Του Κώστα Ράπτη
Ο Αμερικανός απεσταλμένος στα Σκόπια ήταν απλώς ένας βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών διορισμένος την εποχή του Barack Obama – καθώς τα κενά στη συγκρότηση του State Department επί κυβερνήσεως Trump παραμένουν. Ωστόσο άρκεσε ώστε οι ιθύνοντες της ΠΓΔΜ να εμφανίσουν περισσότερο διαλλακτικό πρόσωπο.
Η εισβολή λίγων εκατοντάδων εθνικιστών διαδηλωτών στο Κοινοβούλιο της γειτονικής χώρας την περασμένη Πέμπτη και οι χειροδικίες εις βάρος του ηγέτη της Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης Zoran Zaev και άλλων βουλευτών μπορούν να ερμηνευθούν και ως μία σπασμωδική προσπάθεια να προκαταληφθούν οι εξελίξεις ενόψει της νέας αμερικανικής παρέμβασης.
Όμως στις επαφές που είχε την Κυριακή και την Δευτέρα στα Σκόπια ο Hoyt Yee τα πράγματα ήταν αρκετά καθαρά.
Την ανάγκη σχηματισμού μιας “μεταρρυθμιστικής κυβέρνησης” που “θα οδηγήσει τη χώρα εγγύτερα στην ευρωπαϊκή της ενσωμάτωση” τόνισε ο Αμερικανός αξιωματούχος στους συνομιλητές του, απορρίπτοντας έτσι εμμέσως το ενδεχόμενο διεξαγωγής νέων εκλογών για το οποίο πιέζει ο ηγέτης του VMRO-DPMNE και μέχρι πρότινος πρωθυπουργός Nikola Gruevski.
Μάλιστα για να μην μείνει αμφιβολία ότι η Ουάσιγκτον νομιμοποιεί την νεοσύστατη πλειοψηφία (με 67 βουλευτικές έδρες επί συνόλου 120) που έχει προκύψει από την συνεργασία της Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης με τα αλβανικά κόμματα, ο Hoyt Yee συναντήθηκε και με τον Talat Xhaferi, πρώτο στα χρονικά Αλβανό πρόεδρο του κοινοβουλίου της ΠΓΔΜ. Η καταγγελλόμενη ως “πραξικοπηματική” εκλογή του την Πέμπτη ήταν και η αιτία της εισβολής των εθνικιστών διαδηλωτών στο κτήριο της Βουλής.
Ο Hoyt Yee ανέφερε πως αντιλαμβάνεται ότι υπάρχουν ανησυχίες για το πρόγραμμα της νέας κυβέρνησης (υπαινισσόμενος τις καταγγελίες των Σλάβων εθνικιστών για την “ατζέντα των Τιράνων” με την οποία τα τρία αλβανικά κόμματα συμφώνησαν, παρουσία του Αλβανού πρωθυπουργού Edi Rama, να διεκδικήσουν μεταρρυθμίσεις όπως η μετατροπής της αλβανικής σε επίσημη γλώσσα καθ’ όλη την επικράτεια της ΠΓΔΜ).
Ωστόσο πρόσθεσε: “Δεν βλέπουμε γιατί να μην έχει η κοινοβουλευτική πλειοψηφία τη δυνατότητα να προσπαθήσει να σχηματίσει κυβέρνηση και στο Κοινοβούλιο να υπάρξει συζήτηση για όλα τα θέματα”. Σχολιάζοντας την εκλογή Xhaferi ανέφερε ότι “πρέπει να δοθεί η ευκαιρία αυτή η διαδικασία να συνεχιστεί με τον σχηματισμό κυβέρνησης”, ο οποίος αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις, να αναπτυχθούν οι επιχειρήσεις και να πληρώνονται οι μισθοί, σύμφωνα με το capital.gr.
Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχει η αντίδραση του (προσκείμενου στο VMRO-DPMNE) προέδρου της Δημοκρατίας της ΠΓΔΜ, Gjorge Ivanov, ο οποίος από τον Μάρτιο αρνείται να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Zaev.
Στην συνάντησή του με τον Αμερικανό επισκέπτη ο Ivanov για πρώτη φορά καταδίκασε τα επεισόδια της Πέμπτης και τόνισε ότι όλες οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται μέσω διαλόγου. Ζήτησε μάλιστα από τις ΗΠΑ, ως “στρατηγικό εταίρο” της χώρας του, να βοηθήσουν για την άρση των εμποδίων, προκειμένου, όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση της προεδρίας, να καταστεί δυνατή η ανάθεση της εντολής σχηματισμού κυβέρνησης στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αυτό σε συμπλήρωση αποστροφής του ότι ο Zaev και οι εταίροι του θα πρέπει να δώσουν εγγυήσεις ότι θα ενισχυθεί η ενότητα της χώρας και όλα θα εξελιχθούν κατά τις προβλέψεις του Συντάγματος. Τα αδιέξοδα, τόνισε, μπορούν να επιλυθούν, εάν επιδειχθεί πνεύμα ηγεσίας.
[irp posts=”127051″ name=”ΕΦΚΑ 2017: Δείτε τι έβγαζε το σύστημα τις ΑΠΔ Μαρτίου”]
Με άλλα λόγια, όσο και αν ελίσσεται, ο Ivanov ήδη προετοιμάζεται για την ανάθεση του σχηματισμού κυβέρνησης στον Zaev. Παράλληλα, το υπουργείο Εσωτερικών απήγγειλε κατηγορίες σε 15 άτομα για τα επεισόδια της Πέμπτης.
Αλλά και η απέναντι πλευρά προσαρμόζεται αναλόγως, διευκολύνοντας την ευόδωση της αμερικανικής παρέμβασης. Χαρακτηριστικά, ο Xhaferi ουσιαστικά ανακάλεσε την πρόσφατη απειλή για επικείμενη “εκλογή” (με αδιευκρίνιστη μέθοδο) της εν αναμονή κυβέρνησης και τόνισε ότι θα δοθεί στον Ivanov “μία ακόμη ευκαιρία να αλλάξει γνώμη, ώστε να τηρηθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες. Συγκεκριμένα, η μέχρι τώρα αντιπολίτευση θα αποστείλει στον πρόεδρο επιστολή με την οποία θα τον ενημερώνει για την νέα πλειοψηφία που έχει διαμορφωθεί, ώστε αυτός να δώσει εντός δέκα ημερών την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.