέος» εξηγώντας γιατί:
Έχουν επιδεινωθεί δραματικά οι όροι δανεισμού μας με τη εκχώρηση της δημόσιας περιουσίας για 99 χρόνια.
Έχει αλυσοδεθεί η χώρα με πρωτογενή πλεονάσματα που στραγγαλίζουν την ανάπτυξη μέχρι το 2060.
Έχουν κηρυχθεί σε διωγμό επιστήμονες, επαγγελματίες, αγρότες και όλη η επιχειρηματική κοινότητα.
«Όσο ο κ. Τσίπρας και οι Υπουργοί του σε αυτή την πραγματικότητα πανηγυρίζουν τόσο ακυρώνουν κάθε σχέση τους με την κοινή λογική. Όταν δεν επιτίθενται στους θεσμούς, επιτίθενται στη νοημοσύνη μας».
Ευάγγελος Βενιζέλος: Γιατί δανειστήκαμε πιο ακριβά από το 2014
«Τον Μάρτιο – Απρίλιο του 2014 η έξοδος στις αγορές χαρακτηριζόταν από τον κ. Τσίπρα και τους συνεργούς του «στημένη θεατρική παράσταση» και «πάρτι τοκογλύφων». Σήμερα η επανάληψη, μετά από τρία χαμένα χρόνια, εμφανίζεται ως θρίαμβος και εθνική επιτυχία».
«Δυστυχώς ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω. Μακάρι να μπορέσει η χώρα να επιστρέψει σύντομα εκεί που βρισκόταν το 2014. Μακάρι να μην είχε μεσολαβήσει η περίοδος της δευτερογενούς κρίσης που προκάλεσε και εξακολουθεί να τροφοδοτεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Δυστυχώς όμως η επιστροφή στα δεδομένα του 2014 απαιτεί τεράστια πρόσθετη προσπάθεια λόγω της ζημιάς που έγινε τα δυόμιση αυτά χρόνια. Απαιτεί επίσης αποδοχή της αλήθειας και μια συγνώμη τουλάχιστον από όσους επιχείρησαν να ευτελίσουν και να συκοφαντήσουν τον αγώνα της προηγούμενης περιόδου».
«Υπήρξε άραγε έστω κάποια μικρή βελτίωση με βάση τα σημερινά πολύ καλύτερα δεδομένα της Ευρωζώνης; Δυστυχώς όχι».
«Η Ελλάδα δανείστηκε το 2014 με spread 435 μονάδες βάσεις, ενώ δανείζεται τώρα με spread 481 μονάδες βάσεις. Δηλαδή πιο ακριβά. Και αυτό επειδή η Γερμανία δανειζόταν για αντίστοιχο ομόλογο με απόδοση + 0,6 το 2014, ενώ δανείζεται τώρα με αρνητική απόδοση -0,186».
«Η εξαγορά του ομολόγου του 2014 στο 102,6% της ονομαστικής του αξίας συνεπάγεται επιβάρυνση του δημοσίου χρέους, συμβολικά κρίσιμη».
«Τα νέα χρήματα που αντλεί η χώρα με την έκδοση αυτή είναι πολύ περιορισμένα καθώς το μισό της έκδοσης φαίνεται να καλύπτεται από την ανταλλαγή των ομολόγων του 2014».
«Η έκδοση αυτή θα ήταν θετικό βήμα αν εντάσσονταν σε μια ολοκληρωμένη στρατηγική για το χρέος, τα πρωτογενή πλεονάσματα και την έξοδο από τα μνημόνια.
Αυτό όμως προϋποθέτει έξοδο της σημερινής κυβέρνησης από την εξουσία».
Θεοδωράκης: Αλλοι δανείζονται με 1% κι εμείς με πάνω από 4% και πανηγυρίζουμε κιόλας
«Μια διαφορά μας με τις χώρες που κατάφεραν να βγουν από τα μνημόνια είναι το γεγονός επιλέγουμε λάθος ηγέτες
«Επιλέγουμε κατσαπλιάδες των ιδεών, ανθρώπους που δεν έχουν σχέση με την παραγωγή, με τη δουλειά, που δεν έχουν σχέδιο και δεν έχουν μελετήσει τις λύσεις και το αποτέλεσμα είναι να το πληρώνουμε αυτό πάρα πολύ ακριβά – κάποιες δεκάδες δισ.».
