Hπια κατάθλιψη: Τι είναι και πότε μας συμβαίνει;

Γράφει η Μυρσίνη Κωστοπούλου είναι διδάκτωρ Κλινικής Ψυχολογίας – ψυχοθεραπεύτρια.

Μπορεί ένα άτομο να νιώθει μελαγχολικό χωρίς να νοσεί από κατάθλιψη;

Σε μια κατάσταση «ήπιας απόγνωσης» (quite despair) ζει ο περισσότερος κόσμος, έλεγε ο Φρόιντ.

Η κατάθλιψη είναι μια λέξη που σήμερα χρησιμοποιείται ευρέως για να περιγράψει από ένα παροδικό συναίσθημα λύπης, στενοχώριας ή απογοήτευσης μέχρι μια σοβαρή ψυχική νόσο, την κλινική κατάθλιψη, η οποία οδηγεί το άτομο στην απόγνωση, την απελπισία και την απουσία ελπίδας για το μέλλον του.

Ανάμεσα στους δύο αυτούς πόλους κατατάσσεται η λεγόμενη ήπια κατάθλιψη. Εμφανίζεται με τα ίδια συμπτώματα αλλά με μικρότερη ένταση και διάρκεια: καταθλιπτική διάθεση, απώλεια ενδιαφέροντος και ευχαρίστησης για τις δραστηριότητες της καθημερινότητας, αίσθημα αναξιότητας και ενοχής, απαισιοδοξία, πίστη ότι οι δυσκολίες είναι αξεπέραστες, δυσκολία στη συγκέντρωση, στη λήψη αποφάσεων, στη μνήμη, διαταραχή στον ύπνο, στην όρεξη, στη σεξουαλική ορμή, κόπωση, ανησυχία, απομόνωση, κλάμα, παραμέληση του εαυτού, επιθυμία θανάτου.

Πώς μπορεί το άτομο να ξεπεράσει μια κατάσταση ήπιας κατάθλιψης;

Η ήπια κατάθλιψη αγγίζει και πλήττει πολύ περισσότερα άτομα από τα επίσημα στατιστικά δεδομένα τα οποία συνήθως αφορούν στις πιο βαριές μορφές κατάθλιψης που είναι πιο εύκολα αναγνωρίσιμες τόσο από το ίδιο το άτομο όσο και από τους ειδικούς ψυχικής υγείας.

Εκεί όμως βρίσκεται και ο κίνδυνος, στην εγγενή δυσκολία που ενέχει η επώδυνη αυτή συναισθηματική κατάσταση, στο να αναγνωριστεί από το ίδιο το άτομο ως σοβαρό ψυχολογικό πρόβλημα και όχι λανθασμένα να ερμηνευθεί ως μέρος της προσωπικότητάς του ή ως απλώς μια κακή διάθεση.

Η σωστή ενημέρωση για τα ζητήματα ψυχικής υγείας από τα άτομα που πάσχουν ή «σχεδόν» πάσχουν είναι καίριας σημασίας. Τα συμπτώματα συνήθως χειροτερεύουν, ένα στα τρία άτομα με συμπτώματα ήπιας κατάθλιψης θα καταλήξει να πληροί τα διαγνωστικά κριτήρια μείζονος καταθλιπτικού επεισοδίου ύστερα από έναν χρόνο.

Η πρόληψη είναι ο σημαντικότερος στόχος. Οταν «κάτι δεν πάει καλά» μέσα μας, μπορεί να είναι ο προθάλαμος για κάτι χειρότερο. Η αναζήτηση βοήθειας προτού φτάσουμε σε μια κατάσταση ψυχικού τέλματος μπορεί να είναι λυτρωτική και να μας προστατεύσει από την φθορά του πιο πολύτιμου ανθρώπινου αγαθού, αυτού της ψυχικής μας υγείας.