«Η χώρα αναμετριέται συνέχεια με το κακό της παρελθόν και το αντιγράφει. Κάποιοι λένε “Μπράβο που αποφάσισε η κυβέρνηση και βγήκε στις αγορές”. Μπράβο, γιατί; Χώρες με αντίστοιχα προβλήματα, όπως η Πορτογαλία και η Κύπρος, δανείστηκαν με πολύ χαμηλότερα επιτόκια, όταν βγήκαν στις αγορές με το πενταετές τους ομόλογο. Η Πορτογαλία δανείστηκε με 1,2 και η Κύπρος δανείστηκε με 1,7. Εμείς λοιπόν θα πανηγυρίσουμε στο τέλος της ημέρας που θα δανειστούμε στην καλύτερη περίπτωση με 4,7%; Αντιλαμβάνεστε τι χαμένα λεφτά είναι αυτά για τα παιδιά μας;».
Πολιτικοί αναλυτές τονίζουν :
Ο σχολιασμός της εξόδου που επιχείρησε στις αγορές η κυβέρνηση Τσίπρα θα μπορούσε να είναι πολύ-πολύ «λακωνικός»…
Αρκεί το σημερινό σχόλιο του Γιάνη (με ένα Νι) Βαρουφάκη:
–Αντί να πανηγυρίζει ο Τσίπρας θα έπρεπε να ζητήσει συγγνώμη από το Σαμαρά και το Στουρνάρα, για τα όσα τους «έσερνε» όταν βγήκαν εκείνοι στις αγορές, τον Απρίλιο του 2014. Πάλι με 5ετές ομόλογο…
Συγγνώμη στον Σαμαρά λοιπόν (κατά Βαρουφάκη, πλέον)…
Μόνο που τελικά ΔΕΝ αρκεί!
–Πρώτον, γιατί ο Τσίπρας όλα τα έχει πει – ότι είχε «ψευδαισθήσεις», ότι ήταν «άσχετος» όταν ανέλαβε, ότι έκανε «λάθος επιλογές ανθρώπων» – όλα εκτός από το πιο ουσιώδες: να ζητήσει συγγνώμη για όλα αυτά!
Και όχι μόνο από τον Σαμαρά!
Ο οποίος σήμερα είναι και πρέπει να νιώθει πιο δικαιωμένος από οποιονδήποτε πολιτικό…
Να ζητήσει συγγνώμη ο Τσίπρας, κυρίως, από τον Ελληνικό λαό!
Γιατί ο Τσίπρας δεν ανέλαβε μετά από «κανονικές εκλογές»…
Έριξε την προηγούμενη κυβέρνηση, για να εφαρμόσει ένα «Πρόγραμμα» που ήταν – όπως αποδείχθηκε και όπως παραδέχθηκε ο ίδιος – ένα «περιβόλι» από ανοησίες και ψευδαισθήσεις!
Και προσπάθησε να το «εφαρμόσει» με ανθρώπους που – όπως αποδείχθηκε επίσης και παραδέχθηκε ο ίδιος – ήταν (για να το πω όσο πιο «κομψά» γίνεται) «Καραγκιόζηδες» και «ψυχάκηδες»!
Ανέτρεψε τους προηγούμενους, ενώ εκείνοι έβγαζαν τη χώρα από την κρίση, για να έλθει ο ίδιος και να την ξαναγυρίσει στην κρίση!
Αυτό μετατρέπει τα «λάθη» του σε εγκλήματα!
Και διογκώνει τις ευθύνες για τις οποίες οφείλει να λογοδοτήσει…
–Δεύτερον, όλα αυτά θα ήταν αρκετά, αν έβγαινε σήμερα στις αγορές με επιτόκιο κάποιο επιτόκιο κάτω από το 4,2% το πολύ, όπως θα δούμε (έναντι 4,95% που είχε πετύχει ο Σαμαράς τον Απρίλιο του 2015).
Αλλά δυστυχώς, δεν έπιασε καν τέτοιο επιτόκιο. Έπιασε 4,625%, όπως μαθαίνουμε!
Κι αυτό με μια «μιλημένη έξοδο» στη δευτερογενή αγορά, όχι με «κανονική δημοπρασία» στην πρωτογενή αγορά (όπως είχε κάνει ο Σαμαράς τότε) – και με τους «συμβούλους» του να έχουν καλύψει εκ των προτέρων τις προσφορές!
Χώρια που βγήκε για 4 δισεκατομμύρια και πήρε μόλις 3. Άρα απλώς αντικατέστησε το προηγούμενο ομόλογο Σαμαρά. Δεν έβαλε στο ταμείο ούτε ένα δισεκατομμύριο «φρέσκο χρήμα»…
Προφανώς, γιατί αν έπαιρνε κι άλλα, όπως σχεδίαζε ως σήμερα το πρωι, θα ανέβαινε πολύ το επιτόκιο!
Απλώς «βόλεψε» όσους είχαν ήδη επενδύσει σε ελληνικά ομόλογα
Καινούργιους ΔΕΝ μπόρεσε να προσελκύσει!
Αλλά η ουσία δεν είναι καν εκεί…
Το τελικό κόστος του πενταετούς ομολόγου Τσίπρα φτάνει στο 4,65% (από τα 4,375 που ανακοινώθηκε), διότι στο μεταξύ χρειάστηκε να αγοράσει τα παλαιότερα ομόλογα που αντικαθιστά 2,6% «πάνω από το άρτιο», συν οι προμήθειες των συμβούλων…
Αλλά ούτε αυτό είναι το σημαντικότερο…
Το πιο σημαντικό είναι, πως τον καιρό που βγήκε ο Σαμαράς, τα διεθνή επιτόκια ήταν πολύ υψηλότερα. Για όλα τα ομόλογα:
–Για παράδειγμα οι Γερμανοί δανείζονταν τότε (για πενταετία) με 0,59%, ενώ σήμερα δανείζονται με (αρνητικό επιτόκιο) –0,18%.
Επομένως η διαφορά – δηλαδή το spread τότε με το Ελληνικό ομόλογο του Σαμαρά, ήταν 4,36% (δηλαδή 4,95% μείον 0,59%)…
–Αντίστοιχα οι Πορτογάλοι (που βρίσκονταν τότε επίσης σε Μνημόνιο, αλλά έβγαιναν κι αυτοί σιγά-σιγά), δανείζονταν το 2014 για 5ετία με 3,5%. Και το spread τότε με το Ελληνικό ομόλογο του Σαμαρά ήταν 1,45% (δηλαδή 4,95% μείον 3,5%)…
Ενώ σήμερα οι Πορτογάλοι δανείζονται για 5ετία με 1,14%!
Κι επειδή εκείνο που δείχνει διαχρονικά αν υπάρχει «πρόοδος» σε μια χώρα είναι τα αντίστοιχα spreads, θα ήμασταν σήμερα στα ίδια επίπεδα όπως και τον Απρίλιο του 2014 επί Σαμαρά, αν είχαμε τα ίδια spreads με τα 5ετή ομόλογα των χωρών αυτών.
[irp posts=”142039″ name=”Εκλεισε το πενταετές ομόλογο με επιτόκιο 4.625% – 3 δισ. πήραμε από τις αγορές”]
–Δηλαδή αν είχαμε το ίδιο spreads με τους Γερμανούς όπως και επί Σαμαρά: που σημαίνει αν δανειζόμασταν τώρα:
-0,18% σήμερα συν 4,36% το spread που είχαμε τότε = 4,18% σήμερα!
–Ή αν είχαμε το ίδιο spread με τους Πορτογάλους, όπως και επί Σαμαρά, που σημαίνει αν δανειζόμασταν τώρα:
1,14% σήμερα συν 1,45% το spread που είχαμε τότε ίσον: 2,59% τώρα!
Θα ήμασταν, λοιπόν «συγκρίσιμοι» σήμερα με την εποχή Σαμαρά, αν παίρναμε για το πενταετές ομόλογο, επιτόκιο ανάμεσα σε 2,59% και 4,16%!
Αλλά τελικά πήραμε 4,625%!
Δηλαδή αισθητά μεγαλύτερο spread σε σχέση με τη Γερμανία τότε και πολύ μεγαλύτερο σε σχέση με την (συγκρίσιμη προς την Ελλάδα) Πορτογαλία!
Αυτό λέγεται επιδείνωση! Που την καταγράφουν και οι αγορές πλέον…
Και το πράγμα γίνεται ακόμα χειρότερο, αν ληφθούν υπ’ όψιν (πέρα από τα spreads) κι ορισμένα ποιοτικά στοιχεία: Τότε ο Σαμαράς βγήκε κανονικά στην πρωτογενή αγορά με έκδοση νέου ομολόγου: Και πέτυχε 6,8 φορές υπερκάλυψη προσφοράς. Δηλαδή του προσφέρθηκαν σχεδόν επταπλάσια κεφάλαια απ’ όσο ζητούσε (προσφέρθηκαν τότε 20,5 δισεκατομμύρια για έκδοση 3 δισεκατομμυρίων).
Ο Τσίπρας βγήκε τώρα στη δευτερογενή αγορά και τους προσφέρθηκαν 1,75 φορές περισσότερα απ’ όσα ζήτησε (προσφέρθηκαν 6,5 δισεκατομμύρια για έκδοση 4 δισεκατομμυρίων – και αναγκάστηκε να πάρει μόλις 3)…
Και το πιο καταλυτικό στοιχείο:
–Ο Σαμαράς ανέλαβε τον Ιούλιο του 2012 με τα spreads (ως προς τα γερμανικά ομόλογα) στο 26% και πλέον!
Δύο χρόνια αργότερα, τον Ιούλιο του 2014 είχε ρίξει το spread (ως προς τα γερμανικά, πάντα) στο 4,3%!
–Ο Τσίπρας ανέλαβε το Γενάρη του 2015 με τα spreads στο 5%!
Και δυόμιση χρόνια αργότερα, τα έφερε στο 4,83%, δηλαδή ουσιαστικά εκεί που τα βρήκε, αφότου τα εκτόξευσε στο μεταξύ ως το 15%! Κι αφότου κατέστησε το Ελληνικό χρέος εξαιρετικά ΜΗ βιώσιμο.
Γι’ αυτό και αναχρηματοδοτεί και επεκτείνει μόνο υφιστάμενα ελληνικά ομόλογα (του Σαμαρά) και δεν τολμά να βγει στην πρωτογενή αγορά.
Συμπέρασμα, αν είχε διατηρηθεί η πολιτική Σαμαρά τώρα θα δανειζόμασταν κοντά εκεί που δανείζεται η Πορτογαλία.
Ενώ επί Τσίπρα και εξ αιτίας του, δανειζόμαστε τέσσερις φορές ψηλότερα (και μόνο από τη δευτερογενή αγορά μέχρι στιγμής)
Τι σύγκριση να γίνει με τότε;
Μάλλον έχει δίκιο, λοιπόν, σε αυτό τουλάχιστον, ο Γιάνης με ένα Νι:
Ο Τσίπρας οφείλει ένα συγγνώμη στο Σαμαρά.
Το οφείλει, ασφαλώς. Αλλά δεν το μπορεί. Και δεν το αντέχει… Θ.Κ.
Συμπερασματικά:
Μπορούμε να πούμε εμείς ότι η αντίδραση είναι μεγάλη για την έξοδο στις αγορές της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αφού το κλίμα είναι πολύ διαφορετικό από αυτό του 2014 ενώ το επόμενο μνημόνιο είναι στα σκαριά και τα …”νταούλια” πάλι θα τα χορέψουμε εμείς…..
Δεν είναι λίγες οι φωνές που υποστηρίζουν ότι ο κ. Τσίπρας έκανε έξοδο στις αγορές για να καλύψει το κακό κλίμα με τον κ. Βαρουφάκη και το παράλληλο σύστημα πληρωμών που θα οδηγούσε σε άλλο νόμισμα την χώρα αλλά και για να “κάνει το χατίρι” του κ. Σόιμπλε έτσι ώστε οι Γερμανικές εκλογές τον Σεπτέμβριο να γίνουν χωρίς το “αγκάθι” για τους Γερμανούς που λέγεται Ελλάδα και για να επανορθώσει ο κ. Τσίπρας για το 2015!
Ουσιαστικά δεν χρειαζόταν καμία έξοδος, μόνο μεταρρυθμίσεις που δεν γίνονται και συνεχώς δανειζόμαστε με 650.000 συμπολίτες μας να έχουν αμοιβή 382 ευρώ το μήνα